W Polsce powstaje sieć Certyfikowanych Centrów Medycyny Podróży (CCMP), które mają m.in. zwiększyć dostęp Polaków do lekarzy zdolnych udzielić fachowej porady na temat profilaktyki zdrowotnej w podróży - zapowiedzieli eksperci w piątek na konferencji w Warszawie.
Według dra Andrzeja Kotłowskiego z Międzywydziałowego Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej (MIMMiT) Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, potrzeba stworzenia takiej sieci jest związana z globalnym rozwojem rynku turystyki, któremu towarzyszy wzrost zagrożeń zdrowotnych osób podróżujących.
Z danych zamieszczonych na stronach Instytutu Turystyki w Warszawie wynika, że w 2010 r. blisko 7,1 mln obywateli Polski przekroczyło granicę w celach turystycznych.
Polacy coraz chętniej podróżują w tropiki, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, popularność zyskują też nowe trendy w turystyce, które rodzą nowe zagrożenia zdrowotne, jak nurkowanie czy wspinaczki wysokogórskie, wymieniał dr Kotłowski.
Jak przypomniał prof. Bogdan Jaremin dyrektor MIMMiT, statystyki wskazują, że aż u 60-70 proc. ludzi występuje podczas podróży jakiś objaw chorobowy. "Najczęściej są one słabe, krótkotrwałe, niezagrażające życiu i zdrowiu" - zaznaczył specjalista. Jednak ok. 5 proc. podróżujących musi, z powodu symptomów chorobowych, skontaktować się z lekarzem, a u 1 proc. podróż kończy się w szpitalu lub innymi poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Problem w tym, że Polacy mają dalece niewystarczającą wiedzę na temat zagrożeń zdrowotnych związanych z podróżowaniem, podkreślali eksperci obecni na konferencji. Wyniki badań przeprowadzonych w latach 2008-2010 wśród 210 doświadczonych podróżników w Polsce, które przedstawił prof. Andrzej Urbanik, radiolog Z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i podróżnik, wskazują, że tylko 42 proc. z nich korzystało z jakiegokolwiek poradnictwa medycznego przed wyprawą i tylko 20 proc. stosowała zgodną ze standardami chemioprofilaktykę malarii (czyli odpowiednie leki przyjmowane we właściwy sposób).
"Jeśli świadomość na temat profilaktyki zdrowotnej przed podróżą jest tak niska wśród turystów doświadczonych, to trudno się dziwić, że przeciętny Polak nie zwraca na nią uwagi" - zaznaczył prof. Urbanik. Nawet w tej grupie zaobserwowano funkcjonowanie nieprawdziwych stereotypów, jak np., że zażywanie witaminy B chroni przed ukąszeniem komarów, które przenoszą zakaźne choroby tropikalne, w tym malarię, dengę, żółtą gorączkę czy to, że w tropikalnych krajach miasta nie są strefami zagrożonymi malarią, podczas gdy np. w Indiach malaria występuje w miastach.
Jednocześnie, poziom porad na temat medycyny podróży świadczony przez lekarzy jest bardzo różny, zaznaczył dr Kotłowski. "Nie może być tak, żeby poradnictwo z zakresu profilaktyki przeciwmalarycznej obejmowało leki od 30 lat niezalecane. A to się zdarza" - zaznaczył ekspert.
Dlatego jednym z podstawowych celów sieci CCMP jest wprowadzenie standardów porad zdrowotnych udzielanych w placówkach zajmujących się medycyną podróży, m.in. na temat ubioru, szczepień, składu apteczki podróżnej, diety. Ośrodek ubiegający się o certyfikat i wpisanie na krajową listę CCMP musi spełnić określone wymogi formalno-organizacyjne, a pracujący w nim lekarze odbyć cykl specjalistycznych szkoleń, zakończonych egzaminem. Certyfikat jest wydawany na 5 lat wspólnie przez Polskie Towarzystwo Medycyny Morskiej, Tropikalnej i Podróży oraz Główny Inspektorat Sanitarny. W ramach projektu przeszkolono już ponad 150 lekarzy w całej Polsce.
"Liczymy, że sieć certyfikowanych placówek medycyny podróży rozrośnie się tak, by osoby potrzebujące porady wykwalifikowanego personelu nie musiały w tym celu zbyt daleko podróżować po Polsce" - powiedział Kotłowski.
Niezależnie od sieci CCMP eksperci z MIMMiT realizują program "Bezpieczny partner w podróży", który polega na nawiązywaniu ścisłej współpracy między biurami turystycznymi a ośrodkami medycyny podróży.(PAP)
jjj/ krf/
