Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jest gotów dofinansować południowych sąsiadów UE znad Morza Śródziemnego kolejnymi 6 mld euro do 2013 roku, by pomóc im w demokratycznych i gospodarczych reformach - oświadczył we wtorek prezes EBI Philippe Maystadt.
"Jesteśmy gotowi zrobić więcej, by pomóc tym krajom na drodze do demokracji. Z 6 miliardami moglibyśmy zrobić w nadchodzących latach coś naprawdę znaczącego" - powiedział Maystadt na konferencji prasowej w Brukseli.
W ten sposób EBI chce odpowiedzieć na poniedziałkowy apel krajów członkowskich UE o większe zaangażowanie na Południu, by wesprzeć przemiany po obaleniu rządów w Tunezji, Egipcie i ewentualnie kolejnych krajach regionu. W przyjętej deklaracji ministrów spraw zagranicznych jest zapowiedź "nowego partnerstwa" z krajami Południa objętymi Europejską Polityką Sąsiedzką (EPS), w ten sposób, by unijne wsparcie brało pod uwagę reformy polityczne i gospodarcze oparte na europejskich wartościach. Przygotowaniem pakietu nowych środków oraz dostosowaniem istniejących instrumentów ze strony UE ma się zająć szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton, która już rozmawiała na ten temat z Maystadtem.
Szef EBI przedstawił dane: na lata 2007-13 linia kredytowa EBI dla śródziemnomorskich sąsiadów wynosi 8,7 mld euro. Większość już wykorzystano; zostało 2,8 mld euro. 700 mln euro zostało dla krajów regionu w osobnej linii na wspieranie walki ze zmianami klimatycznymi. 1,2 mld euro dostępnych jest ze środków własnych banku, a 200-300 mln - ze zwrotów z inwestycji w przeszłości. To daje w sumie 5 mld euro.
Na brakujący, dodatkowy miliard musiałyby się zgodzić kraje członkowskie UE oraz Parlament Europejski - tak jak w przypadku każdego zaangażowania funduszy EBI poza granicami UE. Eurodeputowani już w ubiegłym tygodniu zwrócili się o zwiększenie puli EBI o miliard euro, więc do uzyskania pozostaje zielone światło od Rady UE, gdzie reprezentowane są rządy. Maystadt powiedział, że ma nadzieję na pozytywną decyzję w ciągu kilku tygodni.
"Chcemy pokazać, że Europa jest zdolna do szybkiej reakcji" - powiedział wiceprezes EBI odpowiedzialny za region, Philippe de Fontaine Vive.
Kredyty z unijnego banku mają przede wszystkim wspierać tworzenie nowych miejsc pracy i w ten sposób przyczyniać się do walki z plagą bezrobocia w krajach śródziemnomorskich. Chodzi o pomoc w zakładaniu firm, ułatwienia kredytowe dla małych i średnich firm i zapewnienie finansowania dużych inwestycji - zarówno nowych fabryk i zakładów, jak i infrastruktury energetycznej i transportowej, która tworzy podstawy do innych inwestycji.
Do krajów regionu EBI zalicza Algierię, Tunezję, Maroko, Egipt, Syrię, Liban i Palestynę. "Nigdy nie było zgody na uruchomienie działalności EBI w Libii" - zaznaczył Maystadt.
Europejski Bank Inwestycyjny jest bankiem Unii Europejskiej udzielającym kredytów długoterminowych zgodnie z unijnymi priorytetami integracji, zrównoważonego rozwoju i spójności gospodarczo-społecznej w UE, państwach kandydujących i objętych polityką sąsiedzką. Dzięki swojej wysokiej wiarygodności EBI pożycza środki na rynkach kapitałowych na korzystnych warunkach, a następnie udziela kredytów na projekty zgodne z celami polityki UE.
Z Brukseli Michał Kot (PAP)
kot/ mw/ mc/
