W Sejmie rozpoczęła się w czwartek po południu debata nad projektami ustaw dotyczącymi związków partnerskich, złożonymi przez PO oraz przez Ruch Palikota i SLD. Wszystkie dają możliwość zawarcia związku parom hetero- i homoseksualnym; żaden nie pozwala na adopcję dzieci.
Projektów jest w sumie pięć: dwa o związkach partnerskich, dwa to przepisy wprowadzające (są to wspólne projekty RP i SLD), jeden "o umowie związku partnerskiego" (autorstwa posła Artura Dunina z PO).
Złożenie wniosków o odrzucenie projektów w pierwszym czytaniu zapowiedziały jeszcze przed debatą kluby PiS i Solidarnej Polski. Podzielony w tej sprawie jest klub PO - większość posłów opowiada się za skierowaniem projektów do komisji, jednak jest grupa posłów konserwatywnych, która jest temu przeciwna. Marszałek Sejmu Ewa Kopacz zaapelowała do klubów, by dać szansę projektom i skierować je do dalszych prac.
Według projektu PO umowę związku partnerskiego można będzie zawrzeć przed notariuszem, albo przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Projekty RP i SLD przewidują, że związek zostanie zawarty, gdy dwie osoby jednocześnie złożą przed kierownikiem USC stosowne oświadczenia.
We wszystkich projektach zapisano prawo dostępu do informacji medycznej o partnerze oraz prawo decydowania o pochówku. Partner - jako osoba najbliższa - podobnie jak małżonek, będzie mógł odmówić zeznań w charakterze świadka.
Projekty regulują też m.in. kwestie alimentów - obowiązek alimentacyjny wobec byłego partnera może zostać nałożony w określonych sytuacjach, np. gdyby jeden z partnerów - w wyniku rozwiązania umowy - "znalazł się w niedostatku".
Zgodnie z projektem PO zawarcie związku partnerskiego - analogicznie jak małżeństwa - skutkuje powstaniem wspólnoty majątkowej, obejmującej przedmioty nabyte przez partnerów w czasie jego trwania. Partnerzy mają z zasady równe udziały w majątku wspólnym, ale "z ważnych powodów" - będzie można domagać się ustalenia przez sąd, w jakim stopniu każdy z partnerów przyczynił się do powstania majątku wspólnego. Partnerzy będą też mogli wspólnie zaciągać kredyty.
Według jednego z projektów RP i SLD partnerzy mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego ustanowić wspólnotę majątkową. Umowa może poprzedzać zawarcie związku, a także może być zmieniona, albo rozwiązana w trakcie jego trwania. W myśl drugiego projektu, jeśli partnerzy nie postanowili inaczej, każde z nich zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarcie związku, jak i później, samodzielnie też nim rozporządza.
Projekty umożliwiają partnerom dziedziczenie po sobie na takich samych zasadach jak po żonie lub mężu - projekt PO stawia tu jednak warunek, że upłynął rok od zawarcia umowy związku partnerskiego.
Projekty RP i SLD umożliwiają też partnerom wspólne rozliczanie się z fiskusem; tego rozwiązania nie ma w projekcie PO, który - w przeciwieństwie do projektów RP i SLD - nie daje też prawa do renty po zmarłym partnerze, do zasiłku w związku z opieką nad chorym partnerem, objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym partnera ani wspólnego rozliczania podatków. (PAP)
akw/ mca/ gdyj/ par/ mow/
