Budynek dawnego kina "Andromeda" w Tychach kosztem blisko 11,5 mln zł zmieni się w "pasaż kultury", łączący funkcje kulturalne, usługowe i handlowe. To pierwszy w woj. śląskim i czwarty w Polsce projekt, który skorzysta ze wsparcia unijnej inicjatywy Jessica.
O podpisaniu pierwszej w regionie umowy, uruchamiającej środki w ramach tego mechanizmu, poinformował we wtorek Urząd Marszałkowski Woj. Śląskiego.
Jessica (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) to inicjatywa powstała we współpracy Komisji Europejskiej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) i Bankiem Rozwoju Rady Europy. Jej celem jest wsparcie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich.
Woj. śląskie jest jednym z pięciu polskich regionów, które zdecydowały się na wdrożenie tego mechanizmu, polegającego na wspieraniu konkretnych projektów miejskich np. w formie pożyczek czy gwarancji. Menadżerem Funduszu Powierniczego Jessica dla woj. śląskiego jest EBI. Na Śląsku Jessica dysponuje kwotą ok. 60 mln euro, które będą wydane głównie w postaci pożyczek na realizację projektów rewitalizacyjnych. Pieniądze zarezerwowano w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Śląskiego, lokując je następnie w stworzonym specjalnie funduszu.
Pierwszy wspierany przez Jessicę projekt nosi nazwę "Rewitalizacja w Tychach. Pasaż kulturalny Andromeda". W ciągu półtora roku niezagospodarowany i niezamieszkany budynek dawnego kina zmieni się w trzypoziomowy pasaż, gdzie znajdą się: sfera usługowa z działalnością handlową i gastronomiczną, Miejska Galeria Sztuki, Mediateka oraz sala konferencyjno-audiowizualna.
Inwestycja to część projektu rewitalizacji tyskiej "starówki" w ramach którego m.in. gruntownie zmodernizowano plac Baczyńskiego, gdzie znajduje się dawne kino, oraz wyremontowano jego otoczenie. Na realizację przedsięwzięcia miasto otrzyma 4,5 mln zł pożyczki, wobec 11,4 mln zł wartości całego projektu.
"Cieszy fakt, że pierwszy projekt w ramach inicjatywy Jessica jest związany w kulturą. Dzięki takim inwestycjom miasto, niegdyś będące sypialnią dla innych ośrodków, samo staje się ważnym punktem na mapie kulturalnej regionu" - skomentował członek zarządu woj. śląskiego Jerzy Gorzelik.
Jessica wdrażana jest w województwach: wielkopolskim (ponad 66 mln euro), zachodniopomorskim (33 mln euro), pomorskim (56,8 mln euro), śląskim (60 mln euro, z czego 51 mln euro to środki UE) oraz mazowieckim (40 mln euro). Umowy pożyczek na projekty miejskie zawarto dotąd jedynie w woj. wielkopolskim, które najwcześniej rozpoczęło wdrażanie funduszu powierniczego.
W ramach inicjatywy Jessica unijne środki mogą zasilać inwestycje np. w przedsięwzięcia partnerstwa publiczno-prywatnego lub inne projekty miejskie, wynikające z planów zrównoważonego rozwoju miejskiego. O zakresie rewitalizacji (czyli wyborze konkretnych projektów, obszarów czy budynków) współdecydują gminy, które odpowiadają za tworzenie lokalnych planów rewitalizacji.
Wśród projektów, które mogą ubiegać się o wsparcie, jest m.in. przekształcanie zdegradowanych obiektów przemysłowych np. w kina, galerie, teatry czy centra konferencyjne, odnowa obszarów powojskowych i poprzemysłowych czy odnowa centrów miast, dzielnic oraz infrastruktury miejskiej o unikalnej wartości historycznej.
Z obserwacji śląskich samorządowców wynika, że z tradycyjnej, konkursowej procedury pozyskiwania unijnych pieniędzy na rewitalizację skorzystać może zaledwie ok. 20 proc. wnioskodawców. Dzięki Jessice z pomocy skorzysta wielokrotnie więcej podmiotów, bo pieniądze - wydawane w formie pożyczek - będą stale w obiegu, na kolejne projekty.
Zaletą Jessiki jest właśnie odejście od tradycyjnego sposobu udzielania bezzwrotnych dotacji na rzecz mechanizmu odnawialnego - zwrotnych instrumentów finansowych (pożyczek, wkładów kapitałowych, gwarancji). Umożliwia ona - w odróżnieniu od dotacji - wielokrotne wykorzystanie tych samych środków. Tym samym Jessica spowoduje, że unijne fundusze na projekty rewitalizacyjne będą dostępne dłużej.(PAP)
mab/ mtb/
