Możliwość zaskarżenia postanowienia sądu drugiej instancji oddalającego wniosek pełnomocnika z urzędu o przyznanie mu zwrotu kosztów pomocy prawnej - przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, który w piątek trafił do dalszych prac w sejmowej komisji.
Projekt przygotowany w Senacie poparli podczas debaty w Sejmie przedstawiciele wszystkich klubów. Także wiceminister sprawiedliwości Michał Królikowski zaznaczył, że "rząd popiera projekt i uważa go za rzetelnie przygotowany", choć jeden z przepisów przejściowych wymaga jego zdaniem dopracowania.
Jak wskazano w uzasadnieniu propozycji, "w wyniku uchwalenia projektu jednoznacznie przesądzone zostanie, że postanowienia w przedmiocie zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, i to zarówno zapadłe w pierwszej, jak i w drugiej instancji, mogą zostać zaskarżone w drodze zażalenia".
Propozycja stanowi dostosowanie prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W październiku zeszłego roku Trybunał orzekł, że przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie, w jakim nie przewidywały zażalenia na postanowienie sądu oddalające wniosek pełnomocnika ustanowionego z urzędu o przyznanie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu przed sądem drugiej instancji są niezgodne z ustawą zasadniczą.
TK podkreślił wówczas, że zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu "jest jednym z elementów wynagrodzenia za usługi wykonywane np. przez radcę prawnego i powinien podlegać ochronie właściwej dla praw majątkowych". Dlatego - jak wskazał Trybunał - nie można podważać interesu prawnego pełnomocnika w dochodzeniu od Skarbu Państwa powyższych kosztów i zaskarżania rozstrzygnięć zapadłych w tym zakresie.
Zgodnie z projektem na odmowę przyznania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przysługiwać ma zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji.
Kwestia dopuszczalności zaskarżenia przez pełnomocnika z urzędu postanowienia sądu pierwszej instancji dotyczącego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej była przedmiotem uchwał Sądu Najwyższego, ale także dotychczas nie ujęto jej w przepisach. "W związku z tym, korzystając niejako ze sposobności, jaką stwarzają prace legislacyjne podjęte w celu wykonania wyroku TK, proponuje się uzupełnienie przepisów o sformułowanie wskazujące wyraźnie na możliwość wniesienia zażalenia na orzeczenia sądu pierwszej instancji, których przedmiotem jest zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej" - zaznaczono w uzasadnieniu.
Projektem zajmie się teraz sejmowa komisja nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach. (PAP)
mja/ abr/ jra/
