Odwiedzający we wtorek Pragę niegdysiejszy przewodniczący izraelskiego Knesetu (parlamentu) i były ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss uznał, że państwo żydowskie "może tylko poprawić" Bliski Wschód.
W czasie spotkania, które odbyło się w gmachu czeskiego senatu Weiss podkreślił, że Izrael - "ta europejska wyspa na Bliskim Wschodzie, nie psuje regionu. Może go tylko poprawić".
"To, że państwo żydowskie powstało (...) na Bliskim Wschodzie, wywołało wiele problemów" - mówił Weiss, odnosząc się do proklamacji niepodległości Izraela w 1948 roku, której 63. rocznica - zgodnie z kalendarzem żydowskim - minęła właśnie we wtorek. Tłumaczył, że arabscy sąsiedzi uważają Żydów za Europejczyków. "Z punktu widzenia państw arabskich jesteśmy kontynuacją europejskiego kolonializmu" - zauważył.
Były przewodniczący Knesetu odniósł się również do procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie. Jak powiedział - "większość Izraelczyków jest gotowa do kompromisu terytorialnego, jeśli będzie o czym mówić i z kim rozmawiać".
Weiss, który przebywał w Czechach na zaproszenie Instytutu Polskiego i ambasady RP mówił także o przenikaniu się tradycji żydowskiej i europejskiej. Wspominał swoje dzieciństwo w Borysławiu (przed wojną w Polsce, dziś na Ukrainie), czasy wojny, którą przeżył wraz z rodziną ukrywając się u sąsiadów oraz w piwnicach, a także powojenną ucieczkę do Palestyny.
Przypomniał, że większość Żydów przybyła do Izraela z Polski i posługiwała się językiem polskim. Czytano polską literaturę, ulice nosiły związane z Polską nazwy, choć oczywiście nie brakowało przybyszów z innych części Europy.
Jednocześnie docenił poprawę stosunków z Polską. "Większość Izraelczyków wie i czuje, że Polska kategorycznie zmieniła swój stosunek do nich" - mówił odpowiadając na pytanie PAP dotyczące obecnych relacji między naszymi krajami. Weiss zauważył, że jest z tego powodu zadowolony, gdyż - jak tłumaczył - był to jeden z celów, które sobie wyznaczył pełniąc misję izraelskiego ambasadora w Warszawie, w latach 2000-2003.
Spotkanie zorganizował Instytut Polski oraz Muzeum Żydowskie w Pradze w ramach cyklu wspomnień Ireny Sendlerowej, działaczki polskiej organizacji Żegota, która w czasie II wojny światowej uratowała z warszawskiego getta około 2500 dzieci. Towarzyszył mu wieczorny koncert krakowskiej grupy klezmerskiej "Kroke".
Dzień wcześniej Szewach Weiss odwiedził Brno, gdzie na Uniwersytecie Masaryka wygłosił wykład o stosunkach polsko-izraelskich w XX wieku.
Z Pragi Michał Zabłocki (PAP)
zab/ fit/
