Przedstawiciele środowisk prawniczych obecni na wtorkowym posiedzeniu sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka krytycznie ocenili rządowy projekt nowelizacji ustawy o prokuraturze. Posłowie skierowali projekt nowelizacji do II czytania, nie wprowadzając w nim poważniejszych zmian.
Rządowy projekt zmiany ustawy o prokuraturze autorstwa ministra sprawiedliwości zakłada m.in., że wszczynanie i prowadzenie śledztwa ma należeć wyłącznie do prokuratora; nie będzie on mógł, tak jak dotychczas, powierzać policji przeprowadzenia czynności związanych z przedstawieniem zarzutów lub zamknięciem śledztwa.
Propozycja rządu zakłada także możliwość przedłużania okresu śledztwa oraz stosowania aresztu tymczasowego w postępowaniu przygotowawczym przez prokuratora przełożonego. Będzie on mógł także, w uzasadnionych przypadkach, przejmować sprawy prowadzone przez prokuratorów podległych i wykonywać ich czynności.
Kontrowersje wśród przedstawicieli środowisk prawniczych obecnych na posiedzeniu wzbudził przede wszystkim zapis przewidujący możliwość zmiany i uchylenia decyzji prokuratora przez prokuratora nadrzędnego.
W stanowisku Stowarzyszenia Prokuratorów RP rozdanym posłom biorącym udział w obradach komisji napisano m.in., że nowelizacja ustawy o prokuraturze "tworzy nieprzejrzysty system funkcjonowania prokuratury, w którym kilkunastu wyżej postawionych przełożonych będzie mogło oddziaływać na czynności procesowe prokuratora prowadzącego śledztwo".
Jak powiedział reprezentujący Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP Ireneusz Kuna, utrzymanie tego zapisu sprawi, że prokuratorzy będą urzędnikami niższego szczebla, którym przełożeni będą mogli uchylać podjęte decyzje".
Odnosząc się do tych zastrzeżeń prezentujący stanowisko rządu zastępca prokuratora generalnego Przemysław Piątek powiedział, że podobne regulacje funkcjonują już od dawna w przepisach i są zawarte w pochodzącym z 1992 roku rozporządzeniu ministra sprawiedliwości.
W porównaniu z pierwotnym projektem nowelizacji posłowie komisji opowiedzieli się natomiast za utrzymaniem tzw. skargi subsydiarnej, czyli możliwości wniesienia przez pokrzywdzonego aktu oskarżenia w sprawach ściganych z oskarżenia publicznego w sytuacji, gdy odmawia tego prokurator.
Jak ocenił Piątek, skarga subsydiarna "jest w niewielkim stopniu wykorzystywana i w jeszcze mniejszym stopniu skuteczna" ale "w niektórych wypadkach może ona wywołać zgodny z prawem efekt", dlatego rząd w swoim stanowisku "nie upiera się, aby ją likwidować".
Projekt nowelizacji ustawy o prokuraturze rząd skierował do Sejmu w listopadzie ubiegłego roku. W grudniu odbyło się jego pierwsze czytanie. Sejm zajmuje się także innym projektem nowelizacji tej ustawy autorstwa posłów SLD.(PAP)
mja/ wkr/ fal/
