8. Baza Lotnicza w Krakowie-Balicach, gdzie stacjonują samoloty transportowe Casa, ma patrona - płk. pilota Stanisława Skarżyńskiego (1899-1942). W piątek uroczyście odsłonięto tam jego pomnik podczas obchodzonego po raz pierwszy święta bazy.
Decyzję o nadaniu imienia 8. Bazie Lotniczej i ustanowieniu dorocznego jej święta podpisał minister obrony narodowej Bogdan Klich.
"Macie prawo świętować, bo ciężko pracujecie" - mówił w piątek do żołnierzy z podkrakowskiej bazy szef MON. Podkreślił, że ich działania, zarówno na terenie kraju, jak i praca dla naszych kontyngentów wojskowych na całym świecie, jako załogi samolotów transportowych Casa, są służbą "wysokiego ryzyka".
Minister zaznaczył, że przed polskim lotnictwem wojskowym stoją nowe wyzwania i zmiany organizacyjne. Poinformował, że podpisał decyzję integrującą wszystkie bazy z eskadrami, które będą stanowić jedną całość.
W uroczystości odsłonięcia pomnika patrona bazy Stanisława Skarżyńskiego wzięli udział jego najbliżsi z Londynu: syn Maciej z rodziną. Popiersie legendarnego pilota wykonał prof. Czesław Dźwigaj.
Największe osiągnięcia lotnicze Stanisława Skarżyńskiego to sportowe przeloty długodystansowe. W 1931 r. wspólnie z porucznikiem Andrzejem Markowiczem na pokładzie polskiego samolotu PZL Ł-2 odbyli rajd dookoła Afryki, pokonując dystans 25 770 km. W 1933 r. jako pierwszy Polak przeleciał Atlantyk z zachodniego wybrzeża Afryki (Saint Louis w Senegalu) do Meceio w Brazylii. Wyczynu dokonał na jednomiejscowym samolocie polskiej konstrukcji RWD 5bis, ustanawiając przy tym światowy rekord.
Skarżyński zginął podczas lotu bojowego bombowcem Wickers Wellington MK II na Bremę. Pilotowany przez niego samolot został trafiony przez niemiecką obronę przeciwlotniczą i wodował u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Dowódca uratował czterech członków załogi, sam jednak utonął.
Jego ciało pochowano obok 16 lotników polskich oraz lotników i marynarzy Anglii, Kanady, Nowej Zelandii, którzy zginęli w II wojnie światowej w mogile na holenderskiej wyspie Terschelling.
Płk Skarżyński otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Order Virtuti Militari, Krzyż Niepodległości, Order Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych (3-krotnie), Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Order Francuskiej Legii Honorowej, Węgierski Krzyż Zasługi, Polską Odznakę Pilota, Francuską Odznakę Pilota i Rumuńską Odznakę Pilota.
Skarżyński był autorem książek "25 770 km nad Afryką" (1931 r.) "Na RWD-5 przez Atlantyk" (1933 rok). (PAP)
rgr/ pz/ jra/
