Senatorowie chcą ustawowo uregulować zasady składania i rozpatrywania petycji - przygotowali więc projekt ustawy o petycjach. W październiku chcą na temat swej propozycji przeprowadzić pierwsze w historii Senatu wysłuchanie publiczne.
Celem projektu jest dostosowanie polskiego prawodawstwa do konstytucji. Zgodnie z jej art. 63, "każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej". Tryb rozpatrywania takich petycji, wniosków i skarg określa ustawa.
Ustawy jednak do tej pory nie ma - stąd projekt, pod którym podpisała się grupa senatorów zarówno z PO, PiS, jak i niezależnych. W uzasadnieniu projektu podkreślono, że wychodzi on naprzeciw postulatom organizacji pozarządowych, które od dawna apelowały o ustawowe uregulowanie kwestii petycji.
"To jest bardzo ważna inicjatywa Senatu, bardzo wzmacniająca polską scenę publiczną, konsolidująca polską demokrację, także dająca obywatelom bardzo realne prawa" - podkreślił w rozmowie z PAP senator Józef Pinior (PO). Jak przekonywał, petycja to ważny instrument w demokracji. "Prawa demokratyczne nie mogą być realizowane raz na cztery lata poprzez głosowanie, ale też pomiędzy wyborami przez takie właśnie inicjatywy jak prawo do wniesienia petycji" - zaznaczył senator PO.
Zdaniem senatora niezależnego Marka Borowskiego, istotną kwestią jest też organizowane w tej sprawie wysłuchanie publiczne. "Petycje to są wnioski obywatelskie, w związku z tym na to, żeby wszechstronnie rozważyć zasadność takiego projektu, to rzeczywiście wysłuchanie publiczne może odegrać tu istotną rolę" - powiedział PAP Borowski.
Wysłuchanie, zaplanowane na 8 października, organizowane jest przez senackie komisje: ustawodawczą oraz praw człowieka, praworządności i petycji. Termin przyjmowania zgłoszeń do udziału w wysłuchaniu publicznym upływa 1 października 2013 r. W przeszłości wysłuchanie publiczne mogło być przeprowadzane tylko w Sejmie, dzięki jednak przeprowadzonej w czerwcu zmianie w Regulaminie Senatu, prawo organizowania wysłuchań mają teraz również komisje senackie.
Projekt ustawy, który będzie przedmiotem pierwszego senackiego wysłuchania publicznego, reguluje zasady składania i rozpatrywania petycji, sposoby postępowania oraz określenia właściwości organów w sprawach dotyczących petycji, określa formę, w jakiej może być złożona petycja oraz elementy, jakie powinna zawierać.
Przedmiotem petycji mogą być - zgodnie z projektem - sprawy dotyczące życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji organu władzy publicznej będącego jej adresatem albo w zakresie wykonywanych przez organizację lub instytucję społeczną zadań zleconych z zakresu administracji publicznej.
Uprawnionymi do składania petycji są osoby fizyczne, społeczne podmioty zbiorowe, niezależnie od posiadanej osobowości prawnej, m.in. związki zawodowe, związki pracodawców, organizacje społeczno-zawodowe rolników, stowarzyszenia, samorządy społeczne i zawodowe, fundacje i inne organizacje.
Adresaci petycji to z kolei organy władzy publicznej (zarówno państwowej, jak i samorządu terytorialnego bez względu na terytorialny zasięg ich działania i charakter ich funkcji) oraz organizacje i instytucje społeczne wykonujące zadania zlecone z zakresu administracji publicznej. Celem petycji jest skłonienie adresata do podjęcia określonego działania, zaniechania podjętego działania lub zajęcia określonego stanowiska.
Petycję składa się w formie pisemnej albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej na adres poczty elektronicznej wskazany na stronie internetowej adresata petycji lub urzędu go obsługującego.
Instytucje, do których kierowane są petycje, powinny - jak określono w projekcie - rozpatrzyć je bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej złożenia. W przypadku wystąpienia okoliczności niezależnych od organu właściwego do rozpatrzenia petycji uniemożliwiających rozpatrzenie petycji w tym terminie, termin ulega przedłużeniu, nie dłużej jednak niż do 3 miesięcy.(PAP)
mkr/ mok/ mow/
