W Polsce i Szwajcarii zbyt mało przeznacza się środków na profilaktykę zdrowia, a samorządy często niewłaściwie wydają uzyskane na ten cel fundusze - ocenili specjaliści podczas "Polsko-Szwajcarskiego Forum Dialogu", które odbyło się w środę w Warszawie.
Dr Ignazio Cassis, wiceprzewodniczący Szwajcarskiej Federacji Lekarzy (FMH), deputowany do Parlamentu Konfederacji Szwajcarskiej, ocenił, że w Szwajcarii nie ma żadnej strategii profilaktyki zdrowotnej. To powoduje, że programy zdrowotne są dublowane, tym bardziej, że nie ma żadnej ich koordynacji.
"Polska przeznacza na profilaktykę zdrowia jedynie 0,5 proc. wszystkich wydatków na opiekę medyczną. Dlatego efektywne ich wykorzystanie jest dla nas szczególnie ważne" - podkreślił z kolei prof. Bolesław Samoliński, konsultant krajowy ds. zdrowia publicznego.
Dodał, że profilaktyka zdrowia będzie miała w przyszłości coraz większe znaczenie, gdyż medycyna naprawcza nie będzie w stanie sprostać wszystkich wyzwaniom zdrowotnym.
Jak poinformował dr Wojciech Matusewicz, prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych (AOTM), w naszym kraju do zaopiniowania zostało zgłoszonych 450 programów dotyczących profilaktyki zdrowotnej, realizowanych przez samorządy. "Dwie trzecie z nich było kiepskiej jakości, szczególnie na początku, gdy zaczęto je nadsyłać do AOTM. Teraz zaczyna się to poprawiać, ale nadal część programów jest niewłaściwych" - podkreślił.
Jako pozytywny przykład podał szczepienia chroniące przed pneumokokami, bakteriami będącymi jednym z najczęstszych powodów zakażeń dróg oddechowych, zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych i sepsy. Dzięki nim w województwie świętokrzyskim zmniejszono liczbę zakażeń oraz hospitalizacji dzieci.
"Bardziej kontrowersyjne są natomiast szczepienia chroniące przez wirusami HPV, zwiększającymi u kobiet ryzyko raka szyjki macicy" - powiedział dr Matusewicz. Przyznał, że są one zalecane, ale w profilaktyce tego nowotworu nie należy się ograniczać jedynie do szczepień. Równie konieczne jest zachęcanie kobiet do regularnego zgłaszania się na bezpłatne badania cytologiczne.
Według prezesa AOTM, w niektórych gminach są realizowane programy, które nie mają naukowego uzasadnienia. Zaliczył do nich testy PSA, które mają służyć wczesnemu wykrywaniu raka prostaty u mężczyzn. "Najnowsze publikacje sugerują, że w tym zakresie nie mają one większego znaczenia" - podkreślił dr Matusewicz.
Wicemarszałek województwa pomorskiego, Hanna Zych-Cisoń powiedziała, że profilaktyka zdrowotna powinna być skupiona przede wszystkim na schorzeniach o kluczowym znaczeniu społecznym i ekonomicznym. Zaliczyła do nich cukrzycę typu 2, która do niedawna występowała wyłącznie u ludzi dorosłych. Teraz coraz częściej chorują na nią również dzieci.
Dr Matusewicz zwrócił uwagą na narastający w Polsce problem otyłości, która zwiększa ryzyko zarówno cukrzycy, jak i raka jelita grubego. "W Polsce jeszcze nie mamy epidemii otyłości, ale już zwiększa się zachorowalność na ten typ nowotwory złośliwego" - dodał.
"Polsko-Szwajcarskie Forum Dialogu" po raz pierwszy odbyło się w marcu tego roku z inicjatywy Polska-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej. Omawiano wtedy udział publicznych i prywatnych ośrodków w systemie ochrony zdrowia z punktu widzenia doświadczeń szwajcarskich.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
zbw/ agt/
