Jednogłośne poparcie sejmowej komisji uzyskał w czwartek projekt przewidujący nagrywanie rozpraw zamiast ich pisemnego protokołowania w sprawach o wykroczenia. Propozycja trafiła do drugiego czytania.
"Wprowadzenie tej formuły prowadzenia postępowań, na razie na etapie wykroczeń, pozwoli na uzyskanie takich doświadczeń, które będą skutkowały w perspektywie dwóch do trzech lat wprowadzeniem protokołu elektronicznego we wszystkich instancjach w sądach powszechnych w zakresie postępowania karnego" - powiedział przewodniczący komisji nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach Witold Pahl (PO).
Wykroczenia to czyny sprzeczne z prawem, nie będące przestępstwami. Za różne wykroczenia - a są nimi m.in. zakłócanie ciszy nocnej, nieprzyzwoite zachowanie (np. picie alkoholu) w miejscu publicznym, a przede wszystkim przewinienia drogowe - grożą głównie kary grzywny, czasem także aresztu.
Zdaniem resortu sprawiedliwości - który przygotował projekt nowelizacji Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia - nagrywanie rozpraw uprości i przyspieszy postępowanie, zapewni ponadto wierne utrwalenie przebiegu czynności procesowych, umożliwiając gruntowną ich ocenę - bez "zniekształceń i przekłamań zdarzających się w wersji pisemnej". "Nie jest także bez znaczenia, że sporządzanie protokołu elektronicznego nie będzie absorbujące dla sędziego i pozwoli mu skupić się na kwestiach merytorycznych" - wskazuje MS.
Według planów dostęp do elektronicznej wersji protokołu, czyli zapisu dźwięku i obrazu, w siedzibie sądu mają mieć: strony, obrońcy, pełnomocnicy i przedstawiciele ustawowi. Zgodnie z przepisami będą oni mieli także możliwość otrzymania z akt sprawy zapisu dźwięku.
Niezależnie od nagrywania ma być sporządzany skrócony protokół pisemny z przebiegu rozprawy. Według projektu ma on zawierać m.in.: oznaczenie sprawy, sądu, czas i miejsce, osoby uczestniczące oraz określenie jawności rozprawy i trybu postępowania. "W niektórych uzasadnionych przypadkach będzie sporządzana pisemna forma protokołu na dotychczasowych zasadach. Chodzi o sytuacje, gdy elektroniczne utrwalenie przebiegu czynności nie będzie możliwe" - przewidziano w projekcie.
Szczegóły, zasady i tryb sporządzania protokołu elektronicznego oraz jego powiązanie ze skróconym protokołem pisemnym mają być określone w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości. W rozporządzeniu zostaną też opisane kwestie techniczne: rodzaje urządzeń służących do utrwalania obrazu i dźwięku, tryb sporządzania zapisu oraz zasady udostępniania i przechowywania tych zapisów.
W końcu zeszłego roku Senat przygotował inny projekt, który ma wprowadzić obowiązkowe nagrywanie w sądach rozpraw karnych, jeśli sala sądowa jest wyposażona w odpowiedni sprzęt. Senacki projekt jednocześnie utrzymuje obowiązek tradycyjnego, pisemnego protokołowania rozpraw karnych, gdyż rozwiązanie to ma stanowić "etap przejściowy pomiędzy protokołowaniem w tradycyjny sposób, a wprowadzeniem protokołu elektronicznego na rozprawach w sprawach karnych".
Nagrywanie rozpraw cywilnych umożliwiła ustawa, która weszła w życie w lipcu 2010 r. Zasadą stało się sporządzanie podczas rozprawy cywilnej protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń nagrywających. Pisemnie sporządzany jest tylko protokół skrócony. (PAP)
mja/ abr/ jbr/
