W podjętym w 30. rocznicę podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich stanowisku zarząd regionu rzeszowskiego NSZZ "Solidarność" podkreślił, że "bez rozwoju wsi nie ma rozwoju Polski". W 1981 r. rzeszowska "S" aktywnie wspierała strajkujących rolników.
"Po 30 latach aktualny pozostaje apel do rządzących o wsparcie dla rolnictwa, stworzenie warunków do rozwoju wsi i ekonomicznych podstaw prowadzenia działalności rolniczej" - napisali związkowcy.
Zauważyli, że solidarność z rolnikami "zobowiązuje nas do sprzeciwu wobec zaniedbywania spraw wsi przez rządzących oraz dyskryminacji polskich rolników w Unii Europejskiej poprzez zaniżone dopłaty bezpośrednie".
Rzeszowska "S" od rządu RP domaga się m.in.: prowadzenia polityki zrównoważonego rozwoju, uznania spraw wsi i rolnictwa za jeden z priorytetów prezydencji polskiej w UE, podjęcia działań zmierzających do zrównania wysokości dopłat bezpośrednich do poziomu obowiązującego w krajach tzw. starej Unii.
Związkowcy przypominają także, że w 1981 r. strajkujący w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych chłopi otrzymali poparcie "Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ +S+, tysięcy członków +S+, mieszkańców Rzeszowa i innych miast, rolników z Rzeszowszczyzny i całej Polski". "Wsparcia duchowego udzieliło wielu księży, na czele z metropolitą przemyskim księdzem biskupem Ignacym Tokarczukiem" - dodają.
W nocy z 18 na 19 lutego 1981 roku w Rzeszowie podpisano porozumienie między strajkującymi rolnikami a władzami PRL. Podobne porozumienie podpisano w Ustrzykach Dolnych o 6 rano 20 lutego.
Oba dokumenty, które przeszły do historii pod nazwą porozumień rzeszowsko-ustrzyckich, kończyły trwające półtora miesiąca strajki okupacyjne rolników w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych. Były czwartym i ostatnim - po Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu Zdroju - porozumieniem społecznym zawartym w latach 1980-81.
Strajkujący wywalczyli m.in. gwarancje nienaruszalności chłopskiej własności wraz z prawem do dziedziczenia, zrównanie w prawach rolników indywidualnych z rolnictwem państwowym i spółdzielczym, zniesienie ograniczeń w obrocie gruntami rolnymi.
Władze PRL zgodziły się również na postulaty światopoglądowe, które dotyczyły swobody w budownictwie sakralnym oraz dostępu do praktyk religijnych na koloniach dla dzieci, w więzieniach i wojsku. Strajkujący uzyskali także zapewnienie zwiększania nakładu prasy katolickiej. W porozumieniach rzeszowsko-ustrzyckich mówiono też o rozbudowie sieci szkół i przedszkoli oraz zmniejszeniu sprzedaży alkoholu na wsi.
Ostatecznie NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych zarejestrowano 12 maja 1981 r., m.in. dzięki zabiegom ówczesnego prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego.(PAP)
kyc/ itm/
