Ormiańskie manuskrypty religijne i ozdobne kobierce z wełny można będzie oglądać od 21 czerwca w sandomierskim ratuszu na wystawie "U źródeł cywilizacji - Armenia". Ekspozycji ma towarzyszyć pokaz fotografii, ukazujących historyczne miejsca tego kraju.
Manuskrypty religijne Ormian zostały napisane i bogato udekorowane na pergaminie bądź papierze. Sztukę iluminowania rękopiśmiennych tekstów Ormianie rozwijali już od VI wieku. Ogromna większość ksiąg z IX i X wieku to Ewangelie. Do najwspanialszych zaliczany jest Ewangeliarz królowej Myłke z 862 roku, przechowywany w klasztorze mechiterystów w Wenecji - informuje w imieniu organizatora wystawy kierownik działu literackiego Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, Jerzy Krzemiński.
Na sandomierskiej wystawie zaprezentowanych będzie pięć wysokiej klasy dzieł, powstałych w XVI i XVII wieku, wypożyczonych z Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Po czterech tygodniach - z uwagi na zalecenia konserwatorskie - zostaną one zastąpione kilkoma podobnymi obiektami, wypożyczonymi ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie.
Wykonywane w Armenii od wieków kobierce będą reprezentowane na wystawie m.in. przez tkaniny typu seichur z motywem krzyża św. Andrzeja. Kobierce kaukaskie, czyli również armeńskie, cechuje wąska, ale wyrazista gama kolorów, prosta, zgeometryzowana kompozycja, często z kilkoma środkowymi medalionami i swobodnie rozłożonymi drobnymi elementami w tle. Egzemplarze na wystawę w ratuszu wypożyczyło Muzeum Narodowe w Krakowie.
Dopełnieniem ekspozycji będą fotografie ukazujące niezwykłą i wspaniałą architekturę Armenii oraz jej walory krajobrazowe. Ormianie wyprzedzali w budownictwie Europę. Mieli nie tylko nowatorskie rozwiązania techniczne, ale i stylistyczne. Jednym z dowodów na to jest zastosowanie już w X w. ostrego łuku w katedrze w Ani; znacznie wcześniej przed gotykiem na Starym Kontynencie - podkreśla Krzemiński.
Starożytna Armenia korzeniami sięga VII wieku przed naszą erą. Już w II wieku, dotarło do niej chrześcijaństwo. Za przyczyną Grzegorza Oświeciciela, na początku IV wieku, w czasach króla Tyrydatesa III, kraj ten stał się pierwszym państwem chrześcijańskim. W następnym stuleciu powstał alfabet ormiański i zaczął się wielowiekowy okres rozwoju kultury, brutalnie i często przerywany przez najeźdźców.
Wystawa w ratuszu będzie prezentowana do początku września. Patronat nad nią objął ordynariusz sandomierski bp Krzysztof Nitkiewicz.(PAP)
mch/ ls/
