# dochodzi informacja, że tematem szczytu UE będzie również konflikt w Syrii; wypowiedzi dyplomatów nt. gazu łupkowego #
21.05. Bruksela (PAP) - Walka z unikaniem płacenia podatków i oszustwami podatkowymi będzie dominującym tematem szczytu UE, który odbędzie się w środę w Brukseli. W trakcie czterogodzinnego spotkania przywódcy państw Unii po raz pierwszy zajmą się też problemem wysokich cen energii.
Unijne źródła dyplomatyczne poinformowały we wtorek, że na szczycie pojawi się jeszcze trzeci ważny temat: sytuacja w ogarniętej konfliktem zbrojnym Syrii. Celem dyskusji będzie omówienie wspólnego stanowiska UE przed zaplanowaną genewską konferencją pokojową poświęconą rozwiązaniu kryzysu w Syrii.
Od początku kryzysu finansowego i wprowadzenia polityki zaciskania pasa przez wiele krajów Unii, temat poprawy ściągalności podatków i zwalczania oszustw podatkowych nabiera coraz większego znaczenia. Komisja Europejska szacuje, że państwa Unii tracą przez nieuczciwych podatników około biliona euro rocznie.
"W czasach ograniczeń budżetowych i cięć wydatków, walka z oszustwami podatkowymi oraz unikaniem płacenia podatków jest czymś więcej niż tylko kwestią uczciwości. Staje się to sprawą o zasadniczym znaczeniu dla politycznej i społecznej zgody na konsolidację finansów publicznych" - napisał szef Rady Europejskiej Herman Van Rompuy w zaproszeniu do przywódców na szczyt UE.
Według unijnych dyplomatów na szczycie podjęta zostanie próba porozumienia w sprawie nowelizacji dyrektywy o opodatkowaniu dochodów z oszczędności, blokowanej przez Austrię i Luksemburg. Zmieniona dyrektywa zakłada automatyczną wymianę informacji o oszczędnościach zgromadzonych na kontach oraz dochodach kapitałowych i z dywidend.
Taka wymiana ma poprawić skuteczność ścigania osób unikających płacenia podatków w UE i oznacza koniec tajemnicy bankowej, której jednak bronią Luksemburg i Austria. Niedawno oba kraje zasygnalizowały, że gotowe są ustąpić w tej sprawie, ale - według unijnych źródeł - postawiły warunek, że podobne zasady będą obowiązywać Szwajcarię po zawarciu przez UE nowej umowy z tym państwem o opodatkowaniu przychodów z oszczędności; mandat dla KE do negocjacji w sprawie tej umowy ministrowie państw Unii uzgodnili w zeszłym tygodniu.
W projekcie wniosków końcowych szczytu znalazł się m.in. zapis, że do lipca 2013 roku UE uzgodni działania służące walce z defraudacją podatku VAT. Przywódcy państw Unii mają też zapowiedzieć działania wymierzone w tzw. agresywne planowanie podatkowe czy też przesuwanie zysków pomiędzy spółkami tej samej firmy oraz walkę z praniem brudnych pieniędzy.
Drugim tematem szczytu Unii będą wysokie ceny energii w Europie, które utrudniają europejskim firmom konkurowanie na światowym rynku i znacznie nadwerężają budżety gospodarstw domowych. Według wyliczeń KE od 2005 r. ceny energii w UE wzrosły o 37 proc., podczas gdy w Stanach Zjednoczonych spadły o ok. 5 proc. - głównie dzięki rozwojowi wydobycia gazu łupkowego.
W UE gaz łupkowy to wciąż kontrowersyjny temat ze względu na obawy, czy eksploatacja złóż oraz wykorzystywane w tym procesie chemikalia są bezpieczne dla środowiska i wód gruntowych. Temat ten może pojawić się w dyskusji na szczycie UE. Według projektu dokumentu końcowego przywódcy podkreślą m.in. potrzebę zwiększenia wydajności energetycznej, większej dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w energię, wykorzystania źródeł odnawialnych oraz rozwoju "rodzimych źródeł energii"; chodzi m.in. o węgiel czy właśnie gaz łupkowy. W dokumencie przypomniano, że KE ma zamiar wypracować bardziej całościowe podejście do rodzimych źródeł energii, "z punktu widzenia ich bezpiecznego i trwałego wykorzystania".
Jak zastrzegł we wtorek wysoki rangą unijny dyplomata, w UE raczej nie należy spodziewać się "rewolucji łupkowej", w takiej skali, jak miało to miejsce w USA. "Dlatego aby poprawić naszą konkurencyjność, powinniśmy wypracować trochę inną strategię, opartą na wielu elementach: zakończeniu budowy wewnętrznego rynku energii, poprawy wydajności energetycznej, inwestycjach w infrastrukturę i dywersyfikacji źródeł, w tym rodzimych źródłach energii, takich jak gaz łupkowy" - powiedział dyplomata.
Podkreślił, że na szczycie na pewno nie dojdzie do dyskusji, czy UE jest za czy przeciwko wydobyciu gazu łupkowego. "Kraje, które zechcą pójść w kierunku eksploatacji gazu łupkowego, mogą to uczynić. Dla niektórych państw gaz łupkowy faktycznie może stać się częścią bilansu energetycznego, a niektóre znajdą inną odpowiedź. Nie oczekuję zatem ogólnego błogosławieństwa ani też ogólnego potępienia gazu łupkowego" - dodał dyplomata.
Przygotowane przez KE analizy wskazują, że w niektórych krajach na wysokie ceny energii składają się w dużej mierze podatek VAT oraz inne podatki i opłaty. Najwięcej za prąd płacą gospodarstwa domowe w Danii; podatki i opłaty stanowią ponad połowę ceny energii.
"Podnieśliśmy opodatkowanie (energii) tym samym podnosząc jej cenę - taka była polityka w Europie. Gdy pojawiała się dziura w budżecie, nakładany był nowy podatek. Doszliśmy już do kresu, nie możemy dalej opodatkowywać energii" - powiedział w zeszły czwartek w Dreźnie komisarz UE ds. energii Guenther Oettinger.
Choć oficjalnym tematem tego szczytu UE nie jest sytuacja gospodarcza w strefie euro, należy spodziewać się, że przywódcy będą rozmawiać o pogarszających się prognozach eurolandu i niektórych kluczowych gospodarek jak Francja. Dane opublikowane 15 maja wskazują na dalsze zmniejszenie się PKB strefy euro o 0,2 proc. w pierwszym kwartale br., a Francja jest w recesji.
Środowy szczyt UE rozpocznie się około godz. 13, a zakończyć ma się ok. 17. Przed szczytem premier Donald Tusk spotka się szefami rządów państw Grupy Wyszehradzkiej, czyli Czech, Słowacji i Węgier.
Z Brukseli Anna Widzyk i Julita Żylińska (PAP)
awi/ jzi/ kot/
