W tegorocznej 35. kweście "Ratujmy Zabytki Powązek" na najstarszej warszawskiej nekropolii na Powązkach zebrano ok. 200 tys. zł - poinformował w niedzielę wieczorem PAP przewodniczący Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami Marcin Święcicki.
W trwającej od soboty kweście, mającej na celu renowację zabytkowych nagrobków, wzięło udział ok. 250 osób ze świata kultury, głównie aktorów teatru i filmu. Tradycyjnie kwestowali też górale, którzy w niedzielę uroczyście otworzyli "Szlak tatrzański na Powązkach", upamiętniający osoby blisko związane z Tatrami i Zakopanem, które spoczywają na Powązkach (m.in. kompozytora Mieczysława Karłowicza).
"W sumie udało się zebrać blisko 200 tys. zł, a także złoty pierścionek i złoty krzyżyk, który otrzymał jeden z kwestujących, Daniel Olbrychski" - mówił PAP Święcicki i zapowiedział, że w przyszłym roku z zebranych pieniędzy Komitet planuje odnowić ok. 20 nagrobków, w tym okazałą kaplicę Znamirowskich, przy której prace konserwatorskie potrwają dwa lata.
Według niego, sumy zbierane na dorocznych kwestach na Starych Powązkach od kilku lat regularnie rosną. "W tym roku zebraliśmy trochę mniej, ale nie jest to efekt kryzysu gospodarczego, a po prostu tego, że w sobotę na cmentarz przyszło mniej ludzi" - wyjaśnił Święcicki.
Jak poinformował, w 2007 r. zebrano 217 tys. zł, natomiast w zeszłym roku było to 257 tys. Ta kwota, wraz z dotacją z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (300 tys. zł) oraz dotacją przyznaną komitetowi przez Urząd Miasta Warszawy (250 tys.) pozwoliły w tym roku na wyremontowanie 18 zabytkowych nagrobków powązkowskiego cmentarza.
"Chcemy także dokończyć inwentaryzację najcenniejszych zabytków, do której zakończenia brakuje nam ok. 300 nagrobków. W sumie uda się zinwentaryzować ok. 2 tys. najciekawszych zabytków" - dodał. Jak mówił, prace inwentaryzacyjne zostaną zakończone w 2010 r. Pierwsze opisy powązkowskich grobów już teraz można zobaczyć w internecie.
W sobotnio-niedzielnej kweście wzięło udział wielu znanych aktorów starszego i młodszego pokolenia. Po raz 35. pieniądze na nagrobki zbierały m.in. Alina Janowska i Maja Komorowska, która w niedzielę od godz. 10 zachęcała przechodniów do składania datków. Jak powiedziała PAP Komorowska, cmentarz na Starych Powązkach jest pomnikiem historii Polski, a Dzień Wszystkich Świętych dniem jednoczącym wszystkim Polaków niezależnie od światopoglądu.
Wśród znanych osób, które w niedzielę kwestowały na Starych Powązkach, był także aktor Mariusz Benoit oraz muzyk Włodzimierz Nahorny. Pojawili się także aktorzy młodszego pokolenia, jak np. Piotr Adamczyk, Edyta Olszówka i Michał Żebrowski. Przy II bramie cmentarza kwestowali także członkowie Komitetu Opieki nad Starą Rossą w Wilnie.
Wśród darczyńców na powązkowskim cmentarzu byli prezydent Lech Kaczyński z małżonką, a także marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, który powiedział PAP, że "kwesta na rzecz Powązek stała się już dobrym warszawskim zwyczajem". Jak zaznaczył, cmentarz na Powązkach jest "skarbnicą tradycji i pamięci narodowej".
W Alei Katakumbowej, jak co roku, przed grobem pisarza i wybitnego krytyka muzycznego Jerzego Waldorffa, który zainicjował kwestę przed 35 laty, wystawiona została skarbonka. Tuż przy grobie stali harcerze, którzy przyjmowali pieniądze i rozdawali "mapki" z zaznaczonymi miejscami, gdzie pochowani są wybitni Polacy.
Tradycyjnie kwestarzy wyrobami cukierniczymi częstował prof. Andrzej Blikle. Jak co roku, przy bramach cmentarza kupowano znicze i kwiaty, a także kosztowano tzw. "pańskiej skórki", która jest lokalnym warszawskim smakołykiem sprzedawanym tylko podczas Dnia Wszystkich Świętych (w Krakowie jego odpowiednikiem jest tzw. "miodek turecki").
Założycielem Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami był pisarz, publicysta, krytyk muzyczny i działacz społeczny Jerzy Waldorff, który kierował pracami Komitetu do śmierci w 1999 r. W ciągu 35 lat działalności Komitet zadbał o renowację ponad 1250 najcenniejszych grobów z ok. 1600 ewidencjonowanych zabytków znajdujących się na warszawskich Powązkach.
Cmentarz Powązkowski powstał dzięki Melchiorowi Szymanowskiemu, który w 1750 r. ofiarował 2,4 ha gruntu z przeznaczeniem na cmentarz katolicki. Pierwszym pochowanym na Powązkach był ksiądz Wincenty Bartłomiej Skrzetuski, którego pogrzeb odbył się w 1791 r. Na cmentarzu pochowano wielu wybitnych Polaków, m.in. Władysława Reymonta, Leopolda Staffa, Marię Dąbrowską, Stanisława Moniuszkę, Piotra Choynowskiego, Józefa Elsnera i Jana Kiepurę.(PAP)
nno/ je/
