Jednoznaczna definicja zbiórki publicznej obejmująca tylko dary finansowe lub rzeczowe pozyskiwane w miejscach publicznych i zgłoszenie w internecie zamiast pozwolenia wydawanego przez urzędników - to najważniejsze zapisy projektu nowej ustawy, którą we wtorek przyjął rząd.
Jak poinformowało CIR, Rada Ministrów zaakceptowała projekt ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych przygotowany przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
Obecnie obowiązująca ustawa o zbiórkach publicznych powstała w 1933 r. i nie przystaje do dzisiejszych realiów.
W tej chwili to, czy zbiórka publiczna się odbędzie, zależy od zgody urzędników. Ustawa definiuje zbiórkę jako zbieranie ofiar w gotówce lub naturze; od 2003 r. funkcjonuje jednak rozporządzenie, które rozszerza definicję m.in. o wpłaty na konto i sprzedaż przedmiotów i usług (chodzi np. o charytatywne sms-y).
Nowy projekt jednoznacznie definiuje zbiórkę publiczną jako "wszelkie zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze, w miejscu publicznym", na określony cel, pozostający w sferze zadań, o których mowa w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Chodzi o datki i rzeczy zbierane do puszek, skarbon, koszy - np. na ulicach czy w ramach chodzenia od domu do domu.
Zbiórką publiczną będą więc wyłącznie te zbiórki, gdzie zbierający i darczyńca pozostają anonimowi, nie wiadomo, kto i ile wpłacił oraz ile zebrano. Dlatego ustawa będzie dotyczyć tylko tego rodzaju zbiórek, gdzie nie ma śladów przepływu środków. Zbiórką publiczną nie będzie np. publikowanie w mediach i internecie apeli o przekazywanie wpłat na konto bankowe lub przesyłanie tzw. sms-ów charytatywnych, bo taka forma zbierania ofiar umożliwia zidentyfikowanie darczyńcy i drogi przepływu pieniędzy lub darów.
Zbiórką publiczną nie będą też m.in. zbiórki przeprowadzane wśród młodzieży w szkołach, koleżeńskie - organizowane wśród grona znajomych osób przeprowadzających zbiórkę, a także prowadzone w drodze loterii pieniężnych i fantowych.
Organizator zbiórki będzie mógł w tym samym czasie prowadzić więcej niż jedną zbiórkę publiczną.
Zgodnie z nowym projektem pozwolenia na zbiórkę zostaną zastąpione zgłoszeniami na publicznie dostępnym portalu, po to, by obywatele mieli łatwy dostęp do informacji o tym, kto i na co zbiera. Za prowadzenie portalu odpowiadałoby MAC.
Wgląd do sprawozdań z przeprowadzonych zbiórek będą mieli wszyscy - każdy będzie mógł ocenić, czy środki zostały dobrze wydane lub czy mogło dojść do nadużyć.
Podmiot prowadzący zbiórkę będzie musiał przygotować dwa rodzaje sprawozdań, a następnie przekazać je MAC do zamieszczenia na portalu. Pierwsze - z przeprowadzonej zbiórki z podaniem wysokości i rodzaju zebranych środków - ma być doręczone w ciągu 30 od zakończenia zbiórki. Drugie - ze sposobu rozdysponowania zebranych środków i darów - ma być dostarczone w ciągu trzech miesięcy od zakończenia roku obrotowego w przypadku organizacji lub w ciągu roku od zakończenia zbiórki w przypadku komitetów społecznych.
Zarówno zgłoszenia, jak i sprawozdania będą dostępne na portalu przez co najmniej trzy lata od ich zamieszczenia.
Podmiotami uprawnionymi do prowadzenia zbiórek publicznych będą organizacje zajmujące się działalnością charytatywną i społeczną oraz komitety społeczne powołane do przeprowadzenia zbiórki. Zbiórki nie będzie mogła prowadzić osoba fizyczna, jednak co najmniej trzy takie osoby będą mogły założyć komitet.
MAC podkreśla, że projekt, który powstał przy ścisłej współpracy z partnerami społecznymi, zakłada całkiem nowe podejście do dobroczynności: to obywatele mają decydować o tym, kogo i jak wesprzeć, a organizatorzy zbiórek mają przekonać obywateli - a nie urzędników - o sensie zbiórki i o tym, że pieniądze zostaną dobrze wydane.
Szacuje się, że na nowych regulacjach podmioty organizujące zbiórki publiczne mogą zyskać ponad 3 mln zł rocznie dzięki wykorzystaniu komunikacji elektronicznej, zniesieniu obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie, zniesieniu opłaty skarbowej za złożenie wniosku o pozwolenie na jej przeprowadzenie.
Ustawa ma wejść w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia. (PAP)
akw/ itm/ jbr/
