Nie Order Krzyża Niepodległości a Order Niepodległości - taką zmianę nazwy zaproponowała senacka komisja podczas środowego posiedzenia Senatu, który rozpatrywał nowelę Ustawy o orderach i odznaczeniach.
Jak wyjaśniał sprawozdawca senackiej komisji praw człowieka Piotr Klimowicz (PO), komisja przychyliła się do uwag kuratora Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego oraz krakowskiego Stowarzyszenia Krzyża Niepodległości, który apelował o zmianę tej nazwy.
Nazwa Order Niepodległości nawiązywałaby do idei Krzyża i Medalu Niepodległości ustanowionego przed wojną - powiedział Klimowicz.
Senatorowie chcą także, aby przed podjęciem decyzji o nadaniu odznaczenia prezydent miał możliwość wystąpienia do prezesa IPN o udostępnienie informacji zawartych w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa dotyczących danej osoby. Jak wyjaśnił Klimowicz, ma się to odnosić do wszystkich orderów i odznaczeń przyznawanych na podstawie przepisów tej ustawy.
Według uchwalonej niedawno przez Sejm ustawy, Krzyż (Order) Niepodległości będzie mógł być przyznawany tym, którzy zasłużyli się w walce o niepodległość Polski w latach 1939-56, a Krzyż Wolności i Solidarności tym, którzy walczyli w obronie suwerenności w latach 1956-89.
Krzyż mogłyby otrzymać osoby, które w latach 1956-89 przez co najmniej 12 miesięcy prowadziły walkę zagrożoną represjami, były przez co najmniej 30 dni aresztowane, zatrzymane lub internowane, przez co najmniej 6 miesięcy pozostawały bez pracy. Odznaczenie ma być przyznawane także pośmiertnie.
Krzyż Niepodległości istniał w latach 1930-1939. Wówczas przyznawany był "dla osób, które zasłużyły się czynnie dla niepodległości Polski przed I wojną światową lub podczas jej trwania".
W Sejmie podczas prac nad tą ustawą przyjęto także uchwałę w tej sprawie. Podkreślono w niej, że Sejm postanawia uhonorować bohaterów trwającej pół wieku walki o odzyskanie niepodległości i suwerenności Państwa Polskiego".
"Sejm Rzeczpospolitej Polskiej przywracając Krzyż Niepodległości, składa hołd weteranom zbrojnej walki o niepodległość ojczyzny. W dziś stanowionej formie niech niesie on w przyszłość przesłanie, że każdy, kto ponad miarę obowiązku decyduje się bronić ojczyzny w trakcie tej służby dokonuje czynów niezwykłych i bohaterskich, to bohaterstwem jest sam fakt dobrowolnego narażania życia w jej obronie" - głosi uchwała.
Zwrócono w niej też uwagę, że ustanowienie Krzyża Wolności i Solidarności w 30. rocznicę powstania NSZZ "Solidarność", podkreśla rolę, jaką w tej walce odegrała "S". W uchwale podkreślono też, że decyzje ws. ustanowienia tych odznaczeń były oczekiwane "przez dziesięciolecia". (PAP)
gdyj/ abr/ mow/
