Istnienie w polskim systemie edukacji tzw. małych przedszkoli i innych alternatywnych form wychowania przedszkolnego zostało prawnie usankcjonowane - zdecydował we wtorek Senat, popierając w głosowaniu nowelizację ustawy o systemie oświaty.
Senatorowie poparli także wprowadzoną przez posłów zmianę w prawie dającą możliwość korzystania z kształcenia indywidualnego dzieciom, które z powodu choroby lub niepełnosprawności nie mogą chodzić do obowiązkowej "zerówki".
Jednocześnie senatorowie wprowadzili poprawkę do nowelizacji, zgodnie z którą w ustawie nie będzie określona minimalna liczba godzin zajęć w przedszkolach.
Za poprawką takiej treści głosowało 94 senatorów; żaden nie był przeciw, nikt też nie wstrzymał się od głosu.
Nowelizując we wrześniu ustawę o systemie oświaty posłowie wprowadzili przepis, że przedszkole publiczne prowadzi bezpłatne nauczanie i wychowanie w zakresie podstawy programowej wychowania przedszkolnego w czasie nie krótszym niż 5 godzin dziennie. Zapisali także, że w przedszkolach alternatywnych można prowadzić zajęcia w czasie krótszym niż 5 godzin dziennie, jednakże nie mniejszym niż 12 godzin tygodniowo.
Dzięki nowelizacji, obok tradycyjnych przedszkoli w przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi i geograficznymi, będą mogły istnieć też "inne formy wychowania przedszkolnego".
W takich alternatywnych przedszkolach zatrudnieni będą wykwalifikowani pedagodzy, ale pozostałe wymagania, np. lokalowe, będą mniej rygorystyczne niż dla tradycyjnych przedszkoli. Nowe placówki mogą być prowadzone m.in. przez organizacje pozarządowe.
Od kilku lat w Polsce, głównie dzięki środkom z Unii Europejskiej, tworzone są małe wiejskie przedszkola. Obecnie jest ich około 800, uczęszcza do nich około 9 tys. dzieci. Tworzeniu alternatywnych przedszkoli patronują m.in. Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego i Federacja Inicjatyw Oświatowych.
Problem polega na tym, że unijne pieniądze kończą się w grudniu, a bez wpisania małych przedszkoli do ustawy o systemie oświaty gminy - nawet gdyby chciały - nie miałyby podstaw, żeby dać pieniądze na takie przedszkola.
Odsetek dzieci w wieku 3-5 lat zapisanych do przedszkoli w Polsce jest najniższy wśród krajów UE - wynosi tylko ok. 30 proc. Tymczasem wskaźnik upowszechnienia wychowania przedszkolnego np. na Węgrzech, w Belgii i Irlandii wynosi 100 proc., a w Czechach, Włoszech i Szwajcarii - ponad 90 proc.
Przeprowadzane w różnych krajach badania dotyczące rozwoju dzieci wskazują na olbrzymie znaczenie dostępu do edukacji od najmłodszych lat. Dzieci, które uczęszczają do przedszkoli, lepiej dają sobie radę w szkole, lepiej rozwijają się emocjonalnie, społecznie, werbalnie i intelektualnie.
Prowadzenie przedszkoli jest zadaniem własnym samorządów - oznacza to, że utrzymanie placówek oraz wynagrodzenia nauczycieli tam pracujących finansowane są ze środków własnych samorządów. Ograniczenia finansowe samorządów doprowadziły do zamknięcia pomiędzy 1990 a 2001 r. ponad 30 proc. przedszkoli.
Zmieniając prawo oświatowe posłowie zdecydowali także, że dziecko, którego stan zdrowia nie pozwala na chodzenie do szkoły, będzie mogło korzystać z indywidualnego nauczania już na etapie zerówki.
Teraz jest to możliwe dopiero od pierwszej klasy szkoły podstawowej. O tym, czy dziecko potrzebuje indywidualnego nauczania, mają decydować eksperci z poradni psychologiczno- pedagogicznej. O organizację nauki dla takiego dziecka będzie musiał zadbać dyrektor szkoły lub przedszkola, które prowadzi zerówkę.
W związku z poprawkami Senatu nowelizacja ustawy o systemie oświaty wróci teraz do Sejmu. (PAP)
dsr/ la/ jra/
