Sąd w Szczecinie ponownie zbada wniosek o unieważnienie wyroku z lat 40. skazującego wtedy na 14 lat więzienia członka organizacji niepodległościowej BOA - zdecydował w czwartek Sąd Najwyższy. Chciał tego prokurator, który odnalazł nowe dowody w sprawie.
Wniosek szczecińskiego prokuratora dotyczył prawomocnej decyzji sądowej z początku lat 90., gdy odmówiono stwierdzenia nieważności wyroku skazującego Stanisława B. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie w 1948 r. na 14 lat więzienia za "przestępstwa szczególnie niebezpieczne w okresie odbudowy państwa". Miał je popełnić działając w ramach grupy BOA (Bojowy Oddział Armii), powstałej w czasie wojny na Grodzieńszczyźnie i kontynuującej działalność po wojnie na Pomorzu Zachodnim.
W 1993 r. sąd - do którego B. zwrócił się o unieważnienie tamtego wyroku - uznał, że nie ma dowodów, by wyrok z lat 40. stanowił represję wobec B. za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego - co musiało być podstawą unieważnienia wyroku z lat 40.
Prokurator Okręgowy w Szczecinie wniósł w październiku o wznowienie tego postępowania na korzyść B., bo - jak mówiła wtedy PAP prok. Małgorzata Wojciechowicz - ujawniono nowe fakty i dowody, wskazujące, że B. działał na rzecz niepodległego państwa polskiego, a organizacja BOA była w istocie zbrojnym podziemiem niepodległościowym - z czego wynikałoby, że B. spełniał kryteria z ustawy i nie popełnił przestępstwa.
Nowe dowody to m.in. nieznane wcześniej zeznania innych członków BOA, jak również osób z nimi związanych, które jednoznacznie wskazują na niepodległościowy, a nie kryminalny charakter działalności członków organizacji.
W czwartek Sąd Najwyższy wyraził zgodę na wznowienie postępowania w tej sprawie - poinformował PAP zespół prasowy SN. Przeprowadzi je Sąd Okręgowy w Szczecinie.
Wyrokiem z 1948 r. Stanisław B. został uznany za winnego tego, że m.in. uczestniczył w związku zbrojnym, który miał na celu zbrodnie, rabunki i przechowywanie broni palnej. Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie skazał go na 14 lat więzienia.
Bojowy Oddział Armii (BOA) został utworzony prawdopodobnie w 1944 roku w okolicach Wołkowyska. Pierwszym dowódcą oddziału został Stefan Pabiś ps. Stefan. Terenem działania oddziału była Grodzieńszczyzna, a dokładniej okolice Wołkowyska i Zelwy.
Po wojnie grupa trafiła na Pomorze Zachodnie. Zimą 1945-46 r. oddział liczył 21 członków i 15 współpracowników. Wiosną 1946 r. rozpoczął działalność propagandową oraz dywersyjną na terenie Bobolic i najbliższej okolicy.
Do wiosny 1948 r. większość członków oddziału została aresztowana, głównie dzięki donosom. Ostatecznie latem 1948 r. na ławie oskarżonych przed szczecińskim sądem zasiadło 24 żołnierzy i współpracowników oddziału. Aż sześciu oskarżonych skazano na karę śmierci, pięć wyroków wykonano. Skazani zginęli od strzału w potylicę.
Ogółem spośród 45 osądzonych w różnych procesach członków i współpracowników BOA aż sześciu zostało pozbawionych życia, dwóch skazano na dożywocie, 32 skazano na kary więzienia od roku do 15 lat.
IPN prowadził postępowanie w sprawie stosowania niedozwolonych metod śledczych przez funkcjonariuszy UB w Szczecinie wobec członków BOA. Zostało ono umorzone z powodu śmierci tych funkcjonariuszy.(PAP)
epr/ wkt/ pz/
