Przywódcy państw i rządów porozumieli się na unijnym szczycie w piątek w sprawie prawnych gwarancji dla Irlandii, które mają jej pomóc pomyślnie powtórzyć referendum w sprawie Traktatu z Lizbony jesienią.
Kompromis ułatwiło wcześniejsze porozumienie między Irlandią a Wielką Brytanią. Londyn miał bowiem najwięcej zastrzeżeń do przyznawania Irlandii jakichkolwiek gwarancji, które mogłyby być odczytane jako zmiana Traktatu z Lizbony. Osłabiony rząd Gordona Browna boi się, że mogłoby to być pretekstem dla przeciwników Traktatu, by otworzyć debatę na jego temat w Wielkiej Brytanii (gdzie ratyfikację przeprowadzono drogą parlamentarną) i wzmocni żądania konserwatystów, by rozpisać referendum.
Dlatego ustalono - tłumaczyli dyplomaci w Brukseli - że gwarancje, choć Irlandia domagała się, by stały się prawem pierwotnym, nie będą od razu dołączone do Traktatu z Lizbony w formie protokołu (to wymagałoby powtórki ratyfikacji Traktatu z Lizbony tam, gdzie została już zakończona). Zostaną zapisane jako decyzja UE, która wchodzi w życie z dniem wejścia w życie Traktatu. A to nie wyklucza, że w przyszłości będą przyjęte w formie protokołu z jakimś nowym unijnym traktatem.
Już na szczycie w grudniu ubiegłego roku przywódcy państw UE zgodzili się na najważniejszy warunek, od jakiego Irlandia uzależniała zorganizowanie powtórnego referendum, a mianowicie utrzymanie zasady, że każdy kraj będzie mieć w KE stałego komisarza. W zamian Irlandia zgodziła się, że powtórzy referendum - tak by traktat wszedł w życie do końca 2009 roku.
W piątek przywódcy zgodzili się przyjąć dodatkowe gwarancje prawne dotyczące innych przywoływanych przez przeciwników Traktatu z Lizbony kwestii: polityki obronnej (potwierdzają prawo Irlandii do suwerennego stanowienia o tym, czy chce uczestniczyć w polityce obronnej i bezpieczeństwa Unii i jej konkretnych misjach); kwestii etycznych (że Karta Praw Podstawowych ani unijna polityka dotycząca spraw wewnętrznych i sprawiedliwości nie wpływają na irlandzką konstytucję w kwestiach rodzinnych); polityki podatkowej (że Traktat z Lizbony nie daje UE żadnych nowych kompetencji w kwestiach podatkowych). W formie aneksu do wniosków ze szczytu ma być też przyjęta deklaracja w sprawie praw pracowniczych i socjalnych.
Irlandia jako jedyny kraj UE odrzuciła Traktat z Lizbony w referendum w czerwcu ubiegłego roku. Oprócz Irlandii, Traktatu nie ratyfikowały tylko Niemcy, gdzie rozpatruje go sąd konstytucyjny, oraz Polska i Czechy, ponieważ prezydenci obu państw nie podpisali go mimo przyjęcia przez parlamenty.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ ro/
