Sejmowe komisje poparły we wtorek dwie poprawki, które do noweli przepisów o postępowaniu w sprawach nieletnich zaproponował Senat. Jedna z nich dotyczy zażalenia na odmowę przyznania dla nieletniego obrońcy z urzędu.
Poprawkami zajmowały się we wtorek sejmowe komisje: sprawiedliwości i praw człowieka oraz edukacji, nauki i młodzieży.
Zgodnie z poprawką nieletniemu będzie przysługiwało zażalenie na odmowę przyznania przez sąd obrońcy z urzędu. Zażalenie będzie rozpatrywał trzyosobowy skład sędziowski.
Druga z poprawek miała charakter porządkujący.
Zmiana ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich była projektem rządowym. Sejm przyjął ją w lipcu; na początku sierpnia poprawki do ustawy zaproponował Senat. Dostosowuje ona przepisy do wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Konstytucyjnego. Precyzuje m.in. zasady działania sędziów, kuratorów sądowych, pracowników placówek, schronisk i zakładów poprawczych. Dotyczy także postępowania prokuratury, policji, pełnomocników, obrońców, pokrzywdzonych, świadków i biegłych zaangażowanych w tego typu postępowania.
Ustawa zmienia przepisy dotyczące zarządzania obserwacji psychiatrycznej nieletnich. Sąd rodzinny, by uzyskać opinię o stanie zdrowia psychicznego nieletniego, będzie nakazywał zbadanie nieletniego przez co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. Pobyt nieletniego na obserwacji nie będzie mógł trwać dłużej niż cztery tygodnie. Na wniosek zakładu leczniczego okres ten można byłoby przedłużyć maksymalnie do sześciu tygodni.
Nowela modyfikuje też dotychczasowy dwuetapowy model procedowania w sprawie nieletniego przed wydaniem orzeczenia. Znosi podział na postępowanie wyjaśniające i opiekuńczo-wychowawcze albo poprawcze. Ma to ukrócić praktyki wydawania przez sędziego rodzinnego orzeczenia, w którym wyraża on swoje przekonanie o winie nieletniego przed rozpoznaniem sprawy na rozprawie lub posiedzeniu.
Nowelizacja wprowadza też zasadę, że gospodarzem postępowania w sprawach nieletnich - niezależnie od jego fazy - jest sąd rodzinny. Wprowadzono także przepis dający nieletniemu prawo do odmowy składania wyjaśnień lub odpowiedzi na poszczególne pytania.
Zgodnie ze zmianami pobyt nieletniego w policyjnej izbie dziecka - po podjęciu przez sąd decyzji o umieszczeniu go w rodzinie zastępczej, ośrodku wychowawczym lub w schronisku - nie może przekraczać pięciu dni.
Przyjęto też generalną zasadę, że kary wobec umieszczonych w zakładach poprawczych i schroniskach nie mogą prowadzić do upokarzającego i poniżającego traktowania. Za jedno przewinienie ma być stosowany jeden środek dyscyplinarny. (PAP)
kno/ abr/ jra/
