Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjne przepisy nakładające na samorządy obowiązek finansowania niektórych zadań. Wśród nich wymienił dotowanie ulgowych przejazdów środkami transportu publicznego oraz opieki zdrowotnej dla części skazańców.
We wtorek Trybunał wydał orzeczenie w sprawie wniosków sejmików województw mazowieckiego i świętokrzyskiego. Samorządy te twierdziły, że zmiana sposobu finansowania m.in. ulgowych przejazdów (były finansowane z subwencji budżetowych, a są z wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych) nie zapewnia im stabilnych wpływów finansowych.
Stawia przez to pod znakiem zapytania możliwość realizacji tych zadań.
Konstytucja nakazuje m.in. zapewnienie jednostkom samorządom terytorialnego udziału w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań. Ewentualnym zmianom w zakresie kompetencji samorządów powinny - zgodnie z Konstytucją - towarzyszyć odpowiednie zmiany w podziale dochodów publicznych.
W wydanym we wtorek orzeczeniu Trybunał uznał, że nałożenie na samorządy obowiązku finansowania ulgowych przejazdów środkami transportu publicznego bez zapewnienia adekwatnego sposobu jego finansowania jest niezgodne z konstytucją.
Trybunał uznał też za niekonstytucyjne finansowanie przez samorządy profilaktycznej opieki zdrowotnej dla osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia w wolności w zakładach karnych, aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności.
TK uzasadnił, że finansowanie takiej opieki nie powinno należeć do obowiązku samorządu, bo jest konsekwencją działań wymiaru sprawiedliwości.
Trybunał odniósł się też do przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy te określają m.in., które województwa samorządowe sa uprawnione do otrzymywania części regionalnej subwencji ogólnej z budżetu państwa, a które województwa są zobowiązane do dokonywania wpłat do budżetu na pokrycie tej części subwencji.
Samorządowcy z województwa mazowieckiego kwestionowali zasady podziału tych środków. Ich zdaniem, przez to, że woj. mazowieckie ma większe wpływy np. z inwestycji niż inne województwa, jest niejako "karane", bo województwo musi odprowadzać część uzyskanych pieniędzy do ogólnego budżetu na rzecz biedniejszych.
"Trybunał ocenił, że ta wpłata nie jest przewidziana w Konstytucji, uznał jednak, że prawo może ją wprowadzić, ale musi ona spełniać określone cechy - m.in. systemowości i transparentności zasad" - powiedział dziennikarzom pełnomocnik wnioskodawców prof. Witold Modzelewski.
TK uznał też, że nie można powierzyć ministrowi finansów uprawnień do subiektywnego decydowania o podziale tych środków między województwa.
Trybunał dał Sejmowi 18 miesięcy na dostosowania przepisów do wydanego wyroku. Po upływie tego terminy przepisy uznane przez Trybunał za niekonstytucyjne przestaną obowiązywać. (PAP)
laz/ och/ par/
