Popularyzacja wiedzy o polskich Tatarach i miejsc, gdzie jeszcze mieszkają - taki jest główny cel sobotniej prezentacji w Suchowoli (Podlaskie) historii i kultury społeczności tatarskiej.
Do późnego wieczora odbywać się tam będą wykłady, prezentacje filmów, wydawnictw i dokumentów dotyczących tej mniejszości etnicznej, w naszym kraju utożsamianej też z islamem. Będą również pokazy tańca i kuchni tatarskiej, kaligrafii arabskiej i umiejętności łuczniczych a także możliwość zwiedzania muzułmańskiego domu modlitw w Suchowoli.
Głównym organizatorem imprezy jest Muzułmański Związek Religijny w RP, najważniejsza i najstarsza organizacja polskich wyznawców islamu, z których większość to Tatarzy.
Suchowola to rodzinne miasto przewodniczącego Związku, muftiego Tomasza Miśkiewicza. Miśkiewicz powiedział PAP, że z islamem i Tatarami utożsamiane są najczęściej Bohoniki i Kruszyniany czy Białystok, ale są i inne miejsca, gdzie ta społeczność jest aktywna. Przykładem jest właśnie Suchowola.
Dwa miesiące temu znaczenie tatarskiej historii na ziemiach polskich docenił brytyjski następca tronu książę Karol, który w czasie pobytu w Polsce odwiedził Kruszyniany, gdzie jest jeden z dwóch ostatnich na ziemiach polskich, zabytkowych meczetów.
Historia osadnictwa tatarskiego na ziemiach dawnej RP ma już ponad 600 lat. Jako datę dobrowolnego osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim i Rzeczypospolitej, Jan Długosz podaje rok 1397. Od tego czasu, aż do II wojny światowej, Tatarzy uczestniczyli we wszystkich ważniejszych wystąpieniach zbrojnych. Brali udział w bitwach pod Grunwaldem, Kircholmem, Wiedniem i Maciejowicami.
Na ziemie polskie przynieśli ze sobą islam. W XVI-XVII wieku zatracili ostatecznie swój język i wiele obyczajów, nazwiska rodowe uległy spolszczeniu. Ostatni większy napływ w granice państwa polsko-litewskiego miał miejsce po "potopie szwedzkim". Wówczas wojskowi tatarscy otrzymali ziemie na Podolu i Wołyniu.
Osadnictwo tatarskie na Podlasiu rozpoczął w II połowie XVII wieku Jan III Sobieski; kontynuowali je królowie sascy.
W okresie II Rzeczypospolitej istniało 19 muzułmańskich gmin wyznaniowych, 17 meczetów i dwa domy modlitw. Po agresji sowieckiej w 1939 r. ponad 90 proc. polskich muzułmanów znalazło się pod okupacją radziecką. W latach 1939-41 NKWD deportowało w głąb ZSRR całą inteligencję muzułmańską.
Polskich Tatarów jest obecnie około 5 tys. W środowisku tej mniejszości działa Muzułmański Związek Religijny w RP oraz Związek Tatarów Polskich. Od lat 80. ubiegłego wieku notowany jest wzrost aktywności religijnej i kulturalno-oświatowej tej mniejszości. Wydawane są pisma i książki, w Sokółce (woj. białostockie) odbywają się sesje popularnonaukowe (tzw. Orienty Sokólskie).
W Białymstoku powstaje szkoła koraniczna, w Warszawie działa centrum islamu.
W niedzielę w Białymstoku odbędzie się kolejna impreza propagująca tradycję i historię tej społeczności. Będzie to dzień Dzień Kultury Muzułmańskiej, poświęcony Turcji, możliwość poznania nie tylko historii czy tradycji, ale także np. kuchni czy muzyki tego kraju.
Jesienią planowany jest podobny dzień kultury muzułmańskiej, tym razem Iranu. (PAP)
rof/ dym/
