Gruzja jest gotowa do rozmów z Rosją i nie użyje siły, by przywrócić kontrolę nad Osetią Płd. i Abchazją - zadeklarował we wtorek w PE prezydent Gruzji Micheil Saakaszwili. Dodał, że jego kraj oczekuje wyraźnego wsparcia ze strony UE dla negocjacji z Rosją.
"Gruzja nigdy nie skorzysta z siły, aby zwalczyć okupację rosyjską i przywrócić kontrolę nad terytorium okupowanym. Będziemy korzystać tylko ze środków pokojowych, zmierzając do przywrócenia jedności terytorialnej, nawet jeśli Rosja nie zgodzi się wycofać sił okupacyjnych, nawet jeśli jej siły paramilitarne będą nadal gwałcić prawa człowieka" - powiedział Saakaszwili na forum Parlamentu Europejskiego w Strasburgu.
"Mam wolę rozmowy z moim rosyjskim odpowiednikiem. Rosja musi rozpocząć dialog polityczny" - dodał. Jego zdaniem, rolą UE powinno być zapewnienie "lepszego klimatu w negocjacjach".
Swoje podejście prezydent nazwał "konstruktywnym unilateralizmem", wzywając UE do wyraźnego sprzeciwu wobec polityki Rosji i potępienia jej "nielegalnej okupacji suwerennego terytorium" Gruzji. Dzięki temu - jego zdaniem - możliwe będzie osłabienie napięcia i wznowienie gruzińsko-rosyjskich negocjacji trwających od konfliktu zbrojnego w sierpniu 2008 r., który zakończył się jednostronnym ogłoszeniem niepodległości przez prorosyjskie władze Abchazji i Osetii Południowej.
"Nasz konstruktywny unilateralizm nie będzie skuteczny, jeśli nasi przyjaciele z Europy nie będą mówić prawdy. Cały nasz region i nasze państwo zależą od Was" - apelował Saakaszwili. "Wspólnota międzynarodowa musi wyjaśnić Rosji, że dzisiejsza sytuacja jest niewłaściwa i nie do utrzymania" - powiedział.
Potwierdzając europejskie aspiracje Gruzji, Saakaszwili powiedział, że "chcemy, by Rosja wraz z nami podążała ku Europie".
Eurodeputowani nagrodzili jego wystąpienie owacją na stojąco. Przewodniczący PE Jerzy Buzek dziękował gruzińskiemu prezydentowi. "Od zawsze znamy pana jako dzielnego człowieka. Teraz możemy także powiedzieć, że jest pan człowiekiem rozważnym. Odwaga i rozwaga zawsze powinny iść w parze" - powiedział Buzek.
Zdaniem przewodniczącego PE, Unia Europejska powinna odpowiedzieć na propozycję Saakaszwilego. Buzek mówił o Gruzji jako kraju, który jest udanym przykładem transformacji ku demokracji i gospodarce rynkowej, choć wskazał, że zastrzeżenia budzą brak pełnej wolności mediów i traktowanie opozycji.
Poseł Krzystof Lisek (PO), który jest stałym sprawozdawcą PE ds. współpracy UE-Gruzja, chwalił wystąpienie Saakaszwilego.
"Doprowadzenie do pokoju i porozumienia między Gruzją a Rosją byłoby największym sukcesem europejskiej polityki zagranicznej" - powiedział Lisek PAP po przemówieniu. Jego zdaniem, UE powinna podwoić zaangażowanie w toczące się bez większych sukcesów w Genewie rozmowy gruzińsko-rosyjskie i stać się głównym mediatorem w konflikcie.
"Zobaczyliśmy innego Micheila Saakaszwilego. Nie antyrosyjskiego wojownika, ale racjonalnego, nowoczesnego europejskiego polityka, który za najważniejsze wartości uznaje dialog i dążenie do kompromisu. Deklaracja nieużywania siły w relacjach z Rosją i pełnej, bezwarunkowej gotowości do rozmów może być przełomowym krokiem na drodze do pokoju na Kaukazie" - ocenił europoseł.
Dodał, że teraz nadszedł czas na szybki ruch Rosji. "Od przywódców rosyjskich oczekuję podobnej deklaracji otwartości i poszukiwania pokojowego rozwiązania konfliktu. Testem dla Rosji będzie pełna realizacja porozumienia z 2008 r. i umożliwienie misji obserwacyjnej Unii Europejskiej (EUMM) dostępu do całego terytorium Gruzji, w tym kontrolowanych przez wojska rosyjskie regionów Osetii Południowej i Abchazji" - powiedział.
Ze Strasburga Michał Kot (PAP)
kot/ ro/
