Polskie szkoły odegrały wiodącą rolę w międzynarodowej akcji badania małych ciał Układu Słonecznego, m.in. tych, które mogą stanowić zagrożenie dla Ziemi. Wyniki kampanii opublikowały amerykańska agencja kosmiczna NASA i Astronomical Research Institute (ARI).
Akcja była prowadzona w ramach programu International Astronomical Search Collaboration (IASC).
Jak wynika z podsumowania przygotowanego przez NASA i ARI, poza dwoma asteroidami odkrytymi przez polskich uczniów na przełomie kwietnia i maja (2011 FJ49 - Zespół Szkół nr 10 im. prof. Stefana Banacha w Toruniu i 2011 FX88 - Gimnazjum Miejskie im. Mikołaja Kopernika w Sierpcu), zespołom z naszego kraju udało się znaleźć jeszcze dwa inne nieznane wcześniej obiekty.
Są to dwie asteroidy odkryte przez uczniów Zespołu Szkół nr 10 im. prof. Stefana Banacha w Toruniu - 2011 HT24 i 2011 HS31. W ten sposób na liści obiektów znalezionych przez uczniów z Polski w tym roku są już cztery pozycje, a pełna lista, uwzględniająca wszystkie odkrycia od 2006 roku, czyli od początku działalności IASC w Polsce, zawiera już blisko 30 obiektów.
Dane o wszystkich z nich zostały zebrane w mieszczącym się na Harwardzie Minor Planet Center, które dla Międzynarodowej Unii Astronomicznej i NASA zbiera informacje o najmniejszych ciałach Układu Słonecznego.
Z podsumowania wynika, że polskie szkoły wyróżniają się wśród wszystkich uczestników kampanii IASC (obecnie bierze w nich udział 250 placówek z kilkunastu krajów).
Asteroida 2010 CH1, którą w 2010 roku odkryli uczniowie Zespołu Szkół nr 10 im. prof. Stefana Banacha w Toruniu, uzyskała ostateczne potwierdzenie obserwacyjne, co nawet w przypadku planetoid badanych przez zawodowych astronomów nie jest częste, a w kampaniach IASC zdarza się niezwykle rzadko i tylko najlepszym zespołom.
Wcześniej w Polsce udało się to uczniom z XIII Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie. W obu przypadkach dodatkową nagrodą dla odkrywców jest możliwość nazwania asteroidy, dzięki czemu wkrótce na niebie pojawią się dwa obiekty o polsko brzmiących nazwach (będzie to "Szczecin" oraz nazwa asteroidy 2010 CH1, która zostanie wyłoniona w konkursie).
Polskie szkoły uczestniczą w IASC dzięki programowi "Hands-On Universe, Europe", w ramach którego udostępniane są nowoczesne narzędzia dydaktyczne wspomagające nauczanie przedmiotów ścisłych, np. program webkamerkowych obserwacji astronomicznych czy program wykorzystujący zdalnie sterowane teleskopy i radioteleskopy. Jego koordynatorem jest dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, dr hab. Lech Mankiewicz.
W kampaniach obserwacyjnych jest obecnie wykorzystywany mieszczący się na Hawajach Pan-STARRS 1 - przeznaczony do poszukiwania asteroid, najlepszy instrument tego typu na świecie.
Podobne teleskopy mają w przyszłości stanowić cześć globalnego systemu monitorowania nieba, który dzięki współpracy profesjonalnych astronomów, nauczycieli i uczniów będzie stanowił kompleksowy system wczesnego ostrzegania o ciałach, które mogłyby uderzyć w Ziemię. (PAP)
cza/ agt/ tot/
