Duma Państwowa, niższa izba rosyjskiego parlamentu, ratyfikowała we wtorek umowę o utworzeniu Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej (EKG), ponadnarodowego organu, który będzie koordynować procesy integracyjne między Rosją, Białorusią i Kazachstanem.
Porozumienie to podpisali w piątek w Moskwie prezydenci trzech państw - Dmitrij Miedwiediew, Alaksandr Łukaszenka i Nursułtan Nazarbajew.
W zamyśle przywódców Rosji, Białorusi i Kazachstanu, powołanie do życia Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej ma być pierwszym krokiem na drodze do utworzenia Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej (EUG), kolejnej organizacji regionalnej na obszarze dawnego ZSRR. Zdaniem Miedwiediewa, Łukaszenki i Nazarbajewa, struktura ta będzie porównywalna do Unii Europejskiej.
Eurazjatycką Unię Gospodarczą trzy kraje chcą powołać w 2015 roku. Do tego czasu zamierzają one skodyfikować bazę prawną Unii Celnej, którą utworzyły w 2010 roku oraz Wspólnej Przestrzeni Gospodarczej (WPG) ze swobodnym przepływem towarów, usług, kapitałów i siły roboczej; WPG ma zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2012 roku.
Właśnie kodyfikacja prawa w ramach WPG będzie jednym z głównych zadań Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej. Zajmie się ona też unifikacją polityki makroekonomicznej, przemysłowej, rolnej i migracyjnej. Pracę podejmie 1 stycznia 2012 roku, jeśli parlamenty Rosji, Białorusi i Kazachstanu do tego czasu zdążą ratyfikować umowę o jej utworzeniu.
EKG będzie się składać z Rady, w której zasiądą wicepremierzy trzech krajów, i z Kolegium złożonego z 9 osób - po trzy z każdego państwa. Komisja ma być organem neutralnym, który przy podejmowaniu decyzji kieruje się zasadą konsensusu.
Na czele Kolegium Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej stanie dotychczasowy minister przemysłu i handlu Rosji Wiktor Christienko. Natomiast w Radzie EKG Federację Rosyjską reprezentować będzie wicepremier Igor Szuwałow.
Podczas uroczystości podpisania umowy o Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej Miedwiediew podkreślił, że jej powołanie jest ważnym krokiem na drodze budowy Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej. W jego ocenie, utworzenie EUG zdeterminuje przyszłość Rosji, Białorusi i Kazachstanu.
"Wiemy, jak będzie wyglądać nasza Unia. Unia Europejska w pewnym sensie kupiła kota w worku. My mamy inną sytuację. Jesteśmy otwarci. Nie oznacza to jednak, że do naszego związku może przystąpić dowolne państwo. Każdy kraj otrzyma swoją +mapę drogową+. Proces akcesji może trwać rok, dwa, trzy, 10, 15 lat. Będziemy działać ostrożnie, z uwzględnieniem doświadczeń UE" - oświadczył wówczas gospodarz Kremla.
Jako kolejnych kandydatów do wejścia do Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej w Moskwie wymienia się Kirgistan i Tadżykistan.
Z ideą utworzenia Unii Eurazjatyckiej jako pierwszy wystąpił premier Rosji Władimir Putin w artykule ogłoszonym w październiku na łamach dziennika "Izwiestija". Zachwalał tam model ponadnarodowego zjednoczenia, które - jak podkreślał - będzie jednym z biegunów współczesnego świata. Jednocześnie zaprzeczał, jakoby dążył do wskrzeszenia dawnego Związku Radzieckiego.
Rosja wielokrotnie podejmowała próby integracji dawnych republik ZSRR po jego rozpadzie w 1991 roku. Utworzone przez nią sojusze polityczne, gospodarcze lub wojskowe - Wspólnota Niepodległych Państw (WNP), Związek Białorusi i Rosji (ZBiR), Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza (ros. EwrAzES) czy Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ros. ODKB) - istnieją głównie na papierze.
Opiniotwórcze media w Rosji oceniają, że rozgłos wokół Eurazjatyckiej Komisji Gospodarczej i Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej ma związek z wyznaczonymi na 4 grudnia wyborami do Dumy Państwowej.
Dziennik "Kommiersant" podał, że "swoimi ambitnymi planami integracyjnymi na przyszłość" trzej prezydenci "zamierzali podzielić się z opinią publiczną pod koniec grudnia, jednak dwa tygodnie temu +historyczny szczyt+ postanowiono zwołać przed wyborami parlamentarnymi w FR, w których Miedwiediew jako +nr 1+ na liście partii Jedna Rosja bierze osobiście udział".
Gazeta odnotowała, że Łukaszenka i Nazarbajew w czasie pobytu w Moskwie otwarcie agitowali za Jedną Rosją. "Właśnie przy prezydencie Dmitriju Miedwiediewie posunęliśmy się daleko naprzód. Życzę Panu i partii Jedna Rosja zwycięstwa w wyborach. Mam nadzieję, że rosyjski naród właśnie tak oceni Pańską aktywną działalność w tych latach" - oświadczył prezydent Kazachstanu.
Natomiast dziennik "Wiedomosti" w komentarzu redakcyjnym wyraził pogląd, że naród rosyjski "zawsze cechowała umiejętność życia przyszłością, projektami, które niekoniecznie powinny zostać urzeczywistnione".
"Premier i prezydent tworzą globalną wspólnotę narodów, budują Dolinę Krzemową, powiększają Moskwę. Od prezydenta usłyszeliśmy o bez mała naszym ulepszonym odpowiedniku Unii Europejskiej. Wszystkie te projekty zostały już jakby wcielone w życie. Czas, by Rosja zaczęła dzielić się doświadczeniami modernizacji z pozostającymi w tyle, rozwijającymi się krajami" - wskazała gazeta.
"Jeśli przypomnimy sobie, jakie problemy najbardziej niepokoją przedstawicieli władz wykonawczych i ustawodawczych Rosji, z czym i o co ostatnio walczą w publicznej sferze, to wyłoni się dziwaczny, barwny świat utopii, w którym oni częściowo już żyją" - skonstatowały "Wiedomosti".
"W świecie tym Rosja jest jądrem potężnego regionalnego sojuszu od Atlantyku do Pacyfiku. Z sojuszem tym liczą się wszystkie kraje świata. Tym bardziej, że rosyjska armia, uzbrojona w sztuczny intelekt, jest w stanie symetrycznie lub asymetrycznie odpowiedzieć na wszelkie prowokacje. Rosja jest inicjatorem i liderem wielkiego projektu kosmicznego - wspólnego, globalnego systemu kontroli i kosmicznego patrolowania, który broni Ziemię przed asteroidami i istotami z obcych planet" - zauważył dziennik.
Z Moskwy Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ mmp/ ro/
