Senat zaproponował w czwartek poprawki do nowelizacji ustawy, która ma skrócić postępowania w sprawie powoływania sędziów na wolne stanowiska. Do postępowań tych zostanie wprowadzona procedura elektroniczna. Poprawki mają w większości charakter legislacyjny.
Za zmianami w Prawie o ustroju sądów powszechnych dotyczącymi tej kwestii głosowało 56 senatorów, nikt nie był przeciw, 21 osób wstrzymało się od głosu.
Teraz ustawą ponownie zajmie się Sejm.
Ministerstwo Sprawiedliwości, które przygotowało zmiany przepisów, wskazywało, że w ubiegłych latach powołanie sędziego trwało ponad rok. Obecnie może być jeszcze gorzej, bo jedna z ostatnich nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych, która weszła w życie w 2012 r., wprowadziła sformalizowane procedury odwoławcze, co dodatkowo może wydłużyć całe postępowanie nominacyjne. Rządowi eksperci wyliczyli, że nowe rozwiązania, które poparł Senat, skrócą proces obsadzania stanowisk sędziowskich do ok. 200 dni.
Sprzyjać ma temu m.in. wprowadzenie procedury elektronicznej. Każdy kandydat do objęcia stanowiska sędziego zakładałby konto w systemie teleinformatycznym, a wszystkie dokumenty dotyczące powołania go na stanowisko sędziowskie - dotychczas papierowe - byłyby zastępowane dokumentami elektronicznymi. Doręczenia dokumentów i zawiadomienia również odbywałyby się drogą elektroniczną. Z systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie nominacyjne korzystałaby także Krajowa Rada Sądownictwa.
Inną ważną regulacją jest określenie, że nie można będzie kandydować równolegle na kilka wolnych stanowisk. W związku z tym podczas prac nad przepisami zgłoszono wniosek mniejszości, zgodnie z którym kandydat na sędziego sądu rejonowego mógłby zgłosić się do więcej niż jednego sądu, ale tylko w jednym okręgu sądowym. Wniosek ten został jednak przez posłów odrzucony.
Nowelizacja ma też usprawnić oceny kwalifikacji kandydatów. Dotychczasowy system oceny przez sędziego wizytatora nie sprawdził się, bo na zwolnione stanowiska zgłasza się z reguły kilkudziesięciu i więcej kandydatów, a liczba sędziów wizytatorów jest niewielka. Kwalifikacje kandydata miałby więc oceniać sędzia wyznaczony przez prezesa sądu, a nie sędzia wizytator.
Zgodnie z ustawą do dwóch tygodni zostałby skrócony termin zawiadomienia ministra sprawiedliwości o zwolnionym stanowisku sędziowskim. Z trzech do jednego miesiąca byłby też skrócony termin przydzielenia przez ministra stanowiska do danego albo innego sądu bądź zniesienia stanowiska. Natomiast bez zmian pozostałby miesięczny termin na zgłoszenie kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie.
Resort sprawiedliwości zapowiada dalsze zmiany dotyczące osób chcących zostać sędziami. Jak informował podczas debaty w Sejmie w tym tygodniu wiceminister sprawiedliwości Wojciech Hajduk, ministerstwo wspólnie z Krajową Radą Sądownictwa opracowało projekt ustawy nowelizującej ustrój sądów powszechnych i przywracającej w nowej formule instytucję asesora. (PAP)
akw/ itm/
