*Dominującym tematem szczytu NATO w Chicago w dniach 20-21 maja będzie operacja w Afganistanie. Eksperci przewidują jednak, że dojdzie co najwyżej do potwierdzenia planu wycofania wszystkich wojsk sojuszu z tego kraju do końca 2014 r. *
Plan taki uzgodniono na ostatnim szczycie NATO w Lizbonie w 2010 r. Zgodnie z tymi ustaleniami, kontrolę i odpowiedzialność za bezpieczeństwo Afganistanu miałyby wtedy przejąć siły tego kraju.
Administracja USA liczy jednak także na uzgodnienie w Chicago planu międzynarodowej pomocy w utrzymaniu stabilizacji w Afganistanie, tak aby nie stał się on znowu azylem dla terrorystów islamskich z Al-Kaidy.
Według tego planu, na pomoc taką w latach 2015-2020 przeznaczono by 4,2 miliarda dolarów, z czego połowę pokryłyby USA, a resztę sam Afganistan oraz pozostałe kraje członkowskie NATO.
Eksperci są jednak sceptyczni, czy plan zostanie zrealizowany.
"Kraje NATO prawdopodobnie obiecają taką pomoc, ale obietnic, które nie będą wiążące, nie dotrzymają. Wskutek kryzysu w eurostrefie są w zbyt trudnej sytuacji budżetowej" - powiedział PAP ekspert ds. europejskich z American University, James Goldgeier.
Trudno będzie nawet - uważają eksperci - skłonić wszystkich uczestników operacji do pozostania w Afganistanie do końca 2014 r.
"Administracji zależy, żeby wszystkie kraje uczestniczące w misji NATO w Afganistanie pozostały tam tak długo jak Amerykanie, jak to uzgodniono w Lizbonie. Nie wiadomo jednak, czy uda się przekonać na przykład Francuzów, żeby z nami pozostali" - powiedział PAP były wyższy urzędnik Pentagonu, obecnie związany z fundacją German Marshall Fund, Daniel Fata.
Prezydent Francji Francois Hollande zapowiada wycofanie wojsk francuskich już do końca tego roku.
Zdaniem Goldgeiera, poza Afganistanem nie należy się spodziewać w Chicago żadnych nowych ustaleń czy porozumień.
"Oczekuję, że członkowie sojuszu ogłoszą tam oświadczenie potwierdzające, że NATO posuwa się naprzód w realizacji systemu obrony antyrakietowej w Europie, co jest ważnym projektem. Nic szczególnego w tej sprawie jednak się nie zdarzy" - oznajmił.
Rosja domaga się od USA gwarancji na piśmie - a więc w formie wiążącego prawnie porozumienia czy układu międzynarodowego - że tarcza NATO w Europie jej nie zagraża.
"Do tego oczywiście nie dojdzie. Kongres nigdy się na to nie zgodzi" - podkreślił Goldgeier.
Z Waszyngtonu Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ ksaj/
