PSL chce przyznać specjalną subwencję budżetową gminom, których znaczną powierzchnię zajmują parki narodowe, rezerwaty przyrody oraz obszary objęte unijnym programem Natura 2000. Subwencja miałaby wspomóc rozwój tych gmin.
Szef klubu PSL Jan Bury zapowiedział na środowej konferencji prasowej w Sejmie, że jego ludowcy w najbliższym czasie złożą projekt ustawy, który umożliwi wspieranie finansowe takich gmin. Przekonywał, że te potrzebują one "innego postrzegania przez ministra finansów, ministra środowiska, rząd i parlament".
"Mówimy o 300 gminach, które w pierwszym etapie chcielibyśmy objąć wsparciem" - dodał Bury.
"Zapominamy o tym, że są miejsca w Polsce, gdzie nie ma strefy ekonomicznej i nigdy nie będzie, gdzie nie ma wielkich inwestorów, wielkich fabryk, kominów i nie będzie ich nigdy. Bo tam są parki narodowe, ściśle chronione parki przyrody, tam jest Natura 2000. Tam jest piękna przyroda, do której często uciekamy z wielkich miast, ale nikt nie zapytał, jak sobie te gminy radzą dzisiaj po tych regulacjach" - podkreślił szef klubu PSL.
Jak zaznaczył, na obszarze 111 gmin w Polsce znajdują się parki narodowe, a obszary programu Natura 2000 obejmują 20 proc. powierzchni kraju.
Jak wynika z uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dotyczy on ponad 300 z około 2400 gmin w Polsce, które "nie funkcjonują normalnie", ze względu na położenie na obszarach o szczególnych walorach przyrodniczych, jak obszary parków narodowych, rezerwatów przyrody oraz obszary Natura 2000.
Autorzy projektu podkreślają, że ograniczenia w gospodarowaniu tymi obszarami powodują - w ocenie lokalnych społeczności - powstawanie barier w rozwoju, których nie da się pokonać.
W konferencji w Sejmie uczestniczył też Krzysztof Mróz, wójt znajdującej się w Bieszczadach gminy Lutowiska, który podkreślił, że tylko niewielka część jego gminy nie jest objęta obszarem Natura 2000. Jak wyjaśniał, efektem takiego stanu rzeczy są problemy budżetowe.
"Bez pomocy państwa gminy takie, jak nasza, nie poradzą sobie. Skończą się pożyczki i nie będzie można funkcjonować" - dodał.
Projektodawcy regulacji postulują, aby w ramach dążenia do zrównoważonego rozwoju wszystkich gmin, wprowadzić odpowiednie mechanizmy prawno-finansowe gwarantujące takim gminom wyrównanie ubytków w ich dochodach własnych, poniesionych wskutek wprowadzenia regulacji ograniczających gospodarowanie tymi gruntami.
Projekt Stronnictwa zakłada dofinansowanie gmin, na obszarach których znajdują się znaczne powierzchnie obszarów przyrodniczych, takich jak parki narodowe, rezerwaty oraz obszary Natura 2000 w wysokości uzależnionej od powierzchni chronionych form przyrody znajdujących się na terenie poszczególnych gmin.
Pochodząca z budżetu państwa subwencja miałaby być przyznawana tym gminom, gdzie tereny prawnie chronione stanowią 50 proc. i więcej ich obszaru, a władze gminy mogłyby przeznaczyć ją na dowolny cel mieszczący się w realizacji ich zadań własnych.
Kwota udzielonego wsparcia finansowego miałaby być wyliczana w oparciu o powierzchnię danego obszaru chronionego położonego w granicach gminy, w stosunku do jej całkowitej powierzchni. Autorzy projektu proponują: dla gmin na terenach, których znajdują się formy ochrony przyrody w postaci parku narodowego - 160 zł za hektar parku narodowego; dla gmin, na terenach, których znajdują się rezerwaty przyrody - 160 zł za hektar rezerwatu przyrody.
Dla gmin, na terenach, których znajdują się tereny chronione programem Natura 2000, miałoby być to 80 zł za hektar, jeżeli nie są położone w granicach innych parków narodowych lub rezerwatów przyrody, za które również przysługuje gminie subwencja. Kwoty subwencji miałyby podlegać corocznej waloryzacji.
Według szacunków autorów projektu, wprowadzenie mechanizmu subwencji środowiskowej kosztowałoby budżet ok. 350-450 mln złotych rocznie. Ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2014 roku.(PAP)
gł/ par/ bk/
