Zwiększenie samodzielności i elastyczności działań jednostek samorządu terytorialnego oraz możliwość ich łączenia to niektóre z celów założeń do projektu ustawy samorządowej, które we wtorek przyjął rząd.
Założenia do projektu ustawy o poprawie funkcjonowania i organizacji wykonywania zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego przygotował minister administracji i cyfryzacji.
Jak podkreślono w komunikacie CIR po posiedzeniu rządu, zmiany przepisów obejmą cztery grupy tematyczne. Jest to m.in. zwiększenie samodzielności i elastyczności działania jednostek samorządu terytorialnego, czyli - jak napisano - "stworzenie możliwości zapewnienia wspólnej obsługi dla samorządowych jednostek organizacyjnych oraz uelastycznienie rozwiązań organizacyjnych w sferze pomocy społecznej".
Kolejną sprawą jest współpraca jednostek samorządu terytorialnego. Według komunikatu formy tej współpracy nie są wystarczające, brakuje m.in. koordynacji zadań o znaczeniu strategicznym, np. planowania przestrzennego czy publicznego transportu zbiorowego.
"W obszarach metropolitalnych współpracę ułatwi możliwość powoływania związków gminno-powiatowych, usprawnienie procedury podejmowania decyzji przez związki jednostek samorządu terytorialnego oraz przyspieszenie procedury rejestracji takich związków" - czytamy w komunikacie CIR.
Projekt założeń przewiduje też dobrowolne łączenie jednostek samorządu terytorialnego. Jak zaznacza CIR, małe gminy (do 5 tys. mieszkańców) mają problemy związane z wyższymi kosztami działalności, brakiem wystarczającego zaplecza kadrowego, niekorzystną strukturą demograficzną czy migracjami.
Te trudne warunki, podkreślono, wpływają negatywnie na ich rozwój i ograniczają realne szanse na podniesienie jakości życia mieszkańców. "Rozwiązaniem mogłoby być zwiększenie zachęt do łączenia samorządów, aby korzystały na tym jednostki osiągające niższe wpływy z PIT" - napisano w komunikacie.
W projekcie zwrócono też uwagę na poprawę procedur realizacji zadań. Służyć temu mają zmiany wielu przepisów prawa związanych z realizacją procedur administracyjnych i podatkowych na szczeblu lokalnym.
Projekt przewiduje m.in. możliwość tworzenia lokalnych centrów usług dla jednostek organizacyjnych samorządu; proponuje się też wprowadzenie możliwości łączenia różnych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.
Założenia dotyczą też rejestracji związków jednostek samorządu terytorialnego, chodzi m.in. o uproszczenie i skrócenie procedury zmiany statutu związku międzygminnego, procedury jego likwidacji oraz ułatwienia przy tworzeniu związku.
Zmiany będą dotyczyły również związków powiatowo-gminnych. Obecne przepisy nie przewidują możliwości utworzenia związku, którego członkami byłyby zarówno gminy, jak i powiaty. Dzięki proponowanym rozwiązaniom, głosi komunikat, związki takie będą realizować zadania komplementarne na szczeblu gminnym i powiatowym, np. w zakresie komunikacji. Znowelizowana ustawa o samorządzie powiatowym określi m.in. podstawy ustroju takiego związku oraz procedury jego tworzenia. (PAP)
par/ bk/