Po wyjściu Mariusza Trynkiewicza na wolność policjanci, w ramach nadzoru prewencyjnego, będą mogli go m.in. obserwować, legitymować i przeszukiwać. On sam będzie musiał informować policję np. o zmianie miejsca zamieszkania.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie ma w poniedziałek zbadać wniosek szefa więzienia o uznanie Mariusza Trynkiewicza za osobę niebezpieczną, która po odbyciu kary musi być izolowana w specjalnym ośrodku w Gostyninie lub ewentualnie poddana nadzorowi prewencyjnemu na wolności.
Policja od pewnego czasu przygotowywała się do wejścia w życie "ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób".
Zgodnie z przepisami nadzór nad takimi osobami ma sprawować komendant powiatowy (miejski, rejonowy) policji, właściwy ze względu na miejsce pobytu osoby stwarzającej zagrożenie. Komendanta wspiera koordynator wojewódzki i specjalny zespół, który działa w KGP i ma zajmować się tego typu przypadkami. Jak informował jeszcze w styczniu szef policji Marek Działoszyński w pierwszej połowie 2014 r. nadzorem prewencyjnym może zostać objętych nawet 40 osób.
Niezależnie od poniedziałkowej decyzji sądu, we wtorek Trynkiewicz kończy odsiadywać karę za zabójstwo czterech chłopców (25 lat) i zgodnie z decyzją sądu z ubiegłego tygodnia może wyjść na wolność (kierownictwo zakładu karnego wniosło o umieszczenie go - w ramach zabezpieczenia - w zamkniętym ośrodku, aż do ewentualnej prawomocnej decyzji sądu o jego izolacji - PAP). Nie może jednak opuszczać kraju, a policja będzie mogła stosować wobec niego działania operacyjne - np. podsłuch lub obserwację.
Sami policjanci nie chcą ujawnić, jak będą one przebiegać. Nieoficjalnie mówią, że wszystko zależy od "rozwoju sytuacji". Przypominają też, że Trynkiewicz może sam wystąpić o ochronę i jeśli będzie to zasadne (np. ze względu na zagrożenie linczem - PAP), to ją dostanie.
Pytany o sprawę rzecznik komendanta głównego policji Mariusz Sokołowski powiedział PAP, że "policja musi być przygotowana na tego typu przypadki". "W wielu takich sytuacjach niestety musimy naprawiać to, co ktoś wiele lat temu zepsuł" - dodał.
Zaznaczył równocześnie, że każdego roku z więzień wychodzą różne osoby. "My musimy robić to, co do nas należy, w granicy prawa" - dodał.
To jak ma wyglądać nadzór prewencyjny regulują art. 22 i 23 ustawy. Zgodnie z nią osoba, wobec której zastosowano taki nadzór, ma obowiązek każdorazowego informowania komendanta policji o zmianie miejsca stałego pobytu, zatrudnienia, zmianie imienia lub nazwiska, a jeżeli komendant tego zażąda, również udzielania informacji o miejscu aktualnego pobytu oraz o terminach i miejscach wyjazdów.
Równocześnie przepisy dają policjantom możliwość prowadzenia w ramach nadzoru m.in. czynności operacyjno-rozpoznawczych, a także "weryfikowania, gromadzenia i przetwarzania informacji udzielanych przez osobę objętą nadzorem oraz uzyskanych w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych".
To na czym polegają czynności operacyjno-rozpoznawcze reguluje natomiast ustawa o policji. Zgodnie z nią funkcjonariusze w ramach takich czynności mogą np. legitymować, przeszukiwać, obserwować daną osobę, a także stosować np. podsłuch.
Artykuły dot. nadzoru prewencyjnego dają też policji możliwości wystąpienia do sądu o umieszczenie objętej nią osoby w ośrodku. Podstawą takie wniosku może być uchylania się od obowiązków wynikających z nadzoru (np. od informowania o miejscu pobytu).
Z kolei komendant wojewódzki będzie mógł zarządzić - po uzyskaniu zgody prokuratora - kontrolę operacyjną. Jej podstawą - według przepisów - ma być obawa, że osoba objęta nadzorem może popełnić przestępstwo zagrożone karą, której górna granica wynosi co najmniej pięć lat więzienia.
Ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób dotyczy m.in. postępowania wobec sprawców zabójstw i gwałtów, skazanych w czasach PRL na karę śmierci. Na mocy amnestii w 1989 r. zamieniono tym osobom wyroki śmierci na 25 lat (w kodeksie karnym nie było wówczas dożywocia). Ponadto, odnosi się do innych groźnych przestępców, jeśli odbywają oni kary w systemie terapeutycznym i dodatkowo występowały u nich zaburzenia psychiczne, bądź preferencji seksualnych, które mają taki charakter, że "zachodzi co najmniej wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego z użyciem przemocy" zagrożonego karą przynajmniej 10 lat więzienia. (PAP)
pru/ bos/ mow/
