Nauczyciele matematyki poświęcają za mało czasu na utrwalanie z uczniami przerobionego materiału, dzieci z kolei mają problem z wykorzystaniem umiejętności matematycznych w praktyce - wynika z raportu wydawnictwa Nowa Era.
"Matematyka to nie jest tylko nauka liczenia. To przede wszystkim nauka myślenia, wnioskowania, pokonywania trudności, a także samodzielności" - powiedziała na piątkowej konferencji prasowej dyrektor wydawniczy wydawnictwa edukacyjnego Nowa Era Anna Karniej, przedstawiając "Raport problemów matematycznych w edukacji wczesnoszkolnej".
Jak tłumaczyła, aby zdiagnozować problemy, jeśli chodzi o nauczanie matematyki na etapie edukacji wczesnoszkolnej wydawnictwo poprosiło nauczycieli nauczania początkowego z różnych polskich miast, prowadzących lekcje w klasach I-III w szkołach podstawowych, by wypełnili specjalne ankiety. W badaniu wzięło udział ok. 1400 osób.
Poświęcanie przez nauczycieli zbyt małej ilości czasu na utrwalanie razem z dziećmi zdobytych umiejętności matematycznych - to problem zgłoszony przed ponad połowę ankietowanych (55 proc.). "Mimo że według nowej podstawy programowej liczba godzin nie uległa zmianie, pedagodzy wskazują brak czasu jako jeden z najważniejszych problemów" - napisano w raporcie.
40 proc. ankietowanych wskazało, że trudności w nauczaniu dzieci matematyki pojawiają się przy okazji rozwiązywania przez nie "zadań celowo źle skonstruowanych, celowo źle rozwiązanych" - uczniowie mają problem z dostrzeganiem niedorzeczności i pułapek w zadaniach oraz z korygowaniem tych zadań tak, by przybrały one prawidłową formę.
"Takie ćwiczenia tworzy się, by uczniowie wspólnie pracowali nad rozwiązaniem, wymieniali się spostrzeżeniami i razem dochodzili do prawidłowego wniosku" - przypomnieli autorzy raportu, tłumacząc, że celem tego typu zadań jest m.in. rozwijanie myślenia logicznego u uczniów.
Ankietowani nauczyciele jako problem wskazali również niewystarczające wykorzystywanie przez dzieci swojej wiedzy matematycznej w praktyce, co negatywnie przekłada się na umiejętności uczniów np. w zakresie pomiaru długości, ciężaru, czy czasu.
Autorzy raportu zwrócili jednocześnie uwagę, że "funkcjonujemy w czasach pełnych nowych technologii, innowacyjnych rozwiązań, które ułatwiają nam życie, ale z drugiej strony eliminują zachowania determinujące korzystanie z umiejętności matematycznych". "Wagi szalkowe zastąpione zostały wagami elektronicznymi, a zegarki wskazówkowe - elektronicznymi. To, co powoduje, że nasze życie jest łatwiejsze, niestety, sprawia także, że brakuje sytuacji, w których można wykorzystać i utrwalać wiedzę matematyczną w praktyce" - oceniono w raporcie.
Według autorki komentarza do raportu, pedagog prof. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, wymienić można "kilka ważniejszych przyczyn zbyt niskich efektów w edukacji matematycznej dzieci i związanych z tym nauczycielskich niepokojów".
Do przyczyn tych Gruszczyk-Kolczyńska zaliczyła m.in.: słabą znajomość u nauczycieli prawidłowości rozwoju umysłowego uczniów w zakresie, który jest znaczący "dla nabywania wiadomości i umiejętności matematycznych" oraz przekonanie wielu nauczycieli o tym, że nie muszą oni dokształcać się w zakresie edukacji matematycznej. To drugie, jak oceniła profesor, jest "szczególnie groźne przy niskiej świadomości metodyki edukacji matematycznej".
Badanie, którego wyniki stały się podstawą do sporządzenia "Raportu problemów matematycznych w edukacji wczesnoszkolnej", realizowano w okresie od października do grudnia 2011 r., w ramach organizowanego przez wydawnictwo Nowa Era, w różnych miastach Polski, cyklu konferencji, pod wspólnym tytułem "Nowa era w nauczaniu matematyki". Ankiety wypełniali nauczyciele z 13 województw, m.in. małopolskiego, mazowieckiego i śląskiego. (PAP)
jp/ mlu/ jbr/
