Na budowanym na Podkarpaciu odcinku autostrady A4, dwóch odcinkach drogi ekspresowej S19 oraz obwodnicach miast znajduje się ponad 80 stanowisk archeologicznych. Ich łączna powierzchnia to 140 hektarów.
Najwięcej stanowisk - 39 - znajduje się na odcinku autostrady A4 Jarosław-Radymno, który buduje spółka Budimex. W piątek firma zorganizowała konferencję prasową poświęconą odkryciom archeologicznym na tym właśnie odcinku.
Obecny na niej Wiesław Sowa, zastępca dyrektora rzeszowskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), powiedział, że na wszystkie prace archeologiczne GDDKiA wydała już blisko 48 mln zł. "To bardzo duża kwota, ale dzięki tym pieniądzom, możemy poznać, jak wyglądało życie setki lat temu" - dodał.
Badania archeologiczne na zlecenie GDDKiA prowadzi na podkarpackim odcinku autostrady A4, działająca przy Uniwersytecie Rzeszowskim-Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego.
Prof. Sylwester Czopek z Fundacji, wyjaśnił, że odcinek autostrady A4 Jarosław-Radymno jest bogaty w znaleziska ponieważ, lessowa ziemia w tym terenie sprzyjała osiedlaniu się. "Niestety z czasów najstarszych, czyli paleolitu, nie mamy znalezisk. Jest to pewnie efekt przykrycia ich grubymi pokładami lessu. Mówiąc wprost, autostrada za płytko kopie, żeby odkryć te najstarsze ślady. Natomiast od 6000 lat przed Chrystusem mamy już bardzo intensywne ślady" - dodał.
Zaznaczył, że udało się odkryć z tego okresu m.in. groby, które są pierwszymi tego typu znaleziskami na Podkarpaciu. Kolejnym zaskoczeniem dla archeologów było odkrycie, pod Skołoszowem jedynego w tej części kraju grobu magalitycznego.
"To jest ślad po ludności, która mieszkała na tym terenie głównie w czwartym tysiącleciu przed Chrystusem. Są to rdzenni mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej. Przywiązywali oni już znaczenie do pochówku, dlatego groby te są bardzo bogato wyposażone m.in. w narzędzia kamienne i z krzemienia" - powiedział.
Z kolei, podczas prowadzenia badań archeologicznych w okolicy Mirocina znaleziono m.in. bogato wyposażony grób władcy sprzed pięciu tysięcy lat. Z okresu kultury mierzanowickiej pochodzą kolejne odkrycia - pojedynczy grób i charakterystyczne dla tego okresu jamy. Na pozostałych stanowiskach (m.in. w Pawłosiowie) odkryto różne przedmioty z okresu neolitu i brązu.
Czopek podkreślił, że w sumie podczas badań archeologicznych znaleziono "dziesiątki tysięcy różnych przedmiotów". "Dlatego chciałbym, aby w Rzeszowie powstało muzeum archeologiczne, gdzie moglibyśmy je prezentować. Teraz przedmioty trafiają do magazynu Muzeum Okręgowego w Rzeszowie" - dodał.
Przedstawiciel Budimeksu Krzysztof Waśko, pytany przez dziennikarzy czy w związku z dużą liczbą stanowisk archeologicznych budowa autostrady się opóźni, odpowiedział, że badania są częścią kontraktu, który spółka realizuje.
"Nie będę jednak ukrywał, że skala badań archeologicznych zaskoczyła nas. Ale musieliśmy to zaakceptować. Będziemy starać się, żeby wywiązać się z warunków umowy, która nas obowiązuje" - dodał Waśko.
Odcinek autostrady, który buduje Budimex, ma długość 25 km; wartość podpisanej umowy to 970 mln zł. Zakres prac obejmuje m.in. budowę kilkunastu wiaduktów i siedmiu przepustów dla małych zwierząt. Odcinek Jarosław - Radymno ma być oddany przed Euro 2012.
Długość całego podkarpackiego odcinka A4 to ponad 160 km.
Autostrada A4 przebiegać będzie od dawnego przejścia granicznego z Niemcami w Jędrzychowicach k. Zgorzelca przez m.in. Wrocław, Opole, Kraków, Katowice, Tarnów, Rzeszów do przejścia granicznego z Ukrainą w Korczowej. Łączna długość trasy wyniesie ok. 670 km.(PAP)
huk/ abe/
