# dochodzi wypowiedź pełnomocniczki rządu ds. równego traktowania #
14.12. Warszawa (PAP) - Eksperci Rady Europy zalecają Polsce większe wykorzystanie języków mniejszości narodowych w szkołach, urzędach, a także w mediach - wynika z raportu o wykonaniu przez Polskę Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych.
Raport powstał na podstawie wizyty ekspertów w Polsce między 7 a 10 lutego br., a także pisemnych kontaktów z władzami, organizacjami i stowarzyszeniami. Został opublikowany w Strasburgu w ubiegłym tygodniu.
Eksperci są zdania, że polski rząd powinien zmienić przepisy ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, która przewiduje, że w gminach zamieszkanych przez minimum 20 proc. przedstawicieli innych narodowości niż polska, można wprowadzić dwujęzyczne nazwy miejscowości. W raporcie napisano, że takie ustalenie tego limitu na 20 proc. jest sprzeczne z Kartą.
Jednym z najważniejszych zaleceń skierowanych na podstawie raportu jest apel o "szkolenie nauczycieli i oferowanie nauczania w językach mniejszości: białoruskim, niemieckim, kaszubskim, łemkowskim i ukraińskim".
Pewne większe "wysiłki" polskich władz eksperci zalecają także w stosunku do rzadszych w Polsce języków mniejszości: ormiańskiego, czeskiego, karaimskiego, romskiego (romani), rosyjskiego, słowackiego, tatarskiego i jidysz.
"Więcej pracy trzeba na rzecz promowania tolerancji wobec mniejszości" - napisano w raporcie, odnotowując skargi ich przedstawicieli, np. na niszczenie dwujęzycznych tablic z nazwami miejscowości.
Raport odnotowuje postulaty mniejszości części mieszkańców Górnego Śląska o uznanie śląskiego jako odrębnego języka, który podległaby ochronie na mocy Karty. W dołączonych do raportu uwagach polskiego rządu podkreślono oficjalne stanowisko, że śląski można uważać jedynie za dialekt języka polskiego, nie zaś osobny język, co potwierdziła Rada Języka Polskiego PAN.
Zdaniem pełnomocniczki rząd ds. równego traktowania Agnieszki Kozłowskiej-Rajewicz "wszelkich apeli o zwiększenie tolerancji trzeba słuchać z pokorą". W rozmowie z PAP podkreśliła jednak, że prawo u nas jest dobre, a ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych daje szerokie uprawnienia ich przedstawicielom. "Uczniowie należący do mniejszości narodowych lub etnicznych mogą się uczyć własnego języka, historii, kultury, a także standardowych przedmiotów jak chemia czy fizyka, we własnym języku. Są na to pieniądze, bo subwencja oświatowa w przypadku realizowania takich zajęć jest większa" - zaznaczyła.
Jej zdaniem Polska wciąż ma do rozwiązania problem dzieci romskich, które często nie znają dobrze języka polskiego i powinny uczyć się go jako obcego, a do tego nie zawsze przygotowani są nauczyciele; dzieci te często też opuszczają lekcje i zmieniają szkoły z uwagi na tryb życia rodzin.
"Musimy nauczyć się tolerancji i akceptacji dla wielokulturowości i różnorodności. Jeszcze dużo pracy przed nami" - powiedziała.
Przypomniała, że już w zeszłej kadencji Sejmu podjęto prace nad przepisami, które uznałyby język śląski za odrębny i jej zdaniem należy je kontynuować.
Polska ratyfikowała Europejską Kartę Języków Regionalnych lub Mniejszościowych w 2009 r.; przygotowywane co trzy lata raporty mają na celu sprawdzenie, czy kraje-sygnatariusze wypełniają jej postanowienia. W przypadku Polski raport przygotowano po raz pierwszy. (PAP)
kot/ akw/ sto/
