Możliwość dochodzenia w e-sądzie wyłącznie roszczeń powstałych do trzech lat przed wniesieniem sprawy oraz zabezpieczenie prawidłowości egzekucji komorniczych przewiduje zmiana kodeksu postępowania cywilnego, którą podpisał prezydent Bronisław Komorowski.
"Przyjęte w ustawie rozwiązania mają zapobiegać sytuacjom, w których tytuł wykonawczy wydawany przez sąd może stać się podstawą egzekucji przeciwko osobie nie będącej dłużnikiem" - zaznaczyła w środę Kancelaria Prezydenta w informacji na temat podpisanej ustawy. Ponadto, nowelizacja ma "przeciwdziałać zagrożeniom związanym z funkcjonowaniem e-sądu".
E-sąd, czyli elektroniczne postępowanie upominawcze, istnieje od stycznia 2010 r. Postępowanie takie dotyczy głównie osób zalegających z różnymi opłatami np. za prąd czy telefon. Cała procedura - od złożenia pozwu po wydanie nakazu zapłaty - odbywa się przez internet. Dotychczas do e-sądu wpłynęło ponad pięć milionów spraw.
Od wielu miesięcy media, prawnicy oraz sędziowie wskazywali na możliwości nadużywania e-sądu - wzrosła np. liczba pozwów dotyczących przedawnionych długów. Zgodnie z polskim prawem roszczenie przedawnione nadal istnieje i jedynie w wyniku złożenia przez pozwanego zastrzeżenia w tej sprawie nie może być ono dochodzone na drodze przymusu państwowego.
Wskazywano, że przed powstaniem e-sądu takich pozwów wnoszono mniej, gdyż opłaty od nich były dużo wyższe. Ponadto, jak się okazało, niektórzy wierzyciele w sposób świadomy wykorzystywali nieaktualne adresy dłużników, licząc na to, że zawiadomienie o sprawie do nich nie dotrze i nie zostanie złożone zastrzeżenie.
W nowelizacji kpc zapisano więc m.in., że "w elektronicznym postępowaniu upominawczym mogą być dochodzone roszczenia, które stały się wymagalne w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu". Wcześniejsze roszczenia będą mogły być dochodzone w trybie tradycyjnym, ale już nie elektronicznym.
Jednocześnie wprowadzony został obowiązek podawania w pozwie składanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym numeru PESEL lub NIP pozwanego - co pozwoli lepiej go zidentyfikować. Przewidziano także możliwość ukarania przez sąd grzywną powoda lub jego pełnomocnika za zawinione wskazanie w elektronicznym postępowaniu nieprawidłowego adresu lub PESEL pozwanego.
Wprowadzona została też zasada, iż w sprawach prowadzonych w tradycyjnym trybie sąd z urzędu ma ustalać numer PESEL pozwanego będącego osobą fizyczną lub numer w Krajowym Rejestrze Sądowym pozwanego niebędącego osobą fizyczną.
Inne z rozwiązań nowelizacji zakładają natomiast, że komornik będzie miał obowiązek pouczania dłużnika o możliwości wniesienia odwołania, jeśli egzekucja ma być prowadzona na podstawie tytułu wykonawczego opartego na wyroku zaocznym, o którym dłużnik mógł nie wiedzieć.
Ponadto, wprowadzono obowiązek zawieszenia przez komornika postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie wyroku zaocznego lub nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, upominawczym albo elektronicznym w razie przedstawienia przez dłużnika zaświadczenia, z którego wynika, że orzeczenie zostało doręczone na inny adres aniżeli jego miejsce zamieszkania. Zmiany mają wejść w życie po miesiącu od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)
mja/ bno/ jbr/
