Ciągła reorganizacja uniemożliwia Marynarce Wojennej prawidłowe szkolenie marynarzy, którzy są przeciążeni zadaniami i niepokoją się o swoją przyszłość w wojsku - napisała RPO w wystąpieniu do szefa MON. Wiele tych wniosków podzielamy - odpowiada resort.
Współpracownicy rzecznik praw obywatelskich prof. Ireny Lipowicz pod koniec września zapoznali się z przestrzeganiem praw człowieka i problemami marynarzy w stacjonującej na Pomorzu Zachodnim 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu oraz jednostkach jej podległych - 8 dywizjonie przeciwlotniczym oraz 8 batalionie saperów w Dziwnowie. W ostatni wtorek RPO wysłała do szefa MON Tomasza Siemoniaka wystąpienie po tej kontroli. W poniedziałek ukazało się ono na stronie internetowej RPO.
Na podstawie rozmów z marynarzami RPO napisała, że brak im poczucia stabilizacji, co - w opinii dowódców - stanowi poważne utrudnienie w pełnieniu służby i systematycznym szkoleniu. "Prowadzona od kilku lat reorganizacja, sprowadzająca się w zasadzie do ciągłego zmniejszania stanów osobowych, nie pozwala na pełną i systematyczną realizację przyjętych programów szkolenia" - napisała prof. Lipowicz.
Marynarze boją się też o swoją przyszłość, bo w najbliższych latach wiele okrętów 8 Flotylli zostanie wycofanych ze służby ze względu na wiek lub stopień wyeksploatowania. "Marynarze z niepokojem wypowiadali się o dalszej realizacji zadań i swej służbie, ponieważ nie mają do tej pory żadnych informacji, czy i kiedy wycofywane okręty zostaną zastąpione nowymi jednostkami" - napisała RPO.
Zwróciła też uwagę, że wielu doświadczonych podoficerów, których większość jest na kontraktach, odchodzi ze służby, ponieważ nie są pewni swojej przyszłości w MW. "To z kolei wytwarza tzw. lukę pokoleniową i doprowadza do sytuacji, że nie ma kto szkolić młodych marynarzy" - zaznaczyła prof. Lipowicz.
Marynarze MW skarżyli się, że są przeciążeni zadaniami, co negatywnie wpływa na jakość pracy. "Braki etatowe występują od kilku lat i nie są uzupełniane na bieżąco. Dodatkowym problemem jest powierzanie żołnierzom obowiązków nieetatowych. (...) Jeden żołnierz zazwyczaj sprawuje kilka nieetatowych funkcji" - napisała RPO.
Niepokój budzi też obsadzanie etatów na okrętach ochotnikami z Narodowych Sił Rezerwowych, którym brak odpowiednich kwalifikacji, więc - w opinii marynarzy - powinni wykonywać zadania na lądzie. "Nie można bowiem do załogi przydzielać przypadkowych marynarzy, którzy na okręty kierowani są jedynie na krótkotrwałe przeszkolenie. Przypadkowi i niewyszkoleni marynarze nie są w stanie podołać swoim obowiązkom i mogą utrudniać realizację zadań" - oceniła RPO.
Część uwag zgłaszanych przez marynarzy ma charakter socjalny. Skarżą się na niskie ryczałty za brak kwatery (które w okresie wakacji w nastawionym na turystów Dziwnowie nie wystarczają na wynajem mieszkania), trudności związane z umundurowaniem i obuwiem czy słabe warunki higieniczne.
"Ministerstwo Obrony Narodowej w znacznym stopniu podziela wnioski po wizycie RPO w 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. Jednak kończąca się w 2011 r. reorganizacja struktur Marynarki Wojennej powinna przyczynić się do poprawy tego stanu. Dalszy rozwój i modernizacja MW jest przedmiotem aktualnych prac w resorcie" - poinformował PAP rzecznik prasowy resortu Jacek Sońta.
Zaznaczył, że trwa obecnie kompleksowa ocena NSR, a MON chce w tym programie dokonać istotnych zmian, które - po opracowaniu - mają zostać niezwłocznie wdrożone. Nad przyszłością NSR pracuje zespół koordynowany przez doradcę szefa MON gen. Waldemara Skrzypczaka.
"MON nie podziela uwagi RPO o zbyt niskim ryczałcie za brak kwatery. Być może znalazły się pojedyncze przypadki niezadowolenia, ale generalnie sam system wypłacania ryczałtu za brak kwatery oceniany jest wysoko przez świadczeniobiorców" - podkreślił Sońta.
Opublikowane w poniedziałek wystąpienie RPO to drugi tego typu dokument, odkąd na początku sierpnia Tomasz Siemoniak został szefem MON. Na początku października prof. Lipowicz upomniała się o żołnierzy 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego, przeznaczonego przez MON do likwidacji po nieprawidłowościach ujawnionych po katastrofie smoleńskiej w 2010 r.
8 Flotylla Obrony Wybrzeża w Świnoujściu jest jednym z dwóch tego typu związków taktycznych w Marynarce Wojennej (drugim jest 3 Flotylla Okrętów w Gdyni). W skład bazującej w Zachodniopomorskim flotylli wchodzą 2. Dywizjon Okrętów Transportowo-Minowych oraz 12. Dywizjon Trałowców (Świnoujście). W Dziwnowie rozlokowane są siły brzegowe flotylli - dywizjon przeciwlotniczy oraz batalion saperów. We flotylli służy blisko 2 tys. marynarzy.
Rafał Lesiecki (PAP)
ral/ abr/ gma/
