Zeznania anonimowych świadków nie są wystarczającym dowodem na to, że Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA) utrzymywała w Polsce i Rumunii swoje tajne więzienia - powiedział w środowym wywiadzie dla agencji Reutera unijny komisarz ds. wewnętrznych i sprawiedliwości Franco Frattini.
Jak jednak dodał, będzie zabiegał, by oba kraje przedstawiły dalsze wyjaśnienia. Z zaprezentowanego w ubiegły piątek raportu szwajcarskiego senatora Dicka Marty'ego, który z ramienia Rady Europy (RE) badał sprawę tajnych więzień, wynika, że CIA miała w latach 2003-2005 tajne więzienia w Polsce i Rumunii.
Marty twierdzi, że dysponuje dowodami dla tych zarzutów, ale nie może ujawnić swoich informatorów z europejskich i amerykańskich służb wywiadowczych, którzy chcieli zachować anonimowość.
"Nie moglibyśmy w ogóle zaakceptować nieznanych świadków mówiących o tajnych więzieniach" - podkreślił Frattini. Dodał, że będzie "sporządzona oceny całej sprawy"; następnie komisarz skontaktuje się "z ministrami z krajów zainteresowanych, by poprosić o wyjaśnienia, nawet po deklaracjach nieznanych świadków".
W listopadzie 2005 roku, gdy pojawiły się doniesienia prasowe o tajnych więzieniach CIA w krajach Europy Wschodniej, Frattini oświadczył, że jeśli to prawda, zamieszanym w proceder państwom grożą poważne sankcje, w tym odebrania głosu w Radzie UE.
Polska i Rumunia zapewniają, że nie było u nich żadnych tajnych więzień.
Według Marty'ego, Stany Zjednoczone i NATO zawarły w 2001 roku tajne porozumienie pozwalające CIA na więzienie w Europie osób podejrzewanych o terroryzm. W swoim raporcie napisał też, że o działaniach CIA wiedziały "najwyższe władze państwowe" tych krajów.
Jego zdaniem, w Polsce potajemnie przetrzymywano i przesłuchiwano ośmiu wysokiej rangi podejrzanych, w tym Abu Zubajdę i Chalida Szejka Mohammeda - dwóch czołowych członków Al-Kaidy.
Własne dochodzenie przeprowadziła też tymczasowa komisja Parlamentu Europejskiego ds. domniemanych lotów i więzień CIA w Europie. W listopadzie 2006 roku przyjęła ona raport, w którym oskarżyła rządy państw członkowskich o współpracę z USA i jej ukrywanie przed opinią publiczną.
W ubiegłym tygodniu rzecznik Frattiniego wezwał kraje oskarżone o przetrzymywanie tajnych więźniów CIA do pilnego przeprowadzenia niezależnych dochodzeń. (PAP)
ksaj/ ro/ rod/
2799 arch.
