42 posiedzenia, ponad 600 uchwał, 13 stanowisk i komunikatów, dziewięć kar finansowych dla nadawców, rozpatrzenie ponad tysiąca skarg i wystąpień oraz rozdział ponad 730 mln zł między TVP i Polskie Radio - to przykładowe liczby, obrazujące działalność Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w 2008 r.
Sprawozdanie z tej działalności wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w ubiegłym roku (liczące łącznie ponad 350 stron) czekają na rozpatrzenie przez Sejm, Senat i prezydenta.
Z dokumentów wynika m.in., że w sumie media publiczne otrzymały w 2008 r. od KRRiT ponad 732 mln zł. 726 mln zł pochodziło z abonamentu (o ponad 150 mln zł mniej niż zakładano), pozostałe 6 mln zł ze środków pozaabonamentowych (pieniądze pochodzące m.in. z kar za używanie niezarejestrowanych odbiorników, odsetek z rachunków bankowych).
Ponad 421 mln zł trafiło do TVP, ponad 161 mln zł do Polskiego Radia, a ponad 149 mln do spółek regionalnych. Jak podkreśla KRRiT, uzyskiwane przez nadawców publicznych środki z rachunku bankowego Krajowej Rady jedynie w części pokrywały koszty ich działalności - w TVP stanowiły ok. 21 proc. przychodów, w Polskim Radiu - ponad 66 proc.
W 2008 r. do KRRiT wpłynęło ponad tysiąc sto wystąpień podpisanych przez ponad 12 tys. osób. Były to skargi, opinie i zapytania.
Najwięcej skarg (ponad 41 proc.) dotyczyło programu, przy czym częściej skarżono się na program nadawców publicznych (58 proc.) niż komercyjnych. Odbiorcy zarzucali np. mediom publicznym, że niewłaściwie realizują swoją misję (przykładowe skargi w tej sprawie dotyczyły programów: "Gwiazdy tańczą na lodzie", transmisji wręczenia "Róż Gali" czy pory emisji prawosławnego nabożeństwa bożonarodzeniowego o godz. 7.25).
Odbiorcy skarżyli się także na treści zagrażające prawidłowemu rozwojowi dzieci i młodzieży, poprzez pokazywanie w audycjach brutalnych scen zawierających przemoc i seks, zwracano też uwagę na niewłaściwe oznakowanie audycji. Liczna grupa skarg programowych dotyczyła programów informacyjnych (skarżono się np. na emisję w "Faktach" TVN filmu zrealizowanego telefonem komórkowym, przedstawiającego seks nastolatków czy pokazanie w "Wydarzeniach" Polsatu skatowanego, nagiego ciała małego chłopca).
Poza tym skargi dotyczyły obrazy uczuć narodowych - jeden z takich protestów (ws. znieważenia polskiej flagi w programie "Kuba Wojewódzki") podpisany został przez ponad 10 tys. osób. Jak zauważa KRRiT, coraz więcej osób skarży się też na pojawiające się w mediach wulgaryzmy (nie tylko w filmach fabularnych, ale również w audycjach o charakterze rozrywkowym, często emitowanych "na żywo").
Według KRRiT w porównaniu z poprzednim rokiem wzrosła liczba skarg na reklamy - w 2008 r. było ich łącznie 108. Przede wszystkim dotyczyły one zbyt głośnej emisji bloków reklamowych (KRRiT prowadzi w tej sprawie konsultacje z nadawcami), zwracano też uwagę na zbyt dużą liczbę reklam w programach telewizji komercyjnych oraz tendencję do zwiększania liczby reklam w TVP np. poprzez dzielenie niektórych przekazów na części.
Cześć skarg na reklamy dotyczyła też konkretnych spotów, np. sieci komórkowej "Mobilking" (odbiorcy zarzucali im propagowanie treści seksistowskich i ośmieszanie kobiet) czy reklamy sieci AVANS, wyemitowanej w TVP2, 24 stycznia 2008 roku tuż po wieczornym wydaniu "Panoramy", poświęconym katastrofie samolotu CASA (w reklamie przedstawiono pilota samolotu wołającego "spadamy").
W listach do KRRiT pojawiały się też pytania o sprawę abonamentu rtv i wprowadzania w Polsce naziemnej telewizji cyfrowej (odbiorcy pytali m.in. KRRiT kiedy do tego dojdzie oraz jaki telewizor należy kupić by móc odbierać cyfrową telewizję).
W 2008 r. KRRiT nałożyła na nadawców 9 kar finansowych na łączną kwotę ponad 560 tys. zł. Największą karę nałożono na TVN (471 tys. zł za znieważenie polskiej flagi w programie "Kuba Wojewódzki"), ponadto wśród ukaranych znaleźli się m.in.: Polsat (80 tys. zł za przekroczenie dopuszczalnego limitu reklam w programie Polsat Sport), TVP (10 tys. za przekroczenie limitu reklam w TVP3), Superstacja (2 tys. 700 zł za przekroczenie limitu reklam).
Ze sprawozdania wynika ponadto, że Krajowa Rada przyjęła w 2008 roku 648 uchwał (głównie w sprawach koncesyjnych), odbyła 42 posiedzenia oraz 12 spotkań, przede wszystkim z nadawcami, zarówno publicznymi, jak koncesjonowanymi, a także z przedstawicielami organizacji, działających na rynku mediów elektronicznych.
KRRiT przyjęła też 13 stanowisk, komunikatów i oświadczeń m.in. na temat: finansowania mediów publicznych (KRRiT potępiła m.in. zapowiedzi likwidacji abonamentu rtv), uruchomienia telewizji mobilnej, rozszczepiania programu, a także sposobu prezentowania wizerunku dziecka w programach telewizyjnych czy Narodowego Dnia Życia (KRRiT apelowała do mediów o włączenie się w jego obchody).
Sprawozdanie przedstawia ponadto m.in. szczegółową analizę programu nadawców publicznych i koncesjonowanych, analizę zmian zachodzących na rynkach radiowym i telewizyjnym, w tym dotyczącą koncentracji, analizę audytorium poszczególnych mediów, udziały w rynku oraz efekty prac nad wprowadzeniem w Polsce telewizji cyfrowej, którą KRRiT uznaje za najważniejsze wyzwanie stojące w najbliższym czasie przed polskim rynkiem audiowizualnym.
Pierwsze "wyspy cyfrowe", czyli obszary, na których będzie można odbierać naziemną telewizję cyfrową, powstaną we wrześniu br. w Zielonej Górze, Żaganiu, Warszawie, Poznaniu, Wiśle, Rzeszowie i okolicach tych miejscowości. W 2011 r. - zgodnie z założeniami KRRiT - programy naziemnej telewizji cyfrowej będzie można oglądać w całej Polsce. (PAP)
js/ jra/
