Afganistan wymaga długofalowego wsparcia ze strony UE i społeczności międzynarodowej, w przeciwnym razie dotychczasowe osiągnięcia w stabilizacji sytuacji w tym kraju mogą zostać zaprzepaszczone - powiedział PAP przedstawiciel UE w Afganistanie Vygaudas Usackas.
Usackas kończy misję przedstawiciela UE w Afganistanie w sierpniu. Od 1 września rozpocznie pracę jako szef delegatury UE w Moskwie. W Polsce przebywa z jednodniową wizytą. W środę spotkał się m.in. z wiceminister spraw zagranicznych Katarzyną Pełczyńska-Nałęcz.
Usackas ocenił w rozmowie z PAP, że społeczności międzynarodowej, w tym UE, udało się osiągnąć postęp, jeśli chodzi o stabilizację sytuacji w Afganistanie. Poprawa jest znacząca - zaznaczył - ale jednocześnie trzeba pamiętać, że nie jest dana raz na zawsze, a dobre tendencje mogą się odwrócić.
Według Usackasa chcąc sprawić, by pozytywne zmiany w Afganistanie były stabilne, UE i społeczność międzynarodowa musi kontynuować wsparcie zarówno dla afgańskiego rządu, jak i społeczeństwa.
"Osiągnęliśmy poprawę, jeśli chodzi o infrastrukturę, edukację, kapitał ludzki, jednak Afganistan to nadal bardzo biedny kraj, targany wewnętrznymi konfliktami, a także mający trudne relacje z sąsiadami. Z tych właśnie względów wymaga dalszego wsparcia ze strony Unii Europejskiej" - powiedział.
Zaznaczył, że UE była i nadal pozostaje liderem i promotorem idei długofalowego wspierania Afganistanu. Jednocześnie podkreślił, że społeczeństwa krajów członkowskich UE potrzebują oraz wymagają bardziej wymiernych i namacalnych efektów unijnej misji w Afganistanie.
Pomóc w ich osiągnięciu może - ocenił - realizacja przez afgański rząd warunków, jakimi została obłożona uzgodniona na ubiegłorocznej konferencji w Tokio pomoc finansowa dla Afganistanu.
Usackas przypomniał, że w lipcu 2012 r. podczas międzynarodowej konferencji w Tokio ponad 80 krajów i organizacji międzynarodowych zobowiązało się przeznaczyć do końca 2015 roku ponad 16 mld dol. na pomoc dla zniszczonego wojną Afganistanu. Uczestnicy spotkania zapewnili też, że co najmniej do 2017 roku będą wspierać finansowo kraj na "takim samym lub podobnym poziomie" jak w ostatniej dekadzie.
Usackas zaznaczył, że pomoc opatrzona została jednak warunkami. W zamian Afgańczycy powinni m.in. zorganizować transparentne i demokratyczne wybory prezydenckie w 2014 r. oraz zagwarantować, że będą przestrzegać praw człowieka, w tym praw kobiet. Warunkiem uzyskania pomocy jest też walką z korupcją.
Zdaniem Usackasa ważną kwestią jest też wzmocnienie afgańskiej policji i wojska tak, aby siły te były w stanie samodzielnie utrzymywać porządek w kraju. Jego zdaniem unijna misja szkoleniowa w tym zakresie jest bardzo ważna, jednak - podkreślił - należy kontynuować polityczne starania o "stworzenie korzystnego środowiska" do rozpoczęcia rozmów pokojowych między afgańskim rządem a talibami.
"Jesteśmy w Afganistanie z trzech powodów. Po pierwsze chodzi o kwestię bezpieczeństwa; chcemy uniknąć sytuacji, że Afganistan staje się ponownie źródłem międzynarodowego terroryzmu. Po drugie chcemy wspierać rozwój gospodarczy tego kraju tak, aby stał się w przyszłości samowystarczalny. Po trzecie dążymy do poprawy w zakresie przestrzegania praw człowieka w Afganistanie" - powiedział. Jak dodał, mając na uwadze realizację tych celów, UE negocjuje obecnie z Afganistanem umowę o partnerstwie i współpracy.
W 2014 roku dowodzone przez NATO siły ISAF mają opuścić Afganistan, a odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa przejmie afgańskie wojsko. W Afganistanie, który nadal ma otrzymywać finansową pomoc od Zachodu, pozostaną zachodni doradcy i instruktorzy.
Usackas w latach 2008-2010 był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Andriusa Kubiliusa; wcześniej pełnił funkcje ambasadora Republiki Litewskiej w Wielkiej Brytanii. (PAP)
mzk/mok/ mag/
