Po zamachach terrorystycznych w USA z 11 września 2001 roku 54 państwa ułatwiały CIA tworzenie tajnych więzień, przesłuchiwanie i przekazywanie więźniów do krajów, w których dopuszczalne są tortury - wynika z raportu jednej z organizacji praw człowieka.
Dziennik "New York Times" opisuje we wtorek raport pokazujący "szerokie zaangażowanie międzynarodowe w kampanię przeciwko Al-Kaidzie". Dokument został przygotowany przez organizację Open Society Justice Initiative, założoną przez amerykańskiego finansistę i filantropa George'a Sorosa.
Ponad 200-stronicowy raport "to najbardziej szczegółowy zewnętrzny opis pomocy udzielonej USA przez inne kraje" - ocenia nowojorska gazeta. Pomoc ta dotyczyła m.in. zezwalania CIA na uruchamianie tajnych więzień oraz wykorzystywania lotnisk do uzupełniania paliwa podczas przewożenia więźniów.
W raporcie wymieniono nazwiska 136 osób, które były przetrzymywane lub przewożone przez CIA oraz opisano to, co wiadomo na temat miejsca, czasu i sposobu ich przetrzymywania. "To największa taka skompilowana lista" - podkreśla "NYT". "Ujawnia też nowe szczegóły na temat tego, co wiadomo o przekazywaniu członków Al-Kaidy oraz na temat niewinnych ludzi, wplątanych w globalną machinę walki z terroryzmem" - dodaje gazeta.
W raporcie napisano, że w Polsce przetrzymywano sześciu więźniów.
"Na terytorium Polski znajdowało się tajne więzienie CIA, a Polska pomagała w transferze potajemnie zatrzymanych osób do oraz z kraju, w tym do innych tajnych więzień, i pozwalała na wykorzystywanie swojej przestrzeni powietrznej i lotnisk dla takich transferów" - czytamy w rozdziale na temat Polski, który opierał się głównie na znanych już raportach, m.in. Rady Europy z 2007 roku, oraz historii śledztwa polskiej prokuratury w sprawie tajnych więzień.
W maju do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu trafiła skarga Saudyjczyka Abd al-Rahima al-Nashiriego twierdzącego, że był więziony w Polsce. Sprawa dotyczy "przewlekłości i nieefektywność polskiego śledztwa", a Open Society Justice Initiative wspiera polskiego pełnomocnika Saudyjczyka.
Autorka raportu "Globalizing Torture" (Globalizowanie tortur) Amrit Singh znalazła dowody na udzielanie pewnego rodzaju wsparcia CIA przez 25 krajów w Europie, 14 w Azji, 13 w Afryce, a także przez Kanadę i Australię. "Są wśród nich Tajlandia, Rumunia, Polska i Liwa, gdzie byli przetrzymywani więźniowie, ale też Dania, która ułatwiła operacje lotnicze CIA, oraz Gambia, która zatrzymała i przekazała więźnia" Amerykanom - pisze "NYT".
Według Singh "moralny koszt tych operacji ponosiły nie tylko USA, ale też 54 inne państwa, zwerbowane do pomocy".(PAP)
jhp/ ap/ mow/
int.
