*Wysokie ceny energii, walka z unikaniem płacenia podatków i sytuacja w ogarniętej wojną Syrii - to tematy kilkugodzinnego szczytu Unii Europejskiej, który rozpoczął się w środę po południu w Brukseli. *
Przywódcy 27 państw UE, w tym polski premier Donald Tusk, rozpoczęli spotkanie od dyskusji o wysokich cenach energii w Europie, które utrudniają europejskim firmom konkurowanie na światowym rynku i znacznie nadwerężają budżety gospodarstw domowych.
Zapewne w rozmowach przywódców UE pojawi się temat wydobycia gazu łupkowego. To dzięki eksploatacji gazu z łupków energia w Stanach Zjednoczonych jest dziś znacznie tańsza niż w Unii. W Europie to wciąż kontrowersyjny temat, głównie ze względu na obawy, że metoda eksploatacji gazu łupkowego, czyli szczelinowanie hydrauliczne, i wykorzystywanie w niej chemikaliów mogą zagrażać środowisku naturalnemu.
Według projektu dokumentu końcowego szczytu przywódcy podkreślą m.in. konieczność większej dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w energię poprzez wykorzystywanie odnawialnych, a także lokalnych źródeł energii, do których zaliczany jest gaz z łupków. W dokumencie wskazano też, że zwiększenie wydajności energetycznej może "w istotny sposób przyczyniać się do odwrócenia obecnych tendencji w zakresie cen i kosztów energii".
Druga część szczytu UE poświęcona będzie walce z unikaniem płacenia podatków i oszustwami podatkowymi. Temat ten nabiera coraz większego znaczenia od początku kryzysu finansowego i wprowadzenia polityki zaciskania pasa przez wiele krajów Unii. Komisja Europejska szacuje, że państwa Unii tracą przez nieuczciwych podatników około biliona euro rocznie.
W projekcie wniosków końcowych szczytu znalazł się m.in. zapis, że do lipca 2013 roku UE uzgodni działania służące walce z defraudacją podatku VAT; Na postępie w tej sprawie bardzo zależy Polsce. Przywódcy państw Unii mają też zapowiedzieć działania wymierzone w tzw. agresywne planowanie podatkowe czy też przesuwanie zysków pomiędzy spółkami tej samej firmy oraz walkę z praniem brudnych pieniędzy.
Według źródeł dyplomatycznych na szczycie podjęta zostanie próba porozumienia w sprawie nowelizacji dyrektywy o opodatkowaniu dochodów z oszczędności, blokowanej przez Austrię i Luksemburg. Zmieniona dyrektywa zakłada automatyczną wymianę informacji o oszczędnościach zgromadzonych na kontach oraz dochodach kapitałowych i z dywidend.
Taka wymiana ma poprawić skuteczność ścigania osób unikających płacenia podatków w UE i oznacza koniec tajemnicy bankowej, której jednak bronią Luksemburg i Austria. Niedawno oba kraje zasygnalizowały, że gotowe są ustąpić w tej sprawie, ale stawiają warunki. Jak powiedział w środę premier Luksemburga Jean-Claude Juncker, UE powinna najpierw wynegocjować umowy o opodatkowaniu oszczędności ze Szwajcarią; mandat dla KE do negocjacji w sprawie tej umowy ministrowie państw Unii uzgodnili w zeszłym tygodniu. Juncker dodał, że do końca roku Luksemburg zdecyduje, czy i w jaki sposób będzie uczestniczyć w wymianie informacji bankowej.
Z kolei kanclerz Austrii Werner Faymann powiedział w środę tuż przed szczytem, że jego kraj zgadza się z projektem dokumentu końcowego szczytu, który zapowiada zaostrzenie dyrektywy o opodatkowaniu oszczędności do końca tego roku. "To zły dzień dla oszustów podatkowych" - powiedział Faymann, sygnalizując gotowość do porozumienia.
Według unijnych dyplomatów na szczycie pojawi się jeszcze trzeci ważny temat: sytuacja w ogarniętej konfliktem zbrojnym Syrii. Celem dyskusji będzie omówienie wspólnego stanowiska UE przed planowaną genewską konferencją pokojową poświęconą rozwiązaniu kryzysu w Syrii.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ ro/
