Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (ZPRE) w środę po raz kolejny zaapelowało do Rosji o zniesienie kary śmierci. Wezwało też władze tego kraju do zapewnienia wszystkim partiom politycznym równego dostępu do mediów.
O postulatach ZPRE pod adresem rosyjskich władz mówili w środę na konferencji prasowej w Moskwie jego sprawozdawcy ds. Rosji: Luc Van den Brande z Belgii i Teodoros Pangalos z Grecji.
Zakończyli oni trzydniową wizytę studyjną w Moskwie, na podstawie której do końca marca przygotują raport na temat wywiązywania się przez Rosję z jej zobowiązań wobec Rady Europy (RE). Dokument ten będzie tematem dyskusji na forum Zgromadzenia jeszcze w tym roku.
Van den Brande i Pangalos zapewnili też, że nikt nie kwestionuje mandatu delegacji Rosji w ZPRE, mimo uznania przez Moskwę niepodległości Abchazji i Osetii Południowej, dwóch zbuntowanych prowincji Gruzji.
Ten pierwszy potwierdził również oficjalnie, że zamierza ubiegać się o stanowisko sekretarza generalnego RE. "Rzeczywiście jestem jednym z kandydatów" - oświadczył Van den Brande, były premier Flandrii.
Wybory nowego sekretarza generalnego Rady Europy, który zastąpi Terry'ego Davisa z Wielkiej Brytanii, zaplanowano na 23 czerwca. Oprócz belgijskiego parlamentarzysty kandydować będą byli szefowie rządów Polski i Norwegii - Włodzimierz Cimoszewicz i Thorbjoern Jagland oraz deputowany do parlamentu Węgier Matyas Eoersi.
Raport Van den Brandego i Pangalosa, powstający w ramach procedury monitoringu, miał być gotowy w 2008 roku. Przeszkodziła temu jednak wojna na Południowym Kaukazie.
Dokument będzie zawierać oceny przestrzegania przez Rosję norm pluralistycznej demokracji, prymatu prawa, praw człowieka i podstawowych swobód obywatelskich. Poprzedni taki raport powstał w 2005 roku. Będzie to więc pierwszy dokument oceniający rządy prezydenta Dmitrija Miedwiediewa.
Oprócz Rosji monitoringiem RE objęte są także Albania, Armenia, Azerbejdżan, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Gruzja, Mołdawia, Monako, Serbia i Ukraina. Do Rady Europy należy 47 państw.
Rosja wstąpiła do RE w 1996 roku. Jednym z warunków jej przyjęcia było zniesienie kary śmierci. Wbrew swoim zobowiązaniom, Moskwa nie uczyniła tego, ograniczając się do wprowadzenia moratorium na jej stosowanie.
Irytację Rady Europy wywołuje też blokowanie przez Moskwę reformy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, mającej przyspieszyć rozpatrywanie skarg. Federacja Rosyjska jest jedynym krajem RE, który nie ratyfikował stosownego protokołu. Tymczasem 60 proc. skarg wpływających do Trybunału dotyczy właśnie Rosji.
Z ostrą krytyką ze strony Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy spotkała się także ubiegłoroczna interwencja militarna Rosji w Gruzji. Zgromadzenie wezwało Moskwę do anulowania decyzji o uznaniu Abchazji i Osetii Południowej.
Podczas obecnej misji sprawozdawcy ZPRE koncentrowali uwagę na problemach ordynacji wyborczej, funkcjonowania organizacji pozarządowych (NGOs), wolności zgromadzeń i niezależności mediów.
Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ jo/ mc/
