W wydanym we wtorek orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z siedzibą w Luksemburgu uznał wprowadzone na Węgrzech znaczne obniżenie wieku emerytalnego sędziów za nieuzasadnioną dyskryminację ze względu na wiek.
Nowa konstytucja Węgier, która weszła w życie 1 stycznia bieżącego roku, stwierdza w artykule 26, że "stosunek służbowy sędziów może trwać do osiągnięcia ogólnie obowiązującego wieku emerytalnego". Wynosi on obecnie 62 lata, natomiast do tej pory węgierscy sędziowie przechodzili na emeryturę w wieku 70 lat.
Rozwiązanie to krytykowano jako środek, mający pomóc prawicowo-konserwatywnemu rządowi premiera Viktora Orbana w odsunięciu licznych sędziów, których zastąpiliby nominaci bliscy władzom. Nową regulację zaskarżyła w Trybunale Sprawiedliwości UE Komisja Europejska, zarzucając Węgrom naruszenie unijnej dyrektywy w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia.
Jak zaznaczył Trybunał, poprzedni stan prawny prowadził do powstania u sędziów "zasadnych oczekiwań co do utrzymania się na służbie do czasu osiągnięcia tego wieku (70 lat). Zakwestionowane przepisy dokonały zaś nagłego i znacznego obniżenia granicy wieku obligatoryjnego zaprzestania działalności, nie przewidując środków przejściowych, które mogłyby chronić uzasadnione oczekiwania tych osób. Osoby te są zatem zmuszone opuścić automatycznie i ostatecznie rynek pracy, przy czym nie miały one czasu na podjęcie środków, w szczególności o charakterze ekonomicznym i finansowym, wymaganych przez taką sytuację".
Orzeczenie zwraca uwagę, że "emerytura tych osób jest o co najmniej 30 proc. niższa od ich wynagrodzenia", a ich przedterminowe zwolnienie "nie uwzględnia okresów składkowych i nie gwarantuje zatem prawa do emerytury w pełnym wymiarze".
Ponadto radykalne obniżenie wieku przechodzenia sędziów na emeryturę "nie jest środkiem koniecznym do osiągnięcia celu zakładajacego ujednolicenie wieku emerytalnego w zawodach objętych służbą publiczną", a zakwestionowane uregulowanie "nie jest właściwe dla zamierzonego celu zakładającego wdrożenie bardziej zrównoważonej struktury wiekowej" pracowników wymiaru sprawiedliwości - zaznaczył Trybunał.
W sentencji orzekł, że Węgry naruszyły zobowiązania wynikające z dyrektywy w sprawie równego traktowania, co jest uchybieniem państwa członkowskiego UE, wymagającym od niego jak najszybszego zastosowania się do wyroku. Gdyby to nie nastąpiło, Komisja Europejska może wnieść nową skargę i domagać się sankcji finansowych.
Węgierski Trybunał Konstytucyjny już wcześniej zawiesił obowiązywanie dokonanego przez ustawę zasadniczą obniżenia wieku emerytalnego sędziów. Dzięki temu 274 zwolnionych na mocy tej regulacji sędziów może obecnie na drodze sądowej domagać się przywrócenia do pracy. (PAP)
dmi/ kot/
12568476 int.
