# dochodzą informacje o wstępnych wynikach kwesty #
01.11. Łomża (PAP) - Ponad 35 tys. zł zebrano w piątek podczas 24. kwesty na rzecz ratowania najcenniejszych nagrobków na starym cmentarzu w Łomży (Podlaskie) - wynika z pierwszych, nieostatecznych jeszcze wyników tej zbiórki. Pieniądze zbierało w dniu Wszystkich świętych około stu społeczników i wolontariuszy.
Cmentarz w Łomży to jeden z najstarszych cmentarzy, na którym znajduje się około pięciuset zabytkowych nagrobków.
Kwestę po raz 24. zorganizowało Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej. Prezes tego towarzystwa Józef Babiel powiedział PAP po podliczeniu niemal wszystkich pieniędzy z puszek, że ofiarodawcy wrzucili do nich ponad 35 tys. zł. Dopiero w kolejnych dniach będą podliczone pieniądze z ostatnich puszek. W sobotę i niedzielę pieniądze można jeszcze wrzucać do skarbon, które będą ustawione na cmentarzu. Ostateczne wyniki zbiórki będą więc znane za kilka dni. O tym co uda się zrobić za zebrane pieniądze będzie decydować specjalna komisja z udziałem przedstawicieli konserwatora zabytków, która obejrzy nagrobki.
Na rzecz cmentarnych zabytków kwestowali w piątek m.in. prezydent Łomży Mieczysław Czerniawski, wicewojewoda podlaski Wojciech Dzierzgowski, samorządowcy, parlamentarzyści.
W 2012 roku w ramach akcji udało się zebrać prawie 44 tys. zł. Za te pieniądze odnowiono 7 kamiennych nagrobków, renowacji poddawana jest także metalowa, ażurowa nagrobna kaplica secesyjna, której odnowienie będzie kosztowało najwięcej, bo około 60 tys. zł. Kaplica znajduje się w pracowni pod Warszawą. Babiel powiedział, że kaplica ta była w latach 80. odnawiana na zlecenie konserwatora zabytków, wymaga jednak ponownych gruntownych zabiegów zabezpieczających i konserwujących. Nie wiadomo, kto spoczywa w grobowcu z tą kaplicą, nie ma danych na ten temat ani na nagrobku, ani w żadnych dokumentach. Wiadomo, że kaplica pochodzi z przełomu XIX i XX wieku, powstała po 1900 roku - mówi Babiel.
Odnowione kamienne nagrobki pochodzą z różnych lat. Odrestaurowany nagrobek z 1903 r. wykonany z piaskowca upamiętnia łomżyńskiego nauczyciela geografii Józefa Wilkowskiego, a o rok młodszy jest nagrobek Anny Staniszkis. Uwagę osób przechodzących alejkami cmentarnymi przykuje - zdaniem Babiela - odrestaurowany nagrobek rodziny Milbergów z 1893 roku wykonany z jasnego granitu. "Jest bardzo piękny, jaśnieje po renowacji" - mówi Babiel.
Odnowiono również m.in. metalowy krzyż na nagrobku znanej łomżynianki Heleny Czernekowej, zasłużonej działaczki kultury, bibliotekarki, założycielki Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego imienia Wagów.
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej odrestaurowało także jeden z nagrobków wspólnie ze spadkobiercami zmarłego, którzy współfinansowali prace. Podobnie ma być w przyszłym roku, gdyż jest rodzina chętna do współpracy przy renowacji. Babiel podkreśla, że to cenne inicjatywy.
Początki łomżyńskiego cmentarza sięgają 1801 roku. Dzisiejszy zespół cmentarny w Łomży obejmuje teren cmentarza rzymsko-katolickiego oraz byłych cmentarzy prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego. Na łomżyńskim cmentarzu spoczywają m.in. autor "Flory Polskiej" sławny botanik Jakub Waga (zm. 1872), pisarz Feliks Bernatowicz (zm. 1836) czy pierwszy archeolog północno-wschodniej Polski Alfons Budzyński (zm. 1855). Spośród około pięciuset nagrobków 60 jest w rejestrze zabytków.(PAP)
kow/ ura/
