Większość sejmowych klubów opowiedziała się za odrzuceniem w pierwszym czytaniu projektu nowelizacji Kodeksu karnego autorstwa Solidarnej Polski, która chce, aby nie ulegały zatarciu wyroki za zabójstwo lub przestępstwa seksualne popełnione wobec dzieci.
Posłowie klubu Solidarna Polska proponują, by w Kodeksie karnym zapisać, że zatarciu nie podlegają: wymierzona przez sąd kara więzienia bez zawieszenia za zabójstwo lub za przestępstwo seksualne - jeżeli czyn taki został popełniony wobec osoby małoletniej w wieku poniżej lat 15. Projekt jest pokłosiem ujawnionej w mediach historii kobiety skazanej za zabójstwo swego dziecka, która po odbyciu kary wróciła na wolność i została nauczycielką w liceum.
"Posłowie będą musieli się opowiedzieć: czy chronią bardziej ofiary, czy ich oprawców" - mówił w imieniu wnioskodawców Patryk Jaki (SP). Podkreślił, że zabójca stanowi zagrożenie dla społeczeństwa i powinien być poddany daleko idącej kontroli do końca życia. "Informacja o popełnionym czynie powinna na zawsze pozostawać w odpowiednich rejestrach i być dostępna zarówno dla organów państwa, jak i innych instytucji" - zaznaczył.
Elżbieta Achinger (PO) wniosła o odrzucenie projektu SP w pierwszym czytaniu. Podkreśliła, że wybitni prawnicy kwestionowali zasadność, a także zgodność z konstytucją takiej propozycji. Jak dodała, może też dojść do "niesprawiedliwych skutków" stosowania nowych zasad zatarcia skazania. "Nie mogliby na to liczyć np. skazani za zabójstwo w afekcie lub przy przekroczeniu granic obrony koniecznej" - wskazała.
Marek Ast (PiS) przyznał, że są wątpliwości co do wrzucenia do jednego worka wszystkich skazanych za zabójstwa. "Nie sposób jednak odmówić też racji wnioskodawcom - komisja sejmowa powinna być dobrym polem ścierania się na argumenty i tam ten projekt powinien trafić" - ocenił.
Michał Kabaciński (TR) wskazał na znaczenie resocjalizacji, która w jego ocenie nie przyniosłaby skutku, jeśli skazany nie mógłby liczyć na zatarcie skazania. "To dożywotnia marginalizacja i usunięcie ze społeczeństwa" - powiedział, przyłączając się do wniosku o odrzucenie projektu SP w pierwszym czytaniu. Projekt nazwał "głupim, tanim populizmem".
Z przeciwnikami projektu zgodził się też Józef Zych (PSL). Jak mówił, wprowadzenie zasady proponowanej przez SP "zakłócałoby dotychczasowy porządek, a w szczególności przepisy Kodeksu karnego". "Co nie oznacza, że kwestia ta nie wymaga przeanalizowania w przyszłości" - dodał.
Również Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska (SLD) powiedziała, że podziela argumenty przeciw tej nowelizacji. "Byłam kiedyś w stanie obrony koniecznej - broniłam się przed bezprawnym atakiem" - powiedziała i podkreśliła, że działający w obronie koniecznej przekraczając jej granice, mogą się narazić na odpowiedzialność karną za zabójstwo. "Czy wtedy również powinniśmy się godzić na wyłączenie możliwości zatarcia skazania?" - pytała i zadeklarowała, że SLD poprze wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.
Patryk Jaki (SP) odpierał zarzuty o populizm autorów projektu. "Czy Wielka Brytania lub USA to niedemokratyczne, niemoralne państwa? Tam obowiązują takie zapisy i są chwalone" - mówił.
Przeciw projektowi SP wypowiedział się wiceminister sprawiedliwości Michał Królikowski. Powtórzył argumenty podnoszone w debacie, a ponadto wskazał, że w polskim systemie prawnym teoretycznie zatarciu ulec mogą nawet zbrodnie ludobójstwa i zbrodnie wojenne - choć ich ściganie się nie przedawnia.
Zastrzeżenia prawne do projektu już wcześniej zgłaszali prokurator generalny i Krajowa Rada Prokuratury. Andrzej Seremet wskazał, że nowela niesie w sobie ryzyko automatyzmu i nierównego traktowania podobnych spraw. Przyznał zarazem, że obecna konstrukcja zatarcia skazania mogłaby ulec pewnym zmianom. W ocenie KRP wskazano, że za zabójstwo skazuje się zarówno gangsterów zabijających na zlecenie, jak i osoby zabijające w afekcie, albo np. żonę, która pozbawiła życia latami znęcającego się nad nią męża. "Praktyka wskazuje, iż większość zabójców nie stanowi po odbyciu kary żadnego zagrożenia dla społeczeństwa" - napisano w opinii KRP. (PAP)
wkt/ pz/ bk/
