Rząd przedstawił raport z dwóch lat działania

1. GOSPODARKA W DOBIE KRYZYSU

"Działania rządu PO-PSL zbiegły się w czasie z jednym z największych w historii, światowym kryzysem gospodarczym. Polska gospodarka okazała się jednak niezwykle odporna na kryzys. Nasz kraj będzie prawdopodobnie jedynym w Europie, który przejdzie przez kryzys gospodarczy +suchą stopą+, odnotowując wzrost gospodarczy" - czytamy w raporcie.

Autorzy raportu podkreślają, że działania rządu, takie jak reforma emerytur pomostowych, wzmacnianie wiarygodności Polski na rynkach międzynarodowych, rozwiązania antykryzysowe, związane z rynkiem pracy i program prywatyzacji, dodatkowo wzmacniają fundamenty polskiej gospodarki.

W listopadzie zeszłego roku rząd przygotował Plan Stabilności i Rozwoju, którego celem było wzmocnienie polskiej gospodarki wobec światowego kryzysu i stabilizacja systemu bankowego. W ramach planu m.in.:

- podwyższono gwarancje zabezpieczające wypłacalność depozytów bankowych Polaków do 50 tys. euro (zgodnie z obecnym kursem euro - do około 210 tys. złotych)

- przeprowadzono oszczędności w budżecie państwa (znaleziono dodatkowe 21,1 mld zł)

- podwyższono limit gwarancji i poręczeń Skarbu Państwa do 40 mld zł, a następnie do 55 mld zł, co oznacza większą dostępność kredytów dla przedsiębiorców

- uruchomiono dopłaty do kredytów mieszkaniowych

- dokapitalizowano Bank Gospodarstwa Krajowego

- wprowadzono wyższą ulgę inwestycyjną

- zniesiono ograniczenia w pozyskiwaniu zaliczek

W sierpniu wszedł w życie rządowy pakiet antykryzysowy. W ramach pakietu: wydłużono okres rozliczeniowy do 25 miesięcy, wprowadzono elastyczny czas pracy, ograniczenia w stosowaniu umów na czas określony, dopłaty do pensji, dopłaty do szkoleń.

Ponadto rząd przygotował program przyspieszonej prywatyzacji oraz nowelizację ustawy o finansach publicznych (która porządkuje ich strukturę), ułatwił firmom dostęp do Elastycznej Linii Kredytowej, wprowadził program wspierający polskie firmy o wartości 5 mld zł.

1. WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UNIJNYCH

Raport podkreśla, że Polska jest liderem w pozyskiwaniu funduszy UE. Jak podano w raporcie, według najnowszych danych Komisji Europejskiej Polska najlepiej spośród wszystkich krajów UE korzysta z pieniędzy Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Funduszu Spójności; Polska znajduje się na pierwszym miejscu (z kwotą 1,6 mld euro), na kolejnych miejscach plasują się Niemcy (około 1 mld euro) i Hiszpania (737 mln euro). Rząd - jak zaznaczono - uprościł procedury ubiegania się o unijne dotacje.

W latach 2007-2013 Polska ma do wydania rekordową sumę pieniędzy z UE - 67 mld euro. Dotychczas z tej kwoty zostało rozdysponowane 22 proc. "Przy takim tempie i tak dużym zainteresowaniu wsparciem z funduszy, w wielu dziedzinach pieniądze na konkursy wyczerpią się już w 2011 roku" - czytamy w raporcie.

Na inwestycje współfinansowane z funduszy UE, których łączna wartość wynosi 86 mld zł, wydane zostało 16,2 mld zł.

1. BUDOWA DRÓG I AUTOSTRAD

Dokument informuje, że dotychczas podpisano umowy na budowę 1226 km dróg krajowych, w tym na ponad 600 km autostrad oraz 625 km dróg ekspresowych, obwodnic i dużych przebudów dróg. W budowie i przebudowie jest prawie 780 km dróg, budowanych jest 13 odcinków autostrad, 23 odcinki dróg ekspresowych oraz 14 obwodnic. Zostały już ogłoszone wszystkie przetargi na odcinki autostrad, które mają być gotowe na EURO2012.

Jak podano w raporcie, rząd na początku kadencji zajął się uproszczeniem i uporządkowaniem przepisów, czego efektem jest, że ogłoszono już wszystkie przetargi na autostrady, zawarte w rządowym programie do 2012 r.

Do osiągnięć w tej dziedzinie rząd zalicza:

- obowiązującą od września 2008 roku specustawę drogową

- zmiany w prawie zamówień publicznych

- nowy (obowiązujący od września 2009 r.) model finansowania inwestycji oparty na Krajowym Funduszu Drogowym

Rząd przypomina też, że w latach 2009-2011 na Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych budżet państwa będzie przeznaczał 1 mld złotych rocznie, drugie tyle ma dokładać samorząd.

1. POLSKA W EUROPIE

"Rząd podjął zdecydowane działania na rzecz przywrócenia znaczenia i roli Polski na arenie międzynarodowej. Efektem dyplomatycznej ofensywy są pozytywne dla Polski rozstrzygnięcia Rady Europejskiej, poprawa stosunków z sąsiadami, zainicjowanie projektu Partnerstwa Wschodniego, a także wybór Jerzego Buzka na szefa Parlamentu Europejskiego" - czytamy w raporcie.

Rząd do swoich osiągnięć zalicza też:

- uwzględnienie większości polskich postulatów w negocjacjach nad pakietem energetyczno-klimatycznym

- pozyskanie 330 milionów euro na projekty energetyczne

- przywrócenie "partnerskiego dialogu" z Niemcami

- "odblokowanie" dialogu polsko-rosyjskiego (m.in. udział premiera Władimira Putina w obchodach 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej)

- wysoki szczebel relacji (w formule konsultacji międzyrządowych) z Francją, Niemcami, Hiszpanią, a od kwietnia tego roku także z Włochami

- wzrost pozycji naszego regionu w wyniku polskiego przewodnictwa w Grupie Wyszehradzkiej (lipiec 2008-czerwiec 2009)

1. KULTURA

Rząd zapowiada m.in. powstanie nowej ustawy medialnej (przygotowywanej przez Komitet Obywatelski Mediów Publicznych), która da gwarancje realizacji misji publicznej.

Przypomina, że we wrześniu odbył się Kongres Kultury Polskiej, a pakiet rozwiązań, które były wówczas tematem dyskusji, będzie przedmiotem działań na najbliższe miesiące.

Za pierwszoplanowe rząd uznaje tworzenie nowoczesnych, wielofunkcyjnych placówek kulturalnych, poprawę infrastruktury (w tym informatycznej) domów kultury i bibliotek publicznych. Wskazuje na możliwość finansowania projektów inwestycyjnych w kulturze ze środków europejskich i zasobów finansowych Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

1. SOLIDARNOŚĆ POKOLEŃ - SENIORZY

"Obowiązkiem rządu jest zapewnienie ciągłości wypłat rent i emerytur. Będzie to możliwe tylko pod warunkiem dokończenia zapoczątkowanej jeszcze w latach 90. reformy emerytalnej" - czytamy w raporcie. Rząd przypomina, że od początku 2009 r. obowiązują nowe zasady przyznawania emerytur pomostowych.

Do innych osiągnięć rząd zalicza:

- przyjęcie programu "Solidarność pokoleń 50+" z pakietem rozwiązań zwiększających zatrudnienie, w tym m.in. obniżenie kosztów pracy związanych z zatrudnieniem pracowników po 50. roku życia, zmiana systemu szkoleń i podnoszenia kwalifikacji oraz wprowadzenie elastycznych form zatrudnienia

- wprowadzenie przepisów umożliwiających wypłatę świadczeń ze środków zgromadzonych w Otwartych Funduszach Emerytalnych

- przyjęcie przepisów, zgodnie z którymi opłaty pobierane przez OFE powinny zostać obniżone z 7 do 3,5 proc. Dzięki temu - szacuje rząd - w kieszeniach ubezpieczonych tylko w 2010 r. zostanie ponad 700 mln zł.

1. NAUKA I SZKOLNICTWO WYŻSZE

Rząd zapowiada, że naukę i szkolnictwo wyższe czekają "spore zmiany". Przypomina, że przyjął dwa pakiety rozwiązań: "Budujemy na wiedzy - reforma nauki dla rozwoju Polski" oraz "Partnerstwo dla wiedzy", a w 2009 roku o 23 proc. zwiększono nakłady na naukę. Pakiet pięciu ustaw (którymi zajmuje się teraz parlament) reformujących naukę obejmuje ustawy o: zasadach finansowania nauki, Polskiej Akademii Nauk, Instytutach Badawczych, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowym Centrum Nauki.

Reforma zmieniająca funkcjonowanie szkolnictwa wyższego przewiduje m.in. wprowadzenie projakościowego modelu finansowania uczelni, uproszczenie ścieżki kariery naukowej, połączenie świata akademickiego z rynkiem pracy oraz otwarcie uczelni na świat. Zwiększy się autonomia programowa szkół wyższych. Najlepsze z nich otrzymają pełną swobodę w tworzeniu autorskich programów studiów. Wyeliminowana zostanie możliwość zatrudniania pracowników naukowych na kilku uczelniach.

Zmieni się system pomocy materialnej dla studentów, uproszczona będzie procedura udzielania kredytów studenckich, aby mogli z nich korzystać także najubożsi. Określony zostanie katalog bezpłatnych usług dla wszystkich studentów (uczelni publicznych i niepublicznych). Dodatkowo prawa studenta chronić będzie obowiązkowa umowa z uczelnią.

1. BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE

Rząd przypomina, że opracował dokument "Polityka energetyczna Polski do 2030 roku", gdzie zapisano m.in. odtworzenie zdolności produkcyjnych kopalń węgla kamiennego i brunatnego, budowę terminalu LNG oraz budowę co najmniej dwóch elektrowni jądrowych (przynajmniej jedna z nich powinna zacząć działać do 2020 r.).

Dokument wskazuje sześć priorytetowych kierunków rozwoju. Są to: poprawa efektywności energetycznej, wzrost bezpieczeństwa dostaw, dywersyfikacja struktury wytwarzania, m.in. poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej, zwiększenie wykorzystania źródeł odnawialnych, rozwój konkurencyjnych rynków, a także ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.

Dla odtworzenia zdolności produkcyjnych w górnictwie węgla kamiennego zwiększono nakłady inwestycyjne, w tym także na udostępnienie nowych złóż i unowocześnienie parku maszynowego. Rząd podjął decyzję o udzieleniu górnictwu węgla kamiennego w 2010 r. 400 mln zł z budżetu państwa na inwestycje początkowe.

Dzięki budowie terminalu LNG w Świnoujściu od 2014 r. do Polski będzie mogło docierać 5 mld metrów sześciennych gazu rocznie. W czerwcu 2009 r. podpisano umowę na dostawy gazu z QatarGas. Zakończenie inwestycji zaplanowano najpóźniej na przełom 2013/2014.

Polska chce rozbudować magazyny gazu i ropy. Planowane inwestycje mają na celu zwiększenie pojemności magazynowej gazu w Polsce z obecnych 1,66 do 2,36 mld metrów sześciennych w pierwszym etapie, a ostatecznie do 3,80 mld. Trwa rozbudowa połączenia gazowego z RFN w Lasowie. Połączenie to może posłużyć do przesyłania potencjalnych dostaw awaryjnych. Po rozbudowie przepustowość przesyłu gazu zostanie zwiększona z 0,9 do 2 mld metrów sześciennych.

1. PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

Dla wsparcia przedsiębiorczości w pierwszym etapie zmian najważniejszym projektem było wprowadzenie tzw. jednego okienka (uproszczenie procedury zakładania firmy), w drugim kluczowe jest ograniczenie barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców - napisano w raporcie.

Wśród działań podjętych na rzecz wsparcia przedsiębiorczości rząd wymienia:

- wprowadzenie możliwości zawieszenia działalności gospodarczej na okres od miesiąca do 2 lat

- podniesienie progu prowadzenia pełnej księgowości w małej firmie z dotychczasowych 800 tys. euro do 1,2 mln euro

- obniżenie poziom obowiązkowego kapitału zakładowego w sp. z o.o. z 50 tys. zł do 5 tys. zł, a w spółce akcyjnej z 500 tys. zł do 100 tys. zł

- podwyższenie limitu obszarów specjalnych stref ekonomicznych do 20 tys. ha

- wprowadzenie tzw. upadłości konsumenckiej

W prawie podatkowym wprowadzono instrument wcześniejszego zawiadamiania przedsiębiorcy o kontroli oraz zasadę tzw. domniemanej uczciwości podatnika, która znacznie poprawiła sytuację przedsiębiorców w relacji z organami podatkowymi. Ponadto poprzez zniesienie tzw. zasady walutowości ułatwiono rozliczanie się przedsiębiorców w walutach obcych - czytamy w raporcie.

1. POLSKA SZKOŁA

Rząd podkreśla, że przygotował i rozpoczął wdrażanie nowej podstawy programowej do każdego przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum. W roku szkolnym 2009/2010 reforma objęła przedszkola oraz pierwsze klasy szkół podstawowych i gimnazjów. W następnym roku obejmie klasy pierwsze i drugie szkół podstawowych i gimnazjów itd. Wdrażanie reformy programowej w liceach ogólnokształcących i zasadniczych szkołach zawodowych zakończy się w 2015 roku, w technikach i liceach artystycznych - w 2016 roku, w liceach uzupełniających - rok później.

Program rządowy "Radosna szkoła", który zakłada budowę placów zabaw oraz świetlic, będzie kosztował 2,5 mld zł do 2014 roku. W kwietniu 2009 r. weszła w życie rządowa nowelizacja ustawy o systemie oświaty. Wprowadziła objęcie obowiązkiem szkolnym 6-latków, upowszechnienie wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat, w tym obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich.

Rząd podkreśla, że zdecydował o podniesieniu wynagrodzeń nauczycieli. W budżecie na 2008 r. zapisano wzrost wynagrodzeń o 10 proc. Rząd podkreśla, że w 2009 r. wszystkim nauczycielom, bez względu na stopień awansu zawodowego, pensje wzrosły o kolejne 10 proc. Na lata 2010 i w 2011 r. rząd zapowiada kolejne podwyżki.

1. SYSTEM OPIEKI ZDROWOTNEJ

Rząd przypomina w raporcie, że przygotował pakiet siedmiu ustaw zdrowotnych, które miały "polepszyć sytuację pacjenta, zwiększyć dostęp do usług medycznych oraz poprawić kondycję finansową polskich szpitali i innych zakładów opieki zdrowotnej".

"Niestety, trzy kluczowe ustawy: o zakładach opieki zdrowotnej, o pracownikach zakładów opieki zdrowotnej oraz przepisy wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia, zostały zawetowane. W odpowiedzi rząd przygotował tzw. plan B, czyli program +Ratujemy polskie szpitale+ (...) umożliwiający udzielanie pomocy finansowej samorządom, które zdecydują się na przekształcenie szpitali. Udział w programie zadeklarowało już ok. 100 samorządów" - czytamy w raporcie.

Rząd podkreśla, że obok pakietu przyjął tzw. koszyk świadczeń zdrowotnych, zmienił tzw. algorytm podziału środków dla oddziałów NFZ, znowelizował ustawę o Państwowym Ratownictwie Medycznym, zwiększył wynagrodzenia dla stażystów i rezydentów oraz przyjął założenia do projektu ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, które zakładają zniesienie stażu podyplomowego oraz skrócenie procesu specjalizacji.

Ministerstwo Zdrowia podało, że pracuje nad pakietem ustaw farmaceutyczno-refundacyjnych, w tym m.in. nad nowelizacją ustawy Prawo farmaceutyczne, ustawą o badaniach klinicznych, a także nowelizacją ustawy o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych.

1. WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI

Rozdział urzędów prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, realizacja postulatów środowisk sędziowskich i prokuratorskich dotyczących podwyższenia wynagrodzeń (o kwotę co najmniej 1000 zł na każdym stanowisku), sprawne sądy, surowe kary dla pedofilów i rozszerzenie praw ofiar - wymieniają autorzy raportu jako najważniejsze dokonania rządu w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości.

Wśród innych dokonań rząd wymienia m.in. nowelizację ustawy o służbie więziennej, działający od 1 września 2009 r. System Dozoru Elektronicznego. Ministerstwo Sprawiedliwości podaje, że przygotowało projekt, który do procedury karnej wprowadza nową instytucję - zabezpieczenia z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zapowiada też powstanie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

1. EURO 2012

Autorzy raportu przypomnieli, że 13 maja 2009 roku Komitet Wykonawczy UEFA potwierdził właściwy kierunek przygotowań Polski i polskich miast do Euro2012; potwierdził też, że - zgodnie z wcześniejszymi uzgodnieniami - status miast-gospodarzy otrzymują cztery polskie miasta: Gdańsk, Poznań, Warszawa i Wrocław.

W kwietniu 2009 roku rząd przyjął specustawę Euro 2012, dzięki której szybciej można budować infrastrukturę przystadionową, parkingi, kompleksy sportowo-rekreacyjne czy centra pobytowe. Specustawa wprowadziła nowe zasady wywłaszczania. Powołana do działalności spółka PL2012 przygotowała dokładny harmonogram prac na lata 2008-2012, który obejmuje pomad 360 projektów inwestycyjnych i ponad 200 projektów organizacyjnych.

Rząd przypomina, że weszła w życie ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych, która zaostrzyła represje wobec chuliganów stadionowych.

1. BUDOWA ARMII ZAWODOWEJ

Autorzy raportu przypominają, że w sierpniu 2008 roku rząd przyjął program profesjonalizacji sił zbrojnych. Jego głównym założeniem jest stworzenie armii zawodowej, która docelowo ma liczyć do 100 tys. żołnierzy służby czynnej i do 20 tys. ochotników w Narodowych Siłach Rezerwy.

1. POLSKA PRZYSZŁOŚCI

Rząd opublikował w czerwcu 2009 roku raport "Polska 2030. Wyzwania Rozwojowe". Rada Ministrów za kluczowe czynniki rozwoju Polski uznała m.in.: warunki dla szybkiego wzrostu inwestycji, wzrost aktywności zawodowej i mobilności Polaków oraz rozwój produktywności i innowacyjności.

1. SOLIDARNOŚĆ POKOLEŃ - DZIECI.

W lutym rząd przyjął ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie; znowelizowane przepisy wprowadzają m.in. zakaz kar cielesnych. Rada Ministrów przyjęła też ustawę wprowadzającą wysokie kary dla pedofilów - po jej wejściu w życie, gwałt na dziecku poniżej 15. roku życia będzie uznany za zbrodnię. Skazany za takie przestępstwo, po opuszczeniu więzienia, zostanie poddany przymusowemu leczeniu ambulatoryjnemu lub w zakładzie zamkniętym, gdzie przejdzie terapię farmakologiczną i psychoterapię, obniżającą popęd seksualny.

Autorzy raportu podkreślają też, że priorytetem rządu stało się zwiększenie dostępności uczniów do bezpłatnego ciepłego posiłku w szkole - rząd przeznaczył w 2009 roku dodatkowe 50 mln zł na dożywianie w szkołach.

Inne dokonania rządu to m.in.:

- budowa Orlików (w latach 2008-2012 ma powstać 2 tys. boisk, powstało już ponad 800)

- przyjęcie przez rząd projektu założeń o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem

1. ŚRODOWISKO

Według raportu rząd w pełni dostosował polskie prawo do wymagań unijnych. Jak napisano, odrobiono zaległości w zakresie GMO (projekt jest w Sejmie) czy odpadów; stworzono pakiet ustaw racjonalizujących gospodarkę odpadami, który daje prawną bazę do wprowadzania na skalę krajową odzysku i recyklingu: szkła, metalu, makulatury, odpadów elektrycznych i elektronicznych, baterii i akumulatorów i starych samochodów.

W dokumencie zaznaczono, że skutecznie wydawane są fundusze unijne w największym w UE Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko. Polska zakończyła wyznaczanie obszarów NATURA 2000.

Rząd przypomina też, że sprzedał - za 25 mln euro - pierwszą partię zaoszczędzonych nadwyżek jednostek emisji CO2.

1. ROLNICTWO

W raporcie zaznaczono, że przyspieszona została wypłata płatności bezpośrednich. Udało się uzyskać m.in.: możliwość kontynuowania obecnego, prostego systemu płatności bezpośrednich do 2013 r., dodatkowe środki w kwocie 90 mln euro m.in. na wsparcie sektora mleczarskiego, dodatkowe środki na działania w zakresie obszarów wiejskich (ok. 170 mln euro).

1. POLSKA CYFROWA

W grudniu 2008 roku rząd przyjął Strategię Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego do 2013 r. Powołany został zespół Polska Cyfrowa, który przygotował zbiór praktycznych rekomendacji i zaleceń, a także propozycji zmian legislacyjnych. Dorobkiem prac zespołu Polska Cyfrowa jest m.in. przyjęty przez rząd projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, który usuwa bariery prawne i proceduralne w budowie infrastruktury telekomunikacyjnej.

Rząd szacuje, że dzięki realizowanym z wykorzystaniem środków unijnych programom powstają setki nowych firm świadczących e-usługi. Samorządy coraz skuteczniej walczą z wykluczeniem cyfrowym: tylko jesienią 2009 r. ponad 100 samorządów zainicjowało projekty, w ramach których do wykluczonych cyfrowo trafią komputery z dostępem do internetu i pakietami szkoleniowymi. (PAP)

laz/ mrr/ ura/ gma/