Senacka Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie zaproponowała w środę żadnych poprawek do nowej ustawy o Systemie Informacji Oświatowej (SIO). Będzie wnioskować o zaakceptowanie ustawy bez poprawek podczas posiedzenia plenarnego Senatu.
"Obecny System Informacji Oświatowej wymaga korekt. Nie wszystkie dane zbierane w sposób tradycyjny w obecnym systemie są informacjami rzetelnymi" - przekonywała senatorów wiceminister edukacji Krystyna Szumilas. Jak mówiła, nowy nowoczesny system ułatwi zarządzanie oświatą, w tym zoptymalizuje wydatki, m.in. subwencja oświatowa będzie kierowana do samorządów w precyzyjnie ustalonej wysokości.
Jedną z najważniejszych zmian, jakie wprowadza uchwalona przez Sejm w połowie kwietnia nowa ustawa o Systemie Informacji Oświatowej, powoduje, że obok danych statystycznych o szkołach i placówkach oświatowych oraz o nauczycielach, znajdą się m.in. dane indywidualne o uczniach, w tym tzw. dane wrażliwe.
System Informacji Oświatowej funkcjonuje od 2005 r. Tworzy go baza danych SIO i lokalne bazy danych. Gromadzi i przetwarza dane statystyczne o szkołach i placówkach oświatowych, uczniach, słuchaczach, wychowankach i absolwentach. Obejmuje też dane o nauczycielach, wychowawcach i innych pracownikach oświaty. Dane te są podstawą np. do podziału subwencji oświatowej między samorządy i ustalania wysokości wynagrodzeń nauczycieli. Według MEN obecny system z punktu widzenia obowiązujących standardów jest jednak przestarzały.
Jedną z najważniejszych zmian będzie odstąpienie od zasady gromadzenia w SIO danych zbiorczych na rzecz gromadzenia danych jednostkowych, w tym jednostkowych danych dotyczących uczniów i nauczycieli. Dane dotyczące uczniów i nauczycieli podzielono na identyfikacyjne (imię, nazwisko, PESEL) i dziedzinowe, czyli inne dane. W przypadku uczniów będą to m.in. takie informacje, jak np. klasa, do której uczeń uczęszcza, jakiego języka obcego się uczy, czy ma kartę rowerową. Będą wśród nich też dane wrażliwe, m.in. takie jak: czy uczeń jest pod opieką poradni psychologiczno-pedagogicznej, czy ma dysfunkcje, jakie one są, czy uczy się w szkole specjalnej, w klasie integracyjnej, czy uczy się języka mniejszości narodowej lub etnicznej, czy otrzymuje pomoc materialną.
"Jeśli dane zbierane w SIO maja służyć optymalizacji wydatkowania środków publicznych na edukację, to czemu ma służyć zbieranie takich danych jak te dotyczące badania ucznia w poradni psychologiczno-pedagogicznej? Czy to też ma służyć optymalizacji wydatkowania środków, czy też ma służyć innym celom?" - pytał senator Władysław Dajczak (PiS).
"Na każdego ucznia odpowiednio naliczana jest subwencja oświatowa. Stwierdzona niepełnosprawność ucznia oraz jej rodzaj jest podstawą odpowiedniego zwiększenia subwencji" - przypomniała w odpowiedzi minister edukacji Katarzyna Hall. Zapewniła, że w SIO nie będzie zamieszczana treść orzeczeń poradni dotyczących uczniów, tylko sama informacja o tym, że orzeczono określony rodzaj niepełnosprawności.
Minister mówiła, że zbieranie indywidualnych danych zapobiegnie np. dublowaniu danych, co dotychczas zdarzało się i powodowało, że niektóre samorządy dostawały więcej środków w subwencji oświatowej niż powinny, po czym musiały te nadwyżki zwracać.
Zgodnie z ustawą o SIO, dane identyfikacyjne i dziedzinowe o dzieciach, uczniach, słuchaczach i wychowankach będą gromadzone w bazie danych SIO w postaci odrębnych zbiorów danych o uczniach. Przewidziano uzupełnianie ich przez okręgowe komisje egzaminacyjne o wyniki egzaminów zewnętrznych. Oznacza to stworzenie możliwości dokumentowania kompletnej ścieżki edukacyjnej uczniów.
Ministerstwo Edukacji Narodowej zapewnia, że dane zbierane przez SIO opisujące jednostkowo konkretne osoby będą podlegały ochronie danych osobowych.
Nowa ustawa o SIO ma wejść w życie w 2012 r. Początkowo oba systemy - obecne SIO i nowe SIO - będą funkcjonowały równolegle.
W piątek nową ustawą o Systemie Informacji Oświatowej ma zająć się senacka Komisja Nauki, Edukacji i Sportu. (PAP)
dsr/ hes/ gma/
