Województwa śląskie i opolskie oraz czeski kraj morawsko-śląski i kraj żyliński na Słowacji wspólnie powołają do życia Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) "Tritia". Chcą współpracować m.in. w turystyce, transporcie, gospodarce i energetyce.
W poniedziałek sejmik województwa śląskiego zatwierdził dokumenty związane z przystąpieniem regionu do tej organizacji, przyjmując jednocześnie projekt stosownej konwencji i statutu. Upoważnił także marszałka województwa Adama Matusiewicza do ich podpisania i zgłoszenia ugrupowania do właściwego rejestru.
Instytucję EUWT wprowadzono do unijnego prawa na przełomie 2006 i 2007 r. Dzięki niej miasta, powiaty czy regiony z dwóch stron granicy państwowej mogą - za zgodą swoich MSZ - powołać w jednym z krajów wspólną instytucję o osobowości prawnej, która będzie dla nich świadczyć usługi o charakterze transgranicznym, podlegając przepisom kraju, w którym mieści się jej siedziba. Siedzibą EUWT "Tritia" będzie polski Cieszyn.
Regiony powołujące do życia wspólną organizację zajmują powierzchnię ok. 34 tys. metrów kw.; mieszka tu ok. 8 mln ludzi. Pomysłodawcy wzmożenia współpracy powołują się m.in. na wspólne tradycje historyczne i kulturowo-językowe tego terenu. Nad powołaniem EUWT pracują od 2009 roku.
Projekt ma służyć wspólnemu rozwojowi pogranicza czesko-polsko-słowackiego. Jego efektem ma być docelowo utworzenie spójnego obszaru transgranicznego, realizacja wspólnych projektów, a także ułatwienie życia mieszkańcom tych terenów.
Nakreślone w przyjętej przez śląski sejmik konwencji obszary współpracy to m.in. gospodarka, transport, ruch turystyczny oraz energetyka ukierunkowana na rozwój odnawialnych źródeł energii. Mowa także o wspólnych projektach w dziedzinie kultury, środowiska naturalnego, kapitału ludzkiego, edukacji, współpracy instytucji publicznych oraz sportu.
Wcześniej przygraniczne regiony uczestniczyły we wspólnych projektach w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej; np. na polsko-czeskie projekty w latach 2007-2013 przeznaczono blisko 220 mln euro, głównie na projekty infrastrukturalne, ale także np. na zadania dotyczące ochrony środowiska, przeciwdziałanie zagrożeniom czy edukację.
EUWT to ciało ponadnarodowe z osobowością prawną, której zadaniem jest wspieranie i ułatwianie współpracy terytorialnej w ramach Unii Europejskiej. Do ugrupowania mogą należeć m.in. samorządy, państwa członkowskie UE oraz uniwersytety. Dzięki osobowości prawnej, EUWT będzie mogło rozwinąć znacznie szerszą działalność, niż np. istniejące już od dawna euroregiony. Będzie również mogło ubiegać się o większe środki z funduszy strukturalnych.
Z EUWT korzystają np. regiony francuskie współpracujące z regionami ościennymi, otrzymując unijne dofinansowania wielu projektów.(PAP)
mab/ eaw/ bk/
