Wystawę "Z dziejów oporu społecznego w Polsce południowo-wschodniej 1956-1990. Od +ostatnich+ leśnych do +Solidarności+" otwarto w piątek w Rzeszowie. Na 15 panelach umieszczonych na ogrodzeniu oddziału IPN znalazły się m.in. archiwalne zdjęcia i fotokopie dokumentów.
"Ekspozycja ma układ chronologiczny. Przedstawia m.in. ostatnich żołnierzy podziemia niepodległościowego, rolę Kościoła katolickiego w konfrontacji z systemem komunistycznym, wydarzenia marca 1968 r., działalność Konfederacji Polski Niepodległej, Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, NSZZ +Solidarność+, Niezależnego Zrzeszenia Studentów" - powiedziała Małgorzata Waksmundzka-Szarek z rzeszowskiego IPN.
Na wystawie przypomniano dwóch najdłużej walczących na Podkarpaciu żołnierzy niepodległościowego podziemia Michała Krupę i Andrzeja Kiszkę. Pierwszego aresztowano 11 lutego 1959 r., a Kiszkę ujęto 30 grudnia 1961r. Krupę władze komunistyczne skazały na 15 lat więzienia. Natomiast Kiszka otrzymał dożywocie, które później zamieniono na 15 lat pozbawienia wolności.
Z ekspozycji można się dowiedzieć także o internowaniu w Komańczy w Bieszczadach prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz zmaganiach z władzami PRL ordynariusza przemyskiego abp Ignacego Tokarczuka. W latach 70. i 80. ubiegłego wieku abp Tokarczuk, wbrew władzom komunistycznym, w diecezji przemyskiej wybudował 430 świątyń i utworzył 220 parafii.
Innym bohaterem wystawy jest Ryszard Siwiec z Przemyśla, który w 1968 r. podczas dożynek na Stadionie 10-lecia w Warszawie dokonał samospalenia w proteście przeciw interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji.
Ważne miejsce na ekspozycji znalazły protesty rolników w 1980/81 r. w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych, które m.in. doprowadziły do powstania "Solidarności" Rolników Indywidualnych.
W nocy z 18 na 19 lutego 1981 r. w Rzeszowie podpisano porozumienie między strajkującymi rolnikami a władzami PRL. Podobne porozumienie podpisano w Ustrzykach Dolnych o 6 rano 20 lutego. Oba dokumenty, które przeszły do historii pod nazwą porozumień rzeszowsko-ustrzyckich, kończyły trwające półtora miesiąca strajki okupacyjne rolników w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych. Były czwartym i ostatnim - po Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu Zdroju - porozumieniem społecznym zawartym w latach 1980-81.
Zorganizowana przez rzeszowski IPN wystawa będzie prezentowana do 8 września.(PAP)
kyc/ ls/
