Rząd wydał we wtorek rozporządzenie regulujące wypłacanie zapomóg osobom współpracującym z polskimi kontyngentami poza granicami kraju.
Rządowy Program Pomocy Cudzoziemcom i Innym Osobom Współpracującym z Polskimi Kontyngentami Wojskowymi oraz Kontyngentami Policyjnymi i Straży Granicznej, Wydzielonymi do Realizacji Zadań Poza Granicami Państwa - przyjęty w ubiegłym roku, przewiduje trzy alternatywne formy pomocy.
Pierwsza opcja to wypłacenie bezzwrotnej, jednorazowej zapomogi do 40 tys. dolarów osobie współpracującej lub jej rodzinie, która ma pozwolić na zorganizowanie sobie na nowo dalszego życia w Iraku.
Druga forma to udzielenie pomocy w osiedleniu się w państwach sąsiednich rejonu misji, w tym wsparcie zapomogą w wysokości do 40 tys. dolarów na ten cel.
Trzecia możliwość zakłada umożliwienie cudzoziemcowi ubiegania się o ochronę w Polsce, tj. np. przyznanie statusu uchodźcy, azylu lub zgody na pobyt tolerowany.
Rozporządzenie reguluje jedynie kwestię wypłaty zapomóg, bo zagadnienia związane z ubieganiem się o ochronę są już uregulowane.
Środki na realizację Programu w 2008 r. pochodziły z ogólnej rezerwy budżetowej; w latach 2009-2011 mają pochodzić z rezerwy celowej.
Zapomoga będzie wypłacana przez dowódców polskich kontyngentów bezpośrednio "do ręki" osobie uprawnionej, za pokwitowaniem, na podstawie listy osób zakwalifikowanych do udzielenia pomocy.
Kwestia konieczności zapewnienia bezpieczeństwa współpracownikom misji pojawiła się w ubiegłym roku ze szczególnym nasileniem w kontekście zakończenia działań polskiego kontyngentu w Iraku. Informowano, że mogłoby z niej skorzystać ok. 200 osób, w tym rodziny współpracujących z naszymi żołnierzami Irakijczyków.
Oceną wniosków w sprawie przyznania pomocy zajmowała się specjalnie do tego celu powołana Grupa Przygotowawczo- Weryfikacyjna, w której skład weszli przedstawiciele resortu obrony narodowej, eksperci z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Większość osób objętych programem zdecydowała się wtedy na skorzystanie z innych form pomocy niż osiedlenie się w Polsce. Jesienią przyjechało ok. 25 osób, w tym tłumacze i ich rodziny. Wszyscy na czas oczekiwania na decyzję zostali skierowani do przejściowego ośrodka.
Praktyka opieki nad współpracownikami wojsk po zakończeniu misji jest powszechnie stosowana m.in. przez Danię i Australię. W zachodnich mediach głośno było w ub. r. o przypadku byłego tłumacza duńskiego batalionu w Iraku, który musiał wybrać jedną ze swoich żon, bo w Danii bigamia jest niedopuszczalna. Muzułmańskie prawo pozwala na posiadanie do czterech żon. Ponieważ tłumacz i jego obie żony uzyskali indywidualnie prawo pobytu, porzucona małżonka, ale już w innym charakterze, mogła również pozostać w Danii.
Symboliczna ceremonia zakończenia działania polskiego kontyngentu wojskowego w operacji irackiej odbyła się na początku października ub. r. w bazie Echo w Diwanii.
W czasie trwającej pięć lat misji przeprowadzono 88 tys. patroli i konwojów, skontrolowano 3 mln pojazdów i zniszczono ponad 3,6 mln niewybuchów i pozostałości po wojnie. Bilans misji to również ponad 3 tys. projektów zrealizowanych na rzecz odbudowy Iraku na sumę ok. 172 mln dolarów oraz wyszkolenie ok. 31 tys. Irakijczyków z lokalnych sił bezpieczeństwa. Przez dziesięć zmian w Iraku służyło ok. 15 tys. polskich żołnierzy. Zginęło 22, a 116 zostało rannych. (PAP)
ktl/ bno/ gma/
